တ႐ုတ္-ျမန္္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္မိတ္ဖက္အျဖစ္ အရွိန္ျမင့္ၾကိဳးပမ္းမည္

ျမန္မာသမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္၏ တရုတ္ႏုိင္ငံခ်စ္ၾကည္ေရးခရီးစဥ္ ဧၿပီ ၂၀၁၇။

တ႐ုတ္-ျမန္္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား စီးပြားေရး၊ ကုန္သြယ္ေရး ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံရင္းႏွီးမႈ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ပူးေပါင္းဆက္ဆံေရးမိတ္ဖက္အျဖစ္ ပိုမိုခိုင္မာအားေကာင္းလာေအာင္ ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရးကို ပိုအရွိန္ျမင့္ၾကိဳးပမ္းေနတယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ံုးညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္က ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ျမန္မာသမၼတဦးထင္ေက်ာ္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ေနသလို လာမယ့္ေမလဆန္ မွာလည္း ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တုိင္ သြားေရာက္မွာ လည္းျဖစ္ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ႏိုင္ငံေပါင္းမ်ားစြာပါဝင္မယ့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ပိုးလမ္းမၾကီးနဲ႔ ခါးပတ္လမ္းမစီမံကိန္းေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံပါဝင္ေရးကိုလည္း အဓိကထားေဆြးေႏြးေနၾကတယ္လို႔ သံုးသပ္မႈေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အေသးစိတ္ မဆုမြန္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းတင္ျပထားပါတယ္။

တ႐ုတ္သမၼတ Xi Jinping ရဲ႕ ဖိတ္ၾကားခ်က္နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဦးထင္ေက်ာ္နဲ႔ ဇနီးေဒၚစုစုလြင္တို႔ဦးေဆာင္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကိုယ္စားျပဳ ခ်စ္ၾကည္ေရးကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို ဧၿပီလ ၆ ရက္မွ ၁၁ ရက္ေန႔အထိ ေျခာက္ရက္တာခရီးစဥ္အျဖစ္ ေရာက္ရွိေလ့လာေနၾကပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ခရီးစဥ္အတြင္း တရုတ္သမၼတ Xi Jinping အျပင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Li Keqiang နဲ႔ တရုတ္ျပည္သူ႔ကြန္ဂရက္အၿမဲတမ္းေကာ္မတီ ဥကၠ႒တို႔နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုဖို႔ ရွိေနပါတယ္။

သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို သြားေနသလို လာမယ့္ေမလဆန္းမွာလည္း ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တုိင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ့“One Belt, One Road” ထိပ္သီးအစည္းအေဝး တက္ေရာက္ဖို႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကို သြားေရာက္မွာျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုး ေျပာခြင့္ရလည္းျဖစ္ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္ေဌးက ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းကို အတည္ျပဳ ေျပာဆိုပါတယ္။

“ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ခ်စ္ၾကည္ေရးသြားတယ္၊ အခု သမၼတႀကီးသြားတယ္ေပါ့ေနာ္၊ ေနာက္တခါ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံသြားဖို႔ ႐ွိပါတယ္။ သြားတာကလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ့ One Belt, One Road အစည္းအေ၀းနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီးသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ ေမလအလယ္မွာ One Belt, One Road တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ့ အဲဒီ OBOR အစည္းအေ၀းကိုပါ။ ဟုတ္ကဲ့ ”

တ႐ုတ္-ျမန္္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ပူးေပါင္းဆက္ဆံေရးမိတ္ဖက္အျဖစ္ စီးပြားေရး၊ ကုန္သြယ္ေရး ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံရင္းႏွီးမႈ ပိုမိုခိုင္မာအားေကာင္းလာေအာင္ ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရးကို ပိုအရွိန္ျမင့္ၾကိဳးပမ္းေနတယ္ဆိုတာကို ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ံုးက ေျပာပါတယ္။

