မစၦရိယ ၅-မ်ိဳး

'မစၦရိယ' ဆိုတာ

ကိုယ့္ အရည္အေသြးမ်ိဳး သူမ်ားကို မရေစခ်င္တာ၊
ကိုယ့္ အေျခအေနမ်ိဳး သူမ်ား မရေစခ်င္တာ၊
ကိုယ္နဲ႔ လာယွဥ္ၿပိဳင္လာမယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္အရည္အေသြးမ်ိဳးကို ကိုယ္ပဲ ပိုင္ဆိုင္ထားခ်င္တယ္၊
ဒါ မစၦရိယ လို႔ ေခၚတယ္။

မစၦရိယဆိုတာလည္း အတူတူပဲ၊
ေဒါသနဲ႔ ယွဥ္တြဲတယ္၊ အရပ္ထဲမွာေတာ့ မစၦရိယဆိုတာ ႏွေျမာတာ၊
'ႏွေျမာအိုးမို႔ ဘာမွ မလွဴဘူး၊ မတန္းဘူး၊ မေပးဘူး၊ မကမ္းဘူး'
လို႔ ေျပာၾကတယ္၊ မစၦရိယက ႏွေျမာတာခ်ည္းပဲ မဟုတ္ဘူး၊
မစၦရိယဆိုတာ ကိုယ္ ႀကီးပြားသလို သူမ်ား မႀကီးပြားေစခ်င္ဘူး၊
ကိုယ္ေအာင္ျမင္သလို သူမ်ား မေအာင္ျမင္ေစခ်င္ဘူး၊
အဲဒါမ်ိဳးကို မစၦရိယ လို႔ ေျပာတာ။ မစၦရိယက ၅-မ်ိဳး ရွိတယ္။

(၁) အာဝါသမစၦရိယ တဲ့၊
ကိုယ့္ေနတဲ့ ေနရာမွာ သူမ်ားလာေနရင္ မႀကိဳက္တာ၊ ဟုတ္လား၊
ကိုယ့္အေဆာက္အအံုထဲ သူမ်ားလာရင္ မႀကိဳက္တာဟာ 'အာဝါသမစၦရိယ'ေနာ္။
'အာဝါသမစၦရိယ' ဆိုတာ အိမ္မွာတင္ မစၦရိယျဖစ္တာ မဟုတ္ဘူး၊
မီးရထားနဲ႔ သြားတာေတာင္ ေပါင္ကား ထိုင္ေသးတယ္၊ အနားနားမွာ ဒိျပင္လူ လာထိုင္မွာ စိုးလို႔၊ အထုပ္ေလး တင္ထားမယ္၊ မထိုင္ေစခ်င္ဘူး၊
ေနရာ မေပးခ်င္ဘူး၊ အဲဒါမ်ိဳး ေျပာတာ အာဝါသမစၦရိယဆိုတာ။

(၂) 'ကုလမစၦရိယ'
ကိုယ္နဲ႔ေပါင္းသင္းတဲ့ ပုဂိၢဳလ္တစ္ေယာက္ကို လာၿပီးေတာ့ မိတ္ေဆြဖြဲ႕ရင္ မႀကိဳက္တာ၊ ကုလမစၦရိယ၊ဘုန္းႀကီးေတြက်ေတာ့ ကိုယ့္ဒကာ, ဒကာမကို သူမ်ား ဒကာ, ဒကာမျဖစ္မွာ မႀကိဳက္တာ ကုလမစၦရိယပဲ၊ ကိုယ့္မိတ္ေဆြ သူ႔မိတ္ေဆြ လာလုပ္မွာ မႀကိဳက္ဘူး၊
ကုလမစၦရိယ။

(၃) 'လာဘမစၦရိယ'
ကိုယ္ရတာမ်ိဳး သူမ်ား မရေစခ်င္တာ လာဘမစၦရိယ။

(၄) 'ဝဏၰမစၦရိယ' ဆိုတာ
ေက်ာ္ၾကားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လာလို႔ရွိရင္ ကိုယ္ပဲ ေက်ာ္ၾကားခ်င္တယ္၊
သူမ်ား မေက်ာ္ၾကားေစခ်င္ဘူး။

