အရသာေနာက္က အႏၲရာယ္

ျမန္မာ စကားပံု တစ္ခုရိွသည္။ “ ဆီကိုေရခ်ဳိး ေဆး႐ိုးမီးလံႈ စပါးေတာင္လိုပံု” ။ ထိုစကားပံုသည္ ဆီကို ေရကဲ့သို႔ အသံုးျပဳႏိုင္သည္ အထိ ခ်မ္းသာ ႂကြယ္၀သည္ကို ေဖာ္ျပသည့္ စကားပံု ျဖစ္သည္။ ျမန္မာတို႔၏ အေလ့အထတြင္ ဆီကို ေရကဲ့သို႔ အသံုးျပဳခ်က္ ျပဳတ္ဟူသည့္ အဓိပၸာယ္ကို ေပၚလြင္ ထင္ဟပ္ေစေသာ စကားပံုလည္း ျဖစ္သည္။ ယေန႔ အခ်ိန္ထိလည္း ဆီကို ယင္းကဲ့သို႔ ေပါေပါ မ်ားမ်ား သံုးစြဲေနၾကေသာ အိမ္ရွင္မမ်ား ရိွသည္။

ဆီနည္းနည္း ႏွင့္ ခ်က္သည့္ ဟင္းကို စားေကာင္းေသာ ဟင္းတစ္ခြက္ အျဖစ္ မယူဆၾက သူမ်ားလည္း ျဖစ္သည္။ သူတို႔သည္ ဟင္း တစ္မ်ဳိးတည္းကိုသာ ဆီကို ေပါေပါ မ်ားမ်ား သံုးျခင္း မဟုတ္။ ဆီႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အျခားမုန္႔ပဲ သေရစာ မ်ားတြင္လည္း ဆီကို လိုသည္ထက္ ပို၍ သံုးစြဲတတ္ၾကသည္။

ထမင္း၀ိုင္း တစ္ခုတြင္ ဆီျပန္ ဟင္းတစ္ခြက္မွ မပါလွ်င္ လူရာမ၀င္ေသာ ထမင္း၀ိုင္း အျဖစ္ပင္ မွတ္ယူ ထားတတ္ ၾကေသးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီးဌာနက “ဆီစား၍ အသားမျဖစ္၊ ဆီမ်ား၍ ေဘးျဖစ္သည္” ဟူသည့္ ေဆာင္ပုဒ္ကို ထုတ္ျပန္ကာ ျမန္မာလူမ်ဳိးတို႔ ဆီစားသံုးမႈ ျမင့္တက္ေနျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ႀကိဳးပမ္း ခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ ယေန႔ အခ်ိန္ထိ သိသာသည့္ ေလ်ာ့က်မႈကား မရွိေသးေခ်။

““အေမတို႔ လက္ထက္ ကတည္းက ဆီကို ဒီလို စားလာေတာ့ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ ပါးစပ္ကလည္း အက်င့္ ပါသြားၿပီ။ ဆီနည္းရင္ မစား တတ္ေတာ့ဘူး”” ဟု ေတာင္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ (၁၈) ရပ္ကြက္ အတြင္း ေနထိုင္သည့္ မိသားစု ငါးဦး၏ အိမ္ေထာင္ ရွင္မ တစ္ဦး ျဖစ္သည့္ ေဒၚသႏၲာျမင့္က ေျပာသည္။ ၎တို႔အိမ္၏ တစ္လဆီ စားသံုးမႈသည္ အနည္းဆံုး ဆီတစ္ပိႆာခြဲ ရိွေနသည္။ အဆိုပါ ႏႈန္းထားသည္ ၎၏ မိဘမ်ားထံမွ လက္ဆင့္ ကမ္းလာခဲ့ေသာ အေမြ တစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။

