၂၀၁၅ မွာ ၿမန္မာႏုုိင္ငံ စေတာ႔ ေစ်းကြက္ စတင္ေတာ႔မယ္ ဆုုိ္ေတာ႔ စေတာ႔ (stock) ေစ်းကြက္ အေၾကာင္းေရးဖုုိ႔စိတ္ပါ လာပါတယ္… အရင္က Currency Trading (ေငြေၾကးေ၇ာင္း၀ယ္မူ) အေၾကာင္းနည္းနည္းပါးပါးေရးဖူးပါတယ္..အဲဒီတုုံးက ေတာ႔ Technical Analysist တုုိ႔ Fundemental Anaysist ထိမေရာက္ခဲ႔ဘူး . ေငြေၾကးေစ်းကြက္ရဲ႕ အေပၚယံ ေလးပဲ ေရးခဲ႔ပါတယ္. အခုုလဲ အဲဒီထိေရာက္ခ်င္မွ ေရာက္မွာပါ. အခုုဒီထဲမွာ U.S စေတာ႔ေစ်းကြက္ ဆုုိတာ ဘာလဲနဲ႔ ကုုမၺဏီေတြ (Stock) စေတာ႔ ေရာင္း ခ်င္ရင္ ဘယ္လုုိသြားရမွာ ကုုိ အရင္ဆုုံးေရးသြားပါမယ္ ..အေမရိကန္ ေစ်းကြက္ပဲ ဆုုိေပမယ္႔ တစ္ကမာၻလုုံးေစ်းကြက္ေတြရဲ႕ လုုပ္ေဆာင္ၿခင္းက အတူတူပါပဲ အေခၚအေ၀ၚေလးေတြပဲနည္းနည္း ကြဲရင္ကြဲမယ္.
လူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကေတာ႔ New York Stock Exchange (NYSE) ကုုိ ၾကားဖူးၾကပါလိမ္႔မယ္. TV ေတြ ရုုပ္ရွင္ဇတ္ကား ေတြ မွာ ေတြ႔ ဖူးၾကပါလိမ္႔ မယ္ ၊ အက်ီ ေရာင္စုုံေလးေတြ ၀တ္ၿပီး သူတုုိ႔ရဲ႕ ေရွ႔ Computer ေၿမာက္ၿမားစြာနဲ႔ ေအာ္ဟစ္ေၿပးလြားေနၾကတာေတြ ၊ သတင္းေတြထဲမွာ ရံဖန္ရံခါ ေမးၿမန္းထားတာေတြ ကုုိ ေတြ႔ရပါလိမ္႔မယ္.. ႔ အဲဒီလူေတြက NYSE မွာ ဘာေတြလုုပ္ေနၾကတာလဲ ? ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔လုုိ႔ Investor ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူ ေတြအတြက္ သူတုုိ႔က ဘယ္သူေတြလဲ ?
အဲဒီ ထိမေရာက္ခင္ ကၽႊန္ေတာ္ တုုိ႔ပထဦးဆုုံး ေနာက္တစ္လမ္းဆုုတ္ၿပီးၾကည္႔ရေအာင္ဗ်ာ. စေတာ (stock)႔ ကုုိ အ၀ယ္အရာင္းလုုပ္ေတာ႔မယ္ဆုုိရင္ ေတာ႔ ေငြၾကးေစ်းကြက္ (Financial Market) က ပါလာၿပီးသားပဲဗ်ာ. ၿပီးေတာ႔ ေစ်းကြက္ Market ဆုုိတာ က အင္မတန္မွ ရုုပ္ေထြး လွပါေပတယ္. အဲဒါေၾကာင္႔ ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔ငယ္ငယ္ေလးကေနစၿပီး အခုုအထိ အဲဒီ ေစ်းကြက္ ( အေရာင္းအ၀ယ္) ကုုိ ေလ႔လာသင္ယဴခဲ႔ၾကတာပဲမဟုုတ္လား..
ငယ္ငယ္တုုံးက သံပရာေရ ေရာင္းသလုုိပဲေပါ႔. ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔ မွာ ေရာင္းဖုုိ႔ကုုန္ ရွိတယ္. (Buyer) ၀ယ္မယ္႔လူကုုိ လုုိက္ရွာရတယ္. ဘယ္မွာ ေရာင္းရင္ ပုုိၿမတ္မလဲ . သံပရာ ေရ တစ္ခြက္ဘယ္ေစ်း႔ သတ္မွတ္ဖုုိ႔ အတြက္ Information ရွာ ရတယ္. ၀ယ္လုုိအားဘယ္ေလာက္ရွိလဲ . တစ္ၿခားသူေတြ ဘယ္ေလာက္နဲ႔ ေရာင္းလဲ. ဘယ္သူကဘယ္ေလာက္ၿမတ္တယ္ . ေရ၊ သၾကား ၊ သံပါရာသီး ဘယ္ေလာက္က်လဲ ၊ အၿမတ္ ဘယ္ေလာက္က်န္မွာလဲ အစသည္ ရွိေပါ႔.