(၅) 'ဓမၼမစၦရိယ'
ဆိုတာ ကိုယ္သိတဲ့တရားကို သူမ်ား မေပးခ်င္ဘူး၊
ကိုယ္သိတဲ့ ဗဟုသုတေတြ သူမ်ားကို မျဖန္႔ေဝခ်င္ဘူး၊
သူတစ္ေယာက္တည္းပဲ တကယ့္ကို ဂု႐ုႀကီး လုပ္ခ်င္တယ္ေပါ့ေလ၊
တစ္ေလာကလံုးရဲ႕ ဂု႐ုႀကီး၊သူပဲ သိတယ္၊ က်န္တဲ႔လူေတြ မသိရဘူး၊
အဲဒါမ်ိဳး လုပ္ခ်င္တာ၊အဲဒါ ဓမၼမစၦရိယ လို႔ ေခၚတယ္။

'အာဝါသမစၦရိယ၊ ကုလမစၦရိယ၊ လာဘမစၦရိယ၊ ဝဏၰမစၦရိယ၊ ဓမၼမစၦရိယ' ဆိုၿပီးေတာ့ မစၦရိယငါးမ်ိဳး ရွိတယ္၊
မစၦရိယဆိုတာ ကိုယ္ရထားတဲ့ အေနအထားမ်ိဳး သူမ်ားကို မရေစခ်င္တာ အဲဒါကို ေျပာတာေနာ္၊
ဒါလည္းပဲ မရေစခ်င္ဘူးဆိုေတာ့ သူက ေဒါသနဲ႔ ယွဥ္တယ္။

အဂၢမဟာပ႑ိတ အရွင္နႏၵမာလာဘိဝံသ (Ph. D)
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
အဘိဓမၼာျမတ္ေဒသနာ- "စိတ္၏အညစ္အေၾကးမ်ား" မွ ကူးယူ ပူေဇာ္ပါသည္။
..........
"မစ္ဆရိယ ၅-မျိုး"
'မစ္ဆရိယ' ဆိုတာ

ကိုယ့် အရည်အသွေးမျိုး သူများကို မရစေချင်တာ၊
ကိုယ့် အခြေအနေမျိုး သူများ မရစေချင်တာ၊
ကိုယ်နဲ့ လာယှဉ်ပြိုင်လာမယ်ဆိုရင် ကိုယ့်အရည်အသွေးမျိုးကို ကိုယ်ပဲ ပိုင်ဆိုင်ထားချင်တယ်၊
ဒါ မစ္ဆရိယ လို့ ခေါ်တယ်။

မစ္ဆရိယဆိုတာလည်း အတူတူပဲ၊
ဒေါသနဲ့ ယှဉ်တွဲတယ်၊ အရပ်ထဲမှာတော့ မစ္ဆရိယဆိုတာ နှမြောတာ၊
'နှမြောအိုးမို့ ဘာမှ မလှူဘူး၊ မတန်းဘူး၊ မပေးဘူး၊ မကမ်းဘူး'
လို့ ပြောကြတယ်၊ မစ္ဆရိယက နှမြောတာချည်းပဲ မဟုတ်ဘူး၊
မစ္ဆရိယဆိုတာ ကိုယ် ကြီးပွားသလို သူများ မကြီးပွားစေချင်ဘူး၊
ကိုယ်အောင်မြင်သလို သူများ မအောင်မြင်စေချင်ဘူး၊
အဲဒါမျိုးကို မစ္ဆရိယ လို့ ပြောတာ။ မစ္ဆရိယက ၅-မျိုး ရှိတယ်။