““ဆီစားရင္ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ဳိးေတြ ျဖစ္တာ သိတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူဆိုတာ ဘယ္ေလာက္ပဲ အစားေသာက္ ေရွာင္ေရွာင္ တစ္ေန႔ ေသမွာပဲ။ အဲဒီေတာ့ လူျဖစ္တုန္း ေကာင္းေကာင္းစားၿပီးပဲ အေသ ခံသြားမယ္။ ဆီကိုေတာ့ ဒီထက္ေလွ်ာ့ မသံုးႏိုင္ေတာ့ဘူး”” ဟု သူမကဆိုသည္။ က်န္းမာေရးကို ဂ႐ုမစိုက္ဘဲ မိမိ ႏွစ္သက္သည့္ အရာကို အသက္ေပး၍ စားသံုးသြားမည္ဟု စိတ္ပိုင္း ျဖတ္ထားသည့္ သူမ၏ ကိုယ္ခႏၶာက အသက္ (၄၀) ေက်ာ္ အရြယ္မွာပင္ ေပါင္ခ်ိန္ (၁၈၀) ေက်ာ္ ရိွေနၿပီ ျဖစ္သည္။ သာမန္ထက္ “၀” ေနသည္ကို သတိထားမိ၍ ေမးျမန္း ၾကည့္ရာမွ သိရျခင္း ျဖစ္သည္။

ဆီဆိုသည္မွာ လူတို႔အပါ၀င္ သက္ရိွ သတၱ၀ါ အားလံုးအတြက္ မရိွမျဖစ္ လိုအပ္ေသာ အရာတစ္ခု ျဖစ္သည္။ သတၱ၀ါ အားလံုး အတြက္ လိုအပ္သည့္ အင္အားႏွင့္ အ႐ိုးအဆစ္မ်ား လႈပ္ရွားႏိုင္ရန္မွာ အဆီဓာတ္ေခၚ ဆီရိွမွျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုဆီကို ထုတ္ယူရာ၌ အသီးအရြက္ မ်ားမွလည္း ထုတ္ယူ ႏိုင္သကဲ့သို႔ တိရိစၦာန္မ်ားမွလည္း ထုတ္ယူ စားသံုးႏိုင္သည္။ ထိုသို႔ စားသံုးရာတြင္ တိရိစာၦန္မွ ထုတ္ယူ ရရိွေသာ ဆီသည္ စားသံုး၍ ရႏိုင္ေသာ္လည္း အသီး အရြက္တိုင္းမွ ထုတ္ယူ ရရိွေသာ ဆီတိုင္းကို စားသံုး၍ မရႏိုင္ ေၾကာင္း အစားအေသာက္ ႏွင့္ ေဆး၀ါး ကြပ္ကဲမႈ ဦးစီးဌာန (FDA) မွ ထုတ္ျပန္ထားသည္။

စားသံုး၍ ရႏိုင္ေသာ ဆီမ်ားကို ထပ္မံ ခြဲျခားမည္ ဆိုပါက ျပည့္၀ဆီႏွင့္ ျပည့္၀ဆီ မဟုတ္ေသာ ဆီဟူ၍ ထပ္မံ ခြဲျခားႏိုင္သည္။ ထိုဆီ ႏွစ္မ်ဳိးတြင္ ျပည့္၀ဆီ ဆိုသည္မွာ တိရိစာၦန္မ်ားမွ ရေသာ အဆီ၊ ေထာပတ္ဆီ၊ အုန္းဆီတို႔ ပါ၀င္ျပီး ယင္းဆီမ်ားကို သာမန္ထက္ ပိုမိုသံုးစြဲပါက လူကို ဆိုး၀ါးစြာ အႏၲရာယ္ ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ေၾကာင္း က်န္းမာေရး သုေသသန ပညာရွင္မ်ားက ရွာေဖြ ေတြ႕ရိွခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ယင္းဆီမ်ားကို လူတို႔ အလြန္အကၽြံ သံုးစြဲ ျခင္းမျပဳရန္ ပညာေပးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရသည္။

လူတို႔ႏွင့္ အသင့္ေတာ္ဆံုး အဆီမွာ ျပည့္၀ မဟုတ္ေသာ အဆီျဖစ္ၿပီး ေျပာင္းဖူး၊ ပဲပိ၊ ေနၾကာ၊ ႏွမ္းႏွင့္ ေျမပဲတို႔မွ ရရိွေသာ ဆီမ်ားကိုသာ ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္ၾကရန္ ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပ ခဲ့ၾကသည္။

