ရခိုင္ျပည္ဒုကၡသည္ ေနရပ္ျပန္ေရး အစီအစဥ္ တရုတ္ၾကား၀င္ ညိွႏိႈင္

႐ခိုင္ေျမာက္ပို္င္းကေန ထြက္ေျပးသြားတဲ့ မြတ္ဆလင္ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္ေနရာ ခ်ထားေရးအတြက္ တရုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ သူတို႔ တတ္ႏိုင္တဲ့အေနအထားကေန အကူအညီေတြေပးေနသလို၊ လက္ေတြ႔လိုအပ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံသေဘာဆႏၵအတိုင္း တရုတ္ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ အျပဳသေဘာေဆာင္ရပ္တည္သြားမယ္လို႔ တရုတ္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန က ထုတ္ျပန္လိုက္ ပါတယ္။ ရခိုင္အက်ပ္အတည္းကူညီေျဖရွင္းေရးအတြက္ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အာရွေရးရာ အထူးသံတမန္ Sun Guoxiang ဟာ ျမန္မာေရာ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွပါ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးကိုပါ ဒီရက္ပို္င္းထဲ သြားေရာက္ခဲ့တာပါ။

အခုလို ႐ခုိင္အေရး တရုတ္ရဲ႕ ကူညီေျဖရွင္းမႈကို ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူအခ်ိဳ႕က ႀကိဳဆိုလိုက္ေပမယ့္လုိ႔ မြတ္ဆလင္ဒုကၡသည္ေတြကိုယ္တိုင္ကေတာ့ တရုတ္ရဲ႕ ၾကား၀င္ညိွႏိႈင္းမႈအေပၚ သံသယေတာ့ ရိွေနဆဲပါ။ ကိုသားညြန္႔ဦး စံုစမ္းေမးျမန္း ထားပါတယ္။

တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အာရွေရးရာအထူးသံတမန္ Sun Guoxiang ဟာ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၅ရက္ေန႔ကေန မတ္လ ၅ ရက္ေန႔အထိ ျမန္မာေရာ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွကိုပါ သြားေရာက္ၿပီး အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ေျမာက္ပို္င္း ေမာင္ေတာ ခ႐ိုင္က ဒုကၡသည္ေတြျပန္လည္လက္ခံေရးျပင္ဆင္မႈေတြကို သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈသလို၊ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏုိင္ငံ Cox’s Bazar မွာရိွတဲ့ ဒုကၡသည္ ေတြကိုလည္း ကိုုယ္တိုင္ ကိုယ္က် ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။

ဒုကၡသည္ေတြျပန္ပို႔ေရး ကိစၥမွာ တိုက္႐ိုက္သက္ဆိုင္တဲ့ ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ညိွႏိႈင္းအေျဖရွာဖို႔ ႏွစ္ဖက္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို တိုက္တြန္းခဲ့သလို၊ ႏိုင္ငံတကာ အေနနဲ႔ လည္း အျပဳသေဘာေဆာင္ အခန္းက႑ကေန အက်ပ္အတည္း ေျဖရွင္းႏိုင္မယ့္ အေျခအေနဖန္တီးဖို႔ တရုတ္အထူးကိုယ္စားလွယ္က တိုက္တြန္း ထားပါတယ္။ မေျပမလည္ ျဖစ္ေနတဲ့ မြတ္ဆလင္ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရးကိစၥမွာ တရုတ္ႏိုင္ငံက အခုလို ၾကား၀င္ညိွႏိႈင္းေပးတာကို ႀကိဳဆိုရမယ္လို႔ ရခိုင္အက်ပ္အတည္း နဲ႔ ျမန္မာ့အေရးေစာင့္ၾကည့္သူ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္၀င္းက ေျပာပါတယ္။

"ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာမယ္ဆိုရင္ ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ မႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ ၾကိဳဆိုရမယ္ အဲဒီျဖစ္စဥ္က လုပ္ႏိုင္တာ တရုတ္ပဲ ရွိေတာ့တယ္ေနာ္။ သူတို႔၀င္လာမွပဲ ရေတာ့မယ္ တျခားဘယ္သူမွ လုပ္လို႔မရေတာ့ဘူး။ ယန္ဟီးလီတို႔ ကုလသမဂၢ တို႔ ေျပာမယ္ဆိုရင္ အကုန္လံုး ဒီလံုၿခံဳေရးေကာင္စီတို႔က အသံပဲရွိတာ ။ ဒါကို အေျချပဳၿပီးေတာ့ပဲ အေျဖတခု ရွာရေတာ့မွာပါပဲ ။ ဒါကေတာ့ လက္ေတြ႔အက်ဆံုးေျပာတာေလ။ အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ကို ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းမွ သြားလို႔ရတာ မဟုတ္ဘူး ။ တရုတ္အေနနဲ႔ တကယ့္ကို ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ႏွစ္ ႏိုင္ငံစလံုးကို သြားတာ ။ တစ္ႏိုင္ငံထဲကို လာၿပီးေတာ့ ဟိုေျပာဒီေျပာ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး အဓိက ႏွစ္ ႏိုင္ငံကို သြားတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းေတြလည္း သြားတယ္ဆိုေတာ့ တရုတ္က ေတာ္ေတာ္ေလး ဒါကို လုပ္ေနတာ။ သူတို႔ ခုနက UN ေျပာတဲ့အတိုင္း ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိနဲ႔ လံုလံုၿခံဳၿခံဳ ျပန္လို႔ရမယ္ဆိုရင္ တျခားအဖြဲ႔ေတြ ထားဦး ျမန္မာျပည္ရဲ႕ Peace Process ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ တျခားႏိုင္ငံဘယ္သူမွ မပါဘူး။ ကုလသမဂၢေတာင္ျပန္ဆုတ္သြားၿပီ။ တရုတ္ပဲရွိေတာ့တယ္ ေကာင္းၿပီ ထိုနည္းလည္းေကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္မွာလည္း ဒုကၡသည္ေတြ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ပဲ ဆိုဆို ျပန္လာႏိုင္ဖို႔ ဆိုရင္ တရုတ္ကပဲ အာမခံေပးမွ ရေတာ့မယ္။"

တရုတ္အထူးသံတမန္ Sun Guoxiang ဟာ ဒီခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္တို႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုသလို၊ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံမွာလည္း ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးနဲ႔ အျခားအႀကီးတန္းတာ၀န္ရိွသူေတြကို ေတြ႔ဆံုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မတ္လ ၃ ရက္ေန႔ကေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွနယ္စပ္ ကူတူးပေလာင္ဒုကၡသည္ စခန္းမွာ ဒုကၡသည္ဖက္က ကိုယ္စားလွယ္အခ်ိဳ႕နဲ႔ လည္း ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေတြ႔ဆံုမႈမွာပါတဲ့ Arakan Rohingya Solidarity for Peace and Human Rights အဖဲြ႔ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေမာင္ေက်ာ္ျမင့္ကေတာ့ တရုတ္ႏိုင္ငံဖက္က အကူအညီေပးဖို႔ ကမ္းလွမ္းမႈ အခ်ိဳ႕ရိွခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

"အဓိကေတာ့ သူတို႔ကေတာ့ ပထမဦးဆံုးလာၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကို မိသားစုအလိုက္ ေဒၚလာ ေပးမယ္ က်ေနာ္တို႔ ျပန္ႏိုင္သလားလို႔ က်ေနာ္တို႔ကို ေမးပါတယ္။ ေဒၚလာ ၅၀၀၀ ကေန ၆၀၀၀ ပါ ။ က်ေနာ္တို႔က ေဒၚလာ တို႔ ပိုက္ဆံက က်ေနာ္တို႔မွာ ဘယ္ေတာ့မွ မလိုဘူး က်ေနာ္တို႔မွာ Justice၊ International Security နဲ႔ Citizenship တို႔ပဲ လိုတာလို႔ က်ေနာ္တို႔ ေျပာထားပါတယ္။ အဲဒီအခါ သူက ခင္ဗ်ားတို႔မွာ လိုတာေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သြားၿပီးေတာ့ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ညိွႏိႈင္းၿပီးေတာ့ တင္ျပလို႔ရတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ကိုေျပာတယ္။ ေနာက္ခုကေတာ့ ARSA နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ေမးခြန္းေမးတယ္။