တစ္ကယ္တမ္း ေၿပာရရင္ စေတာ႔ ေစ်းကြက္ လဲ အဲဒါနဲ႔ အေၿခခံၿခင္းတူပါတယ္. ၀ယ္တဲ႔သူ ( Buyer ) နဲ႔ ေရာင္းတဲ႔သူ (ွSeller) ေတြပါပဲ. ၀ယ္လုုိ႔အား နဲ႔ ေရာင္းလုုိအား ေပၚမွာပဲ မူပါတယ္. တကယ္တမ္းေၿပာရရင္ အဲဒီ အက်ီ ေရာင္စဳံ ေလးေတြ ၀တ္ၿပီး NYSE ၾကမ္းၿပင္ မွာ ပတ္ေၿပးေနတဲ႔လူေတြဟာကၽႊန္ေတာ္႔တုုိ႔ ခင္ဗ်ားတုုိ႔လုုိပဲ ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားေနတဲ႔သူေတြပါပဲ. (အဲဒီအက်ီအေရာင္ေတြ၀တ္ထား သူေတြက ဘယ္သူက ဘယ္႔သူကုုိ ကုုိယ္စားၿပဳ တာကုုိ သတ္မွတ္တာပါ) . ဒါေပမယ္႔ မတူတာတစ္ခုုက စေတာ႔ ေစ်းကြက္ က ကၽႊန္ေတာ္တုုိ႔လမ္းေဘး အေအး ေရာင္း တာထက္ အရာရာ ပုုိၿပီး ၿမန္ၿမန္ဆန္ဆန္ နဲ႔ အတက္အက်ၾကီးတာပါပဲ.
Two Type of Market ( ေစ်းကြက္ႏွစ္မ်ိုဴးႏွစ္စား)
အေမရိကန္ မွာ စေတာ႔ ေတြကုုိ Maket ေစ်းကြက္ ႏွစ္ခုုကေန အဓိက ထားၿပီးေရာင္းပါတယ္. ကၽႊန္ေတာ္ေၿပာခဲ႔တဲ႔ The New York Stock Exchange (NYSE) ႏွင္႔ the Nasdaq Stock Market ပါ။ တစ္ၿခားေသာ အခ်ိဴ႕ ေစ်းကြက္ေတြလည္းရွိပါတယ္ ဒါေပမယ္႔ ဒီေစ်းကြက္ ႏွစ္ခုု ထဲကေနပဲ အဓိက အေရာင္းအ၀ယ္ လုုပ္ၾကပါတယ္. Company ေတြ Public လုုပ္ခ်င္တယ္ဆုုိရင္ အဲဒီ ေစ်းကြက္ ႏွစ္ခုု ကေန ေရာင္းၾကပါတယ္.
The New York Stock Exchange (NYSE)
The New York Stock Exchange (NYSE) က အေမရိကား မွာ သက္တမ္းအရွည္ ဆုုံး ေစ်းကြက္ တစ္ခုုပါ. ၁၉ ၇၂ ခုုႏွစ္ တုုံးက Lower Manhattan မွာရွိ buttonwood (ၿမန္မာ အမည္မသိ) အပင္ ေအာက္မွာ စၿပီး စေတာ႕(stock) အ၀ယ္အေရာင္း လုုပ္ရင္းကေန အခုလုုိ ကမာၻအၾကီးဆုုံး စေတာ႔ ေစ်းကြက္ေတြထဲ တစ္ခုုၿဖစ္လာခဲ႔ပါတယ္.