““ ဆီကို လိုအပ္ခ်က္ထက္ ပုိမို စားသံုးရင္ ေသြးထဲကို ဆီဓာတ္ေတြ စီး၀င္ၿပီး ေသြးနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ ေရာဂါေတြကို ခံစား ရႏိုင္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏွလံုး ေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ အသည္းအဆီဖံုး ေရာဂါေတြကို ခံစား ရႏိုင္တယ္”” ဟု NLD ပါတီ၏ က်န္းမာေရး ကြန္ရက္၀င္ ဆရာ၀န္ တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ေဒါက္တာ ေက်ာ္စြာဦးက ေျပာသည္။

ယင္းကဲ့သို႔ ဆီကို အလြန္အကၽြံ စားသံုးျခင္းျဖင့္ အျဖစ္ မ်ားေသာ ေရာဂါမ်ားမွာ ႏွလံုး ေသြးေၾကာက်ဥ္းျခင္း၊ အသည္း အဆီဖံုးျခင္း၊ အ၀လြန္ျခင္း ကဲ့သို႔ ေငြကုန္ေၾကးက် မ်ားျပားၿပီး ကုသရ ခက္ခဲေသာ ေရာဂါမ်ား အျပင္ ႏွလံုး၊ ေလျဖတ္၊ ဆီးခ်ဳိ၊ ေသြးခ်ဳိ၊ ေသြးတိုး၊ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါမ်ားကိုပါ ျဖစ္ေပၚ ေစႏိုင္သည္။

ထိုေရာဂါမ်ားသည္ မျဖစ္ဖူးသူမ်ား အတြက္ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းသည္ဟု မထင္ ရေသာ္လည္း ျဖစ္ဖူးသည့္ သူမ်ားမွာမူ ဆီကို ရန္သူ တစ္ေယာက္ကဲ့သို႔ မုန္းတီး သြားတတ္ၾကသည္။ ထုိသို႔ ျဖစ္ရသည္မွာ ဆီ၏ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ဳိးေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

““ငယ္ငယ္က ၀က္သား စားရင္ေတာင္ အဆီတံုးမွ စားတာ။ ဟင္း ဆိုရင္လည္း ဆီျပန္မွ စားတယ္။ အသက္ နည္းနည္း ႀကီးလာေတာ့ ေသြးတိုး ျဖစ္လာတယ္။ ေနာက္ဆံုး တစ္ေခါက္ ေသြးတိုးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုမွ မခံႏိုင္ေတာ့ဘဲ ေဆး႐ံုကို ျပရတဲ့ အေျခအေန အထိ ျဖစ္သြားတယ္။ ဆရာ၀န္က ေဆး႐ံု အေရာက္ မျမန္ရင္ လမ္းမွာ ဦးေႏွာက္ ေသြးေၾကာ ျပတ္သြားႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာေတာ့မွ ဆီကို ေတာ္ေတာ္ ေၾကာက္သြားတယ္”” ဟု ဒလၿမိဳ႕နယ္ က်န္စစ္သား ရပ္ကြက္တြင္ ေနထိုင္ေသာ အသက္ (၅၀) အရြယ္ ဦးေက်ာ္လြင္ က ေျပာသည္။

၎သည္ ငယ္စဥ္ ကတည္းက ဆီႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အစားမ်ားကို ႏွစ္သက္စြာ စားေသာက္ခဲ့သူ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ယခုအခါတြင္ ၎အလြန္ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သည့္ ၀က္သားကုိပင္ မစားရဲေတာ့ေၾကာင္း သူကဆိုသည္။