(၁) အာဝါသမစ္ဆရိယ တဲ့၊
ကိုယ့်နေတဲ့ နေရာမှာ သူများလာနေရင် မကြိုက်တာ၊ ဟုတ်လား၊
ကိုယ့်အဆောက်အအုံထဲ သူများလာရင် မကြိုက်တာဟာ 'အာဝါသမစ္ဆရိယ'နော်။
'အာဝါသမစ္ဆရိယ' ဆိုတာ အိမ်မှာတင် မစ္ဆရိယဖြစ်တာ မဟုတ်ဘူး၊
မီးရထားနဲ့ သွားတာတောင် ပေါင်ကား ထိုင်သေးတယ်၊ အနားနားမှာ ဒိပြင်လူ လာထိုင်မှာ စိုးလို့၊ အထုပ်လေး တင်ထားမယ်၊ မထိုင်စေချင်ဘူး၊
နေရာ မပေးချင်ဘူး၊ အဲဒါမျိုး ပြောတာ အာဝါသမစ္ဆရိယဆိုတာ။

(၂) 'ကုလမစ္ဆရိယ'
ကိုယ်နဲ့ပေါင်းသင်းတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်ကို လာပြီးတော့ မိတ်ဆွေဖွဲ့ရင် မကြိုက်တာ၊ ကုလမစ္ဆရိယ၊ဘုန်းကြီးတွေကျတော့ ကိုယ့်ဒကာ, ဒကာမကို သူများ ဒကာ, ဒကာမဖြစ်မှာ မကြိုက်တာ ကုလမစ္ဆရိယပဲ၊ ကိုယ့်မိတ်ဆွေ သူ့မိတ်ဆွေ လာလုပ်မှာ မကြိုက်ဘူး၊
ကုလမစ္ဆရိယ။

(၃) 'လာဘမစ္ဆရိယ'
ကိုယ်ရတာမျိုး သူများ မရစေချင်တာ လာဘမစ္ဆရိယ။

(၄) 'ဝဏ္ဏမစ္ဆရိယ' ဆိုတာ
ကျော်ကြားမှုနဲ့ ပတ်သက်လာလို့ရှိရင် ကိုယ်ပဲ ကျော်ကြားချင်တယ်၊
သူများ မကျော်ကြားစေချင်ဘူး။

(၅) 'ဓမ္မမစ္ဆရိယ'
ဆိုတာ ကိုယ်သိတဲ့တရားကို သူများ မပေးချင်ဘူး၊
ကိုယ်သိတဲ့ ဗဟုသုတတွေ သူများကို မဖြန့်ဝေချင်ဘူး၊
သူတစ်ယောက်တည်းပဲ တကယ့်ကို ဂုရုကြီး လုပ်ချင်တယ်ပေါ့လေ၊
တစ်လောကလုံးရဲ့ ဂုရုကြီး၊သူပဲ သိတယ်၊ ကျန်တဲ့လူတွေ မသိရဘူး၊
အဲဒါမျိုး လုပ်ချင်တာ၊အဲဒါ ဓမ္မမစ္ဆရိယ လို့ ခေါ်တယ်။

'အာဝါသမစ္ဆရိယ၊ ကုလမစ္ဆရိယ၊ လာဘမစ္ဆရိယ၊ ဝဏ္ဏမစ္ဆရိယ၊ ဓမ္မမစ္ဆရိယ' ဆိုပြီးတော့ မစ္ဆရိယငါးမျိုး ရှိတယ်၊
မစ္ဆရိယဆိုတာ ကိုယ်ရထားတဲ့ အနေအထားမျိုး သူများကို မရစေချင်တာ အဲဒါကို ပြောတာနော်၊
ဒါလည်းပဲ မရစေချင်ဘူးဆိုတော့ သူက ဒေါသနဲ့ ယှဉ်တယ်။

အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ အရှင်နန္ဒမာလာဘိဝံသ (Ph. D)
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
အဘိဓမ္မာမြတ်ဒေသနာ- "စိတ်၏အညစ်အကြေးများ" မှ ကူးယူ ပူဇော်ပါသည်။