အခုု The New York Stock Exchange (NYSE) က Lowe Manhattan မွာ ရွိတဲ႔ Wall Street နဲ႔ Broad Street လမ္းေတာင္႔မွာ တည္ ရွိပါတယ္. တစ္ကယ္တမ္း ဒီလုုိ နည္းပညာေတြ ၊ ဆက္သြက္ေရးေတြ ၿမန္ဆန္ေနတဲ႔ ေခတ္ေတြမွာ တည္ေနရာက အေရးမၾကီးေတာ႔ပါဘူး. ဗဟုုသုုတ အေနနဲ႔ ပါ. စေတာ႔ (stock) အ၀ယ္အရာင္းလုုပ္ဖုုိ႔အထြက္ အဲဒီ အထိလည္း သြားဖုုိ႔မလုုိ္ပါဘူး ကမၻာ ေနရာ အရပ္ရပ္က ေန၀ယ္ယူလုုိ႔ရပါတယ္
 |
| ၁၉ ၉ ၀ ခုုႏွစ္ တုုံးက NYSE |
 |
| လက္ရွိNYSE |
ဒီလုုိ ေအာ္ေရာင္း ရင္း နဲ႔ ပဲ ကြန္ပ်ဴတာေပၚမွာလဲ ရွာေဖြၿပီး ေစ်းတဲ႔ေပးခဲ႔ၾကတယ္. နည္းပညာ တုုိးတက္ လာတာနဲ႔ အမ်ွ အဲဒီလုုိေအာ္ေရာင္း တာေတြ NYSE မွာ ေလွ်ာ႔ၾကလာၿပီး ကြန္ပ်ဴတာ နဲ႔ ေရာင္း၀ယ္ လာၾကပါေတာ႔တယ္. လြန္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္အတြင္း ေနစဥ္နဲ႔ အမွ် အေရာင္းအ၀ယ္ ပမဏ ေတြ ၾကီးထြားလာေပမည္႔ တုုိးတက္လာတဲ႔ နည္းပညာ ေက်းဇူးေတြေၾကာင္႔ NYSE ၾကမ္းၿပင္ မွာ အလုုပ္လုုပ္တဲ႔ လူေတြဟာ သိသိသာသာ တုုိးမလာပါဘူး. NYSE မွာ လုုပ္တဲ႔ အေရာင္းအ၀ယ္ မွန္သမွ် က ဒီ ကုုိယ္စားၿပဳ ( specicalists ) ေတြက refereed လုုပ္ပါတယ္.
 |
| NYSE အလုုပ္လုုပ္ပဳံ |
The NYSE မွာ ေရာင္းဖုုိ႔အတြက္ listing requirement လုုိအပ္ခ်က္ေတြက ေတာ္ေတာ္ ၿမင္႔ပါတယ္ ဒါေၾကာင္႔ အသစ္စေတာင္တဲ႔ ကုုပၺဏီ ေတြ အထူးသၿဖင္႔ သက္တမ္းႏုု ေသးတဲ႔ ကုုပၺဏီေတြ က ဒီ Nasdaq Stok Market မွာ လာတင္ listing ေရာင္း ၾကပါတယ္ . Micorsoft တုုိ႔ Intel တုုိ႔ လုုိ listing ေတြ နည္းပညာ Hight tech stock ေတြနဲ႔ နာမည္ၾကီးတဲပ Nasdaq မွာေတာ႔ NYSE လုုိ စေတာ႔ တစ္ခုုကုုိ လူတစ္ေယာက္ ကုုိယ္စားၿပဳ specicalists ေတြမရွိပဲ Market Makers ( ေစ်းကြက္ဖြင္႔သူ) လုုိ႔ေခၚတဲ႔ လူတစ္စုုနဲ႔ အ၀ယ္အေ၇ာင္းလုုပ္ၾကပါတယ္.. အဲဒီ Market Makers ေတြက specicalists ေတြလုုိပဲ စေတာ႔တစ္ခုု ဒါမမဟုုတ္ စေတာ႔တစ္စုုကုုိ အ၀ယ္ အေရာင္းလုုပ္ၾကတယ္ . ဒါေပမဲ႔ သူတုုိ႔က specicailist ေတြလုုိ refeereed လုုပ္တာမ်ိဴး မဟုုတ္ပဲ စေတာ႔ ေတြကုုိ ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူကုုိယ္စား အ၀ယ္အေ၇ာင္းလုုပ္ေပးလုုိက္ၾကတယ္.
စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတာတစ္ခုုက ေတာ႔ ဒီ Nasdaq ဟာ NYSE လုုိမ်ိဴး သူမွာ တည္ေနရာ Trading Floor မွာရွိပါဘူး..အေ၇ာင္းအ၀ယ္ အကုုန္လုုံးကုုိ ဖုုန္း နဲ႔ ၿဖစ္ေစ ကြန္ပ်ဴတာေတြနဲ႕ ၿဖစ္ေစ ႏုုိင္ငံ တစ္၀မ္းလုုံးမွာရွိတဲ႔ ပြဲစားေတြက ေန အ၀ယ္ အရာင္းလုုပ္ၾကပါတယ္..Market Maker ေတြက ဒီ အဆက္ေတြကေန တစ္ဆင္႔ သူတုုိ႔ အ၀ယ္အေ၇ာင္းလုုပ္ခ်င္တဲ႔ဟာေတြကုုိ ေၾကာ္ၿငာပါတယ္ ဒီလုုိနဲပ ေစ်းတဲ႔ရင္ အ၀ယ္အရာင္းၿဖစ္သြားၾကတာေပါ႔…
 |
| Nasdaq အလုုပ္လုုပ္ပဳံ |
ကုုိးကား
Wall Street Journal : Complete Money & Investing Guide Book . Dave Kansas.
No comments:
Post a Comment