လူတို႔ စားသံုး ေနၾကသည္ ဆီေပါင္းမ်ားစြာ ရိွၾကသည္။ ၎တို႔အနက္ အမ်ားဆံုး အသံုးျပဳၾကသည့္ ဆီမွာ အသီးအရြက္မ်ားမွ ထုတ္လုပ္ ရရိွေသာ ဆီမ်ား ျဖစ္သည့္ ဖြဲႏုဆီ၊ ပဲပုပ္ဆီ၊ အုန္းဆီ၊ မုန္ညႇင္းဆီ၊ သံလြင္ဆီ၊ ေျပာင္းဆီ၊ ေနၾကာဆီ၊ ၀ါေစ့ဆီ၊ စားအုန္းဆီ ႏွင့္ ေျမပဲဆီတို႔ ျဖစ္ၾကၿပီး တိရစာၦန္မ်ားမွ ထုတ္လုပ္ ရရိွသည့္ ဆီမ်ားမွာ ေထာ ပတ္ဆီ၊ အမဲဆီ၊ ၀က္ဆီႏွင့္ ငါးဆီ တို႔ကို ပိုမို သံုးစြဲေလ့ရိွၾကသည္။

ယင္းကဲ့သို႔ ဆီမ်ားစြာ ရိွၾကသည့္ အနက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ အမ်ားဆံုး ျပည္သူမ်ား ျဖစ္ေသာ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးသူမ်ား စားသံုးၾကသည္ ဆီမွာ အမွတ္ တံဆိပ္မ်ား မရိွေသာ ေစ်းႏႈန္း ခ်ဳိသာသည့္ စားအုန္းဆီမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း စီးပြားေရး ႏွင့္ ကူးသန္း ေရာင္း၀ယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ စားသံုးသူ ေရးရာ ဦးစီးဌာနမွ သိရသည္။ အဆိုပါ ဦးစီးဌာန၏ စာရင္းမ်ား အရ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရိွ ဆိပ္ကမ္းသို႔ တစ္လလွ်င္ ျပည္ပမွ တင္သြင္းလာေသာ စားအုန္ဆီမွာ တန္ခ်ိန္(၃၀၀၀၀) ၀န္းက်င္ ရိွၿပီး တရားမ၀င္ နည္းလမ္းျဖင့္ ၀င္ေရာက္ေနေသာ ဆီမ်ားလည္း ရိွေနေသာေၾကာင့္ လစဥ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ စားအုန္းဆီ ၀င္ေရာက္မႈ ႏႈန္းသည္ တန္ခ်ိန္(၃၀၀၀၀) အထက္ ရိွေနႏိုင္ေၾကာင္း ခန္႔မွန္း ထားသည္။

ျပည္တြင္း၌ ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်ေနေသာ စားသံုးဆီမ်ား အျပင္ ျပည္ပ ႏိုင္ငံမ်ားမွလည္း ယင္းကဲ့သို႔ ပမာဏ အမ်ားအျပား လစဥ္ ၀င္ေရာက္ ေနျခင္းသည္ ျမန္မာလူမ်ဳိးတို႔၏ က်န္းမာေရး အတြက္ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ ျဖစ္ေနသည္။ ဆီသည္ လူတစ္ဦးခ်င္း အတြက္ လိုအပ္ေသာ အရာတစ္ခု ျဖစ္ေသာ္လည္း မ်ားျပားလွေသာ ယင္းပမာဏကို ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ သန္း (၅၀) ေက်ာ္ေသာ ျပည္သူမ်ား စားသံုး ေနၾကသည္မွာ ေရရွည္တြင္ က်န္းမာေရး အတြက္မ်ားစြာ ထိခိုက္ႏိုင္ဖြယ္ ရိွေၾကာင္း ျပည္သူ႔ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ တကၠသိုလ္မွ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ ေနစိုးေမာင္က ေျပာသည္။