ေမး။ ။ ARSA နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဦးေမာင္ေက်ာ္ျမင့္တို႔က ေမးတာလား ၊ တရုတ္သံအမတ္က ေမးတာလား။

ေျဖ။ ။ တရုတ္သံအမတ္က ေမးတာပါ။ ARSA ဆိုတာ ရွိသလား၊ ARSA ဘယ္မွာလဲ ဘယ္ကလူေတြလဲ လို႔ က်ေနာ္တို႔ကို ေမးတယ္။ အဲဒါအခါမွာ က်ေနာ္တို႔က ARSA ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ အင္တာနက္ေပၚမွာပဲ ျမင္တယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ မရွိဘူး။ သူတို႔ လႈပ္ရွားေနတာက ရခိုင္ျပည္နယ္မွာပဲ လႈပ္ရွားေနတယ္ ။ AA နဲ႔ ေပါင္းေနတာလို႔ က်ေနာ္တို႔သတင္းရရွိပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ မရွိဘူးလို႔ ေျပာထားပါတယ္။

ေမး။ ။အခုက ေျပာမယ္ဆိုရင္ အခုဒီ ေနရပ္ျပန္ေရးကိစၥက စီစဥ္ေနတာ ႏိုင္ငံတကာကလည္း မေအာင္ျမင္ဘူး။ တရုတ္ကေနၿပီးေတာ့ ၾကား၀င္အကူအညီေပးတဲ့ ကိစၥက အဆင္ေျပႏိုင္လား၊ ဦးေမာင္ေက်ာ္ျမင့္တို႔ ဘယ္လိုသေဘာရပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ဘယ္ေတာ့မွ အဆင္ေျပမွာ မဟုတ္ဘူး ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ တရုတ္ႏိုင္ငံကလည္း ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေတြ႔ၿပီးေတာ့ ျမန္မာအစိုးရေတာင္းဆုိခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ အတြက္ပဲ လုပ္ေနတာ။ "

တရုတ္ႏိုင္ငံဖက္က ျပန္မယ့္ဒုကၡသည္ေတြကို ေငြေၾကး အကူအညီေပးမယ္ ဆိုတဲ့ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ တရုတ္အစိုးရဖက္ကေရာ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွဖက္ကပါ တစံုတရာ ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုတာမရိွပါဘူး။ ဒီအကူအညီကမ္းလွမ္းခ်က္ကို ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွ ေဒသတြင္း သတင္းအခ်ိဳ႕မွာလည္း ေဖာ္ျပေရးသားေပးမယ့္၊ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေေတြ ေျပာစကားကလဲြလို႔ သီးျခားအတည္ျပဳခ်က္ေတာ့ ယူလို႔မရပါဘူး။

ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းက မြတ္ဆလင္ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရးကိစၥကို ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား သေဘာတူစာခ်ဳပ္ေတြ ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္၊ ေနရပ္ျပန္ေရးအစီအစဥ္ေတြ လက္ေတြ႔မွာ ျဖစ္မလာခဲ့ပါဘူး။ ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းကေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရးဟာ ဂုဏ္သိကၡာရိွရိွ လံုၿခံဳမႈရိွရိွနဲ႕ ဒုကၡသည္ေတြ သေဘာဆႏၵအတိုင္းျဖစ္ရမယ္လို႔ ဆိုေနပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဖက္ကေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့အသံုးအႏႈန္းကို လက္မခံေပမယ့္၊ ျမန္မာျပည္ကထြက္ေျပးသြားတဲ့ မြတ္ဆလင္ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္လက္ခံဖို႔ သူတို႔ဖက္က အဆင္သင့္ရိွေနတယ္လို႔ ေျပာေနပါတယ္။

သားၫြန္႔ဦး  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com