“တ႐ုတ္နုိင္ငံနဲ႔ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ကေတာ့ ႏုိင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒနဲ႔ တ႐ုတ္နဲ႔ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ဖို႔၊ အိမ္နီးခ်င္း ၅ ႏုိင္ငံ၊ ၿပီးရင္ က်ေနာ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာယွဥ္တြဲေရးမူအရ၊ ေနာက္တခ်က္က မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရး မိတ္ဘက္၊ ဒါက ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကားမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈေတြကို လက္မွတ္ထိုးထားတာ”

အခုလို ျမန္မာသမၼတ၊ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ကိုယ္တိုင္ တ႐ုတ္ခရီးစဥ္ သြားေရာက္ဖုိ႔ရွိေနတဲ့ တ႐ုတ္-ျမန္မာႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား စီးပြားကုန္သြယ္ဆက္ဆံေရးနဲ႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ၾကား စီမံကိန္းေတြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အေနအထားကိုေတာ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေျခစိုက္ တ႐ုတ္-ျမန္မာအေရးေလ့လာသူေဒါက္တာလွေက်ာ္ေဇာက အခုလုိသံုးသပ္ပါတယ္။

“ ပိုးလမ္းမ စထြက္တဲ့ေနရာကိုသြားတာပဲ။ အဲဒီမွာေတြ႔တဲ့ဟာေတြကိုလည္း သူေျပာထားတာရွိတယ္၊ ေနာက္ ေဆြးေႏြးတာေတြကေတာ့ ျမစ္ဆုံကိစၥ၊ အဲဒီပိုးလမ္းမကိစၥေတြကေတာ့ ေဆြးေႏြးမယ့္ ကိစၥထဲ မုခ် ပါမွာပဲေလ။ အဲဒီေတာ့ ျမစ္ဆုံကိစၥကေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔က၊ တရုတ္အေနနဲ႔ကေတာ့ တျခားနည္းလမ္းနဲ႔ ျပန္ၿပီးဖာတာ၊ ေထးတာ၊ လုပ္တာကိုင္တာေတြ ရွိႏုိင္တယ္။ ပိုးလမ္းမႀကီးကေတာ့ အစကတည္းက ရွိပုံရတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ကူမင္းမွာ အဲဒီ အျမန္ရထားဖြင့္ပြဲေန႔က သတင္းကေျပာသြားတာ၊ တရုတ္ျပည္ကေန ေရႊလီကိုျဖတ္ေဖာက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ ေကာ္ရစ္ေဒါ (စႀကၤန္) လမ္းမႀကီးေဖာက္မယ္ေလ။ တ႐ုတ္ရယ္၊ ဗမာရယ္၊ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္ရယ္၊ေနာက္ၿပီး ပါကစၥတန္ရယ္၊ အဲဒီေပါက္တဲ့လမ္းႀကီးဘက္မွာ။ အဲဒီေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္က ေရႊလီအထိလမ္းတလမ္းေဖာက္တာ အဲဒီကို ေရာက္မယ္လို႔ေျပာတယ္။ ေနာက္ တ႐ုတ္က အဲဒီ ကူမင္းကေနၿပီးေတာ့ ခ်င္းေရႊေဟာ္ကိုျဖတ္ၿပီးေတာ့ ေက်ာက္ျဖဴထိေရာက္မယ့္ လမ္းတလမ္းလည္းေဖာက္မယ္လို႔ အဲဒီလိုေျပာတာပဲ။ မီးရထားအျမန္လမ္းေတြ၊။ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြအားလုံးက ပိုးလမ္းမႀကီးရဲ့ လက္တက္ေတြေပါ့ေနာ္။ အဲတာေတြ အကုန္လုံးေလွ်ာက္လုပ္ဖို႔ သူတို႔ စီမံကိန္းေတြ ရွိေနတာပဲ။ အဲတာေတြကို အခိုင္အမာစီစဥ္မယ္ထင္ပါတယ္။ ”

ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရးအပါအဝင္ အာရွပိုးလမ္းမၾကီးေဖာက္လုပ္ႏိုင္ေရးစတဲ့ စီမံကိန္းေတြအတြက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ျမန္မာအပါအဝင္ အာရွႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရးပိုမိုခိုင္မာအားေကာင္းလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္လာေနတဲ့ အေနအထားေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔လည္း ေဒါက္တာလွေက်ာ္ေဇာက အခုလိုရႈ႕ျမင္ပါတယ္။

“ ေဆြးေႏြးမွာပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဟို က်မတို႔ ဗမာျပည္သူေတြအေနနဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္အေပၚမွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေပၚမွာ တ႐ုတ္ရဲ့ စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းေတြေပၚမွာ အျမင္မေကာင္းဘူးဆိုတာ သူတို႔သိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္တျခားႏုိင္ငံနဲ႔စာရင္ အမ်ားႀကီးေတာ္ပါတယ္၊ က်မတို႔ ဗမာျပည္သူေတြကေလ။ တ႐ုတ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ အျမင္မၾကည္လင္တာေတြရွိတယ္။ က်မတို႔ ျပည္သူေတြက ဒီေလာက္ေဟာ့ေဟာ့ရမ္းရမ္းလည္းမဟုတ္ဘူး။ ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္းလည္းမ႐ွိေတာ့ သူတို႔ လုပ္မွာပါ ဒီကိစၥေတြက။ ”

ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ေရးအပါအ၀င္ အာရွပိုးလမ္းမႀကီးေဖာက္လုပ္ေရး အတြက္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ျမန္မာအပါအ၀င္ အာရွနုိင္ငံေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရးပိုမိုအားေကာင္းလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္လာေနတဲ့အေနအထားေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ေဒါက္တာလွေက်ာ္ေဇာက အခုလို ႐ႈျမင္ပါတယ္။

“ ေနာက္တခုက တ႐ုတ္က အခုတေလာ သူတို႔ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ ႀကီးႀကီးထားေနတာက ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္တြင္းက ဒီ Code of Conduct ေပါ့ ၊ အာရွနုိင္ငံမ်ားနဲ႔ တ႐ုတ္နဲ႔ ပူးတြဲၿပီးေတာ့ လက္မွတ္ထိုးဖို႔ ကိစၥေတြရွိတယ္။ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္တြင္းက ေရလမ္းခရီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အဲေတာ့ ဒီကာလက သူတို႔အတြက္ အခြင့္ေကာင္းပဲေလ။ အဲဒီကိစၥအတြက္လည္း ဗမာျပည္က လက္မွတ္ထိုးဖို႔ လိုေသးတာကိုး။ ဗမာျပည္ကိုလည္း အဲတာ စည္း႐ုံးေနပုံရတယ္”

တရုတ္အစိုးရရဲ့ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က အဆိုျပဳခဲ့တဲ့ Silk Road Economic Belt လို႔ေခၚတဲ့ စီးပြါးေရးဆိုင္ရာပိုးလမ္းေၾကာင္း နဲ႔ ၂၁ ရာစု Maritime Silk Road ေရေၾကာင္း ပို္းလမ္းမႀကီး ၂ သြယ္အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံပါ ပါဝင္မွာ ျဖစ္ၿပီး ဒါဟာ အာရွနဲ႔ ဥေရာပ၊ အာဖရိက ေဒသေတြနဲ႔ အရင္ ပိုးလမ္းမႀကီး တေလွ်ာက္က ႏိုင္ငံေတြၾကား ကုန္သြယ္ေရး ကြန္ယက္တခု ျဖစ္လာဖို႔ရွိၿပီး ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ား ပါဝင္လာၿပီျဖစ္တဲ့ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ့ ပိုးလမ္းမနဲ႔ ခါးပတ္လမ္းမ စီမံကိန္းေတြမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဘယ္လို ပါဝင္လုပ္ေဆာင္ ေပးႏိုင္မယ္ ဆိုတာကို ေလ့လာေနတယ္လို႔ တရုတ္ႏိုင္ငံကို ၆ ရက္ၾကာခရီး သြားေရာက္ေနတဲ့ သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ရဲ့ ေျပာၾကားခ်က္ကို တရုတ္အစိုးရ သတင္းေတြမွာ ေဖၚျပေနပါတယ္။

မဆုမြန္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com