ထို႔အျပင္ စားအုန္းဆီ မ်ားသည္ ႏွမ္းဆီ၊ ေျမပဲဆီတို႔ ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ လူကို အက်ဳိးျပဳေသာ ကိုလက္စထေရာ (H.D.L) ထက္ လူကို ဆိုးက်ဳိးျပဳေသာ ကိုလက္စထေရာ (L.D.C) ပါ၀င္မႈမွာ ပိုမိုမ်ားျပားလ်က္ ရိွေနေၾကာင္း ၎က ေျပာၾကားသည္။ လူကို ဆိုးက်ဳိး ပိုေပးႏိုင္ေသာ ဆီမ်ား ျဖစ္သည့္ စားအုန္းဆီမ်ားကို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေရးအခင္း ျဖစ္ပြားၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျပည္တြင္းသို႔ အလံုးအရင္း ႏွင့္ တင္သြင္းခဲ့ရာမွ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ စားအုန္းဆီ ေစ်းကြက္မွာ ပိုမို က်ယ္ျပန္႔ လာခဲ့သည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္မုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ လယ္ယာ ထြက္ကုန္ ပစၥည္းမ်ားမွာ ယခင္က ထြက္ရိွခဲ့ေသာ ႏႈန္းထားမ်ားထက္ မ်ားစြာ နည္းပါးခဲ့ၿပီး ဆီႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ကုန္ၾကမ္းမ်ားမွာလည္း ထြက္ႏႈန္း နည္းပါး ခဲ့ရသည္။ ထိုမွတစ္ဆင့္ ျပည္ပမွ တင္သြင္းခဲ့ေသာ စားအုန္းဆီမ်ားမွာ ျပည္တြင္း၌ ေစ်းကြက္တစ္ခု အခုိင္မာ ရရိွလာျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဆီ ကုန္သည္မ်ား အသင္းမွ သိရသည္။

ထိုကဲ့သို႔ ျပည္တြင္းသို႔ စားအုန္းဆီမ်ား ၀င္ေရာက္မႈ ျမင့္တက္လာၿပီး ေစ်းကြက္ တစ္ခု ရရိွလာသည္ႏွင့္ အမွ် စီးပြားေရးသမား အခ်ဳိ႕တို႔၏ ေလာဘရမၼက္ မ်ားမွာလည္း ျမင့္တက္ လာၾကသည္။ နဂိုတည္းက က်န္းမာေရး ႏွင့္ မကိုက္ညီသည့္ စားအုန္းဆီမ်ား ေရာင္းပန္း လွေစရန္ အတြက္ ဓာတုေဗဒ ပစၥည္းမ်ား ေရာေႏွာ၍ ျဖန္႔ျဖဴး လာၾကသည္။

ဆီကို ေအးခဲမႈ မရိွရန္ အတြက္ ဆီ၏ အရည္ခဲမွတ္ကို ႏိွမ့္ခ်လိုက္ၾကသည္။ ထိုသို႔ ႏွိမ့္ခ်ႏိုင္ရန္ အတြက္ ဆီထဲသို႔ ဆားကို ထည့္ၾကသည္။ အရည္ တစ္ခုထဲသို႔ ဆားကုိ ထည့္မည္ ဆိုပါက အရည္ ခဲမွတ္ကို ႏိွမ့္ခ် ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဆီအတြင္းသို႔ ဆားမွာ ေပ်ာ္၀င္ႏိုင္မႈ မရိွေသာေၾကာင့္ အရည္ ေပ်ာ္၀င္ႏိုင္မည့္ ဆပ္ျပာႏွင့္ ဆားကို အခ်ဳိးတူ ေရာစပ္၍ အရည္ ခဲမွတ္ကို ေလွ်ာ့ခ်ၾကသည္။

အလားတူ အနံ႔ႏွင့္ အေရာင္ လွပေစရန္ အတြက္ ဓာတုေဗဒ ေဆး၀ါးမ်ားကို သံုးစြဲၾကသည္။ ထိုဆီမ်ဳိး ကို စားသံုးမိေသာ သူသည္ သာမန္ လူသား တစ္ဦးထက္ ပို၍ အသက္တုိ ေစႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း စီးပြားေရး ႏွင့္ ကူးသန္း ေရာင္း၀ယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ဓာတုေဗဒ ပစၥည္းမ်ား သံုးစြဲထားေသာ စားအုန္းဆီမ်ားကို မၾကာခဏ ေရွာင္တစ္ခင္ ဖမ္းဆီးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းေရွာင္တစ္ခင္ စစ္ေဆးမႈမွာလည္း ထိေရာက္မႈ မရိွေသးဟု ယင္း၀န္ ႀကီးဌာနမွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး အဆင့္ တာ၀န္ရိွသူ တစ္ဦးက ေျပာသည္။

““ထိထိ ေရာက္ေရာက္ေတာ့ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဘူး။ သတင္းရမွ ရတဲ့ဆိုင္က ဆီကို နမူနာ၀ယ္၊ ၿပီးမွ ဓာတ္ခြဲ အေျဖထြက္မွ အေရး ယူရတာ။ တကယ္ဆိုရင္ မသကၤာတဲ့ ဆိုင္တိုင္းက ဆီေတြကို နမူနာ၀ယ္ၿပီး ဓာတ္ခြဲမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေရာင္းမယ့္ လူေတြ ေၾကာက္သြားႏိုင္တယ္။ အခုက ဆီ၀ယ္ဖို႔နဲ႔ ဓာတ္ခြဲဖို႔ အတြက္ ပိုက္ဆံက မေလာက္ေတာ့ တိုင္မယ့္သူကို ေစာင့္ေနရတယ္””ဟု အဆိုပါ တာ၀န္ရွိသူက ဆိုသည္။

ထိုကဲ့သို႔ က်န္းမာေရး ႏွင့္ မညီညြတ္သည့္ ဆီေပါင္းမ်ားစြာကို ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား စားသံုး ေနၾကရသည္မွာ လြန္စြာ ၀မ္းနည္းဖြယ္ရာ ျဖစ္ေနသည္။ ဆီကို ေပါေပါမ်ားမ်ား စားသံုးေလ့ ရိွသည္ကို သိထားၾကေသာ စီးပြားေရး သမားမ်ား ကလည္း ၎တို႔၏ အက်ဳိးစီးပြား တစ္ခုတည္း ကိုၾကည့္ၿပီး လုပ္ကိုင္ ေနမႈမ်ား ရိွေနသည္။ ထိုျပႆနာသည္ ေရရွည္တြင္ အမ်ဳိးသား က်န္းမာေရးကိုပင္ ၿခိမ္းေျခာက္ လာႏိုင္ဖြယ္ ရွိေနေၾကာင္း ေဒါက္တာ ေနစုိးေမာင္က ဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဆီ စားသံုးမူ ႏူန္းထားကို သိရိွႏိုင္ရန္ အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရိွ မိသာစု ငါးဦးရိွသည့္ ေနအိမ္ အခ်ဳိ႕မွ ဆီသံုးစြဲမႈ ႏႈန္းထားကို အေသးစား စစ္တမ္း ေကာက္ယူ ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ မိသားစု တစ္စုသည္ တစ္လလွ်င္ ဆီကို တစ္ပိႆာ ႏွင့္ (၅၀) က်ပ္သား ၀န္းက်င္ အထိ စားသံုးေနသည္ကို ေတြ႕ရိွရၿပီး အခ်ဳိ႕ ေနအိမ္မ်ားတြင္ ႏွစ္ပိႆာ ၀န္းက်င္အထိ စားသံုးေနေၾကာင္း ေလ့လာ ေတြ႕ရိွရသည္။

ထိုပမာဏသည္ မိသားစု ငါးဦးႏႈန္းက စားေသာက္ ေနေသာ တစ္လတာ ဆီစားေသာက္မႈ ႏႈန္းထား ျဖစ္သည္။ ထိုႏႈန္းထားသည္ လူတြင္ လိုအပ္သည့္ အဆီ ဓာတ္ထက္ လြန္စြာ မ်ားျပား ေနေၾကာင္း ေဒါက္တာ ေက်ာ္စြာဦးက ေျပာသည္။ အစားအေသာက္ ႏွင့္ ေဆး၀ါး ကြပ္ကဲမႈ ဦးစီးဌာနကမူ လူတစ္ဦးအတြက္ လိုအပ္သည့္ ကယ္လိုရီဓာတ္ (၁၀၀) ရာခိုင္ႏႈန္း အတြက္ အဆီမွ ရရိွေသာ ကယ္လိုရီဓာတ္ကို (၃၀) ရာခိုင္ႏႈန္းသာ စားသံုး သင့္သည္ဟု ထုတ္ျပန္ထားသည္။

လက္ရိွ ျမန္မာတို႔ ရယူေနေသာ ကယ္လိုရီဓာတ္မွာ အျခား အစားေသာက္မ်ားမွ ရယူသည့္ ကယ္လိုရီ ဓာတ္ထက္ အဆီက ရယူေသာ ကယ္လိုရီဓာတ္မွ သတ္မွတ္ခ်က္ထက္ ပိုမို မ်ားျပားေနသည္ကို ေတြ႕ရိွရေၾကာင္း ျပည္သူ႕ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ တကၠသိုလ္မွ အခ်က္လက္မ်ား အရ သိရသည္။

““ ဆီစားသံုးမႈက ဟိုအရင္ကထက္ စာရင္ေတာ့ ေလွ်ာ့ေပါ့ စားသံုး လာတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ လိုအပ္တ့ဲ ႏႈန္းထား ထက္ေတာ့ ပိုေနေသးတယ္”” ဟု ေဒါက္တာ ေနစိုးေမာင္က ၎တို႔ ျပဳလုပ္ထားေသာ စစ္တမ္းမ်ားကို အေျခခံ၍ ေျပာၾကားသည္။

ဆီကို စားသံုးျခင္းသည္ လူတို႔အတြက္ မရိွမျဖစ္ဟု ဆိုေသာ္လည္း လိုသည္ ထက္ပို၍ စားသံုးလွ်င္ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ ေစႏိုင္သည္ ဆိုသည္ကို ယခုအခါ လူအမ်ားစုက လက္ခံထားၿပီး ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ လက္ေတြ႕လိုက္နာ က်င့္သံုးမႈ အပိုင္းတြင္မႈ သိသာသည့္ ေလွ်ာ့ခ်မႈမ်ား မျပဳလုပ္ႏိုင္ၾကျခင္းမွာ အခ်ိန္ကာလ အတန္ၾကာ စြဲလမ္းခဲ့ေသာ အရသာအား ႐ုတ္တရက္ေျပာင္းလဲရန္ ခက္ခဲေနျခင္း ႏွင့္ အစိုးရ၏ က်န္းမာေရး ပညာေပးမႈ အပိုင္းမ်ားက အားနည္းေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆရာ၀န္ အခ်ဳိ႕ က ေ၀ဖန္ၾကသည္။

မည္သို႔ပင္ ျဖစ္ေစ ဆီကို အလြန္အကၽြံ စားသံုးျခင္းသည္ ေရာဂါေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာကို ဖိတ္ေခၚ ေနသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနကို လူတုိင္းနီးပါး သိရိွထားၾကၿပီး ျဖစ္သည္။ သုိ႔ပါလ်က္ စားသံုးမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ျခင္း မရိွျခင္းမွာ ဆီေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားတတ္ေသာ ေရာဂါသည္ အျခား ေရာဂါမ်ားကဲ့သို႔ ျပင္ပတြင္ ေပၚေပၚ ထင္ထင္ လကၡဏာ ျပေလ့ မရိွဘဲ ခႏၶာကိုယ္ အတြင္း၌ မသိမသာ ျဖစ္ေပၚ ေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ သည္။ အကယ္၍ ဆီေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ေသာ ေရာဂါသည္ ႀကိဳတင္ လကၡဏာမျပဘဲ ႐ုတ္တရက္ အတြင္းမွာပင္ ေသသြား ႏိုင္သည္ အထိ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းလွသည္ကို ျပည္သူမ်ား က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ သိရိွလွ်င္ ထိုကဲ့သို႔ စားသံုးေနဦးမည္ မဟုတ္ေတာ့ေပ။

messenger