သတင္းမွားေတြ ထုတ္ျပန္ေၾကာင္း စြပ္စဲြခ်က္နဲဲ႔ မီဒီယာတခ်ဳိ႕ကုိ တပ္မေတာ္သတိေပး

ျမန္မာစစ္တပ္က စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈေတြ ၄ လၾကာ ရပ္ဆုိင္းဖုိ႔ ေၾကညာထားေပမဲ့ တုိက္ခုိက္မႈေတြ ရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ သတင္းမီဒီယာ တခ်ဳိ႕ရဲ႕ ေဖာ္ျပခ်က္ေတြဟာ မွားယြင္းေၾကာင္းနဲ႔ မဟုတ္မမွန္ သတင္းေတြကုိ ဆက္လက္ ထုတ္ျပန္မယ္ဆုိရင္ ဥပေဒနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္မွာျဖစ္ေၾကာင္း တပ္မေတာ္က သတိေပးလုိက္ပါတယ္။ သတင္းမွားေတြ ေဖာ္ျပခဲ့တယ္လုိ႔ စြပ္စဲြခံခဲ့ရတဲ့ သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေျဖရွင္းေပးဖုိ႔လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ သတင္းမီဒီယာေကာင္စီကုိ အေၾကာင္းၾကားခဲ့တာပါ။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ မဆုမြန္က ေျပာျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

စစ္ဆင္ေရးေဒသ တခ်ဳိ႕မွာ စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈေတြ ရပ္ဆုိင္းထားဖုိ႔ ေၾကညာၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာလည္း တုိက္တဲြေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတဲ့ မၾကာေသးခင္က သတင္းေဖာ္ျပခ်က္ေတြဟာ မမွန္ေၾကာင္းနဲ႔ ဒီလုိမမွန္ကန္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို မေဖာ္ျပဖုိ႔လည္း တပ္မေတာ္က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္သတိေပးလုိက္တာပါ။ မမွန္ကန္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိ အတည္ျပဳခ်က္ မယူပဲ ေဖာ္ျပခဲ့တယ္လုိ႔ဆုိတဲ့ သတင္းဌာန ၇ ခုရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကုိ ေျဖရွင္းေပးဖုိ႔လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ သတင္းမီဒီယာေကာင္စီကုိ အေၾကာင္းၾကားခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ဒီဇင္ဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔က အေၾကာင္းၾကားစာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တပ္မေတာ္နဲ႔ သတင္းမီဒီယာေတြဘက္က လုိလားခ်က္ေတြ၊ လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိေတာ့ သတင္းမီဒီယာေကာင္စီက တရား၀င္ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ အသိေပးခဲ့တဲ့အေၾကာင္း သတင္းမီဒီယာေကာင္စီရဲ႕ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးျမင့္ေက်ာ္က ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။

“အခုဟာက တိုင္စာေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့ေနာ္ တိုင္စာအဆင့္ေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့။ သူက အဲဒီသတင္း မွားယြင္းတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း အခ်က္အလက္ မွားယြင္းတဲ့အေၾကာင္း သူတို႔ တပ္မေတာ္နဲ႔ျဖစ္ပြားတာမဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္း အဲဒီမီဒီယာေတြက အဲဒီလိုမ်ိဳး ေဖာ္ျပတဲ့ဟာက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို သြားၿပီးသက္ေရာက္ေစႏိုင္တယ္ဆိုတာ ရယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ သူတို႔က အဲဒီ့မီဒီယာေတြကို ေကာင္စီအေနနဲ႔ တိုက္တြန္းေပးပါ ဆိုတဲ့အေနနဲ႔ အဲဒီသေဘာမ်ိဳး။ ေနာက္ေနာင္ဆိုရင္ အဲ့ဒီ့သတင္းအခ်က္အလက္ကို တိက်မွန္ကန္ေအာင္ ေရးဖို႔အတြက္ ဒီလိုကိစၥမ်ိဳးေတြမွာ အဲလိုမ်ိဳး သူတို႔က တိုက္တြန္းခိုင္းတဲ့စာမ်ိဳးေပါ့။ တိုင္တယ္ဆိုတဲ့အဆင့္ေတာ့မဟုတ္ဘူး။ တိုင္တယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အဲဒီ မီဒီယာေတြကို ဖိတ္ေခၚၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုေျဖရွင္းႏုိင္မလဲဆိုတဲ့ အဲလိုအခ်က္မ်ိဳး အခုကေတာ့ တိုက္တြန္းတယ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးပဲ ဆိုတဲ့အတြက္ အဲလိုပဲ ေကာင္စီဘက္က အက်ိဳးအေၾကာင္း အသိေပးတဲ့စာရယ္၊ စာထဲမွာေတာ့ တပ္ဘက္ကလည္း ဒီလိုမ်ိဳးသတင္းေတြကို ေျဖၾကားေပးဖို႔ လိုအပ္တယ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳး။ အဲဒီဟာက access to information က အျမဲတမ္းရေနဖို႔ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးကိုလည္း အဲဒီစာထဲမွာ က်ေနာ္တို႔လည္းေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ တပ္ဖက္ကိုလည္း က်ေနာ္တို႔တိုက္တြန္းတဲ့ဟာပါ။”

ဒီသီတင္းပတ္ အေစာပုိင္း ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပုိင္းမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ တုိက္ပဲြေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖဲြ႔ေတြရဲ႕ ေဖာ္ျပခ်က္ေတြကုိ သတင္းေတြ ေဖာ္ျပရာမွာ၊ VOA နဲ႔ သတင္းဌာနတခ်ဳိ႕က တပ္မေတာ္ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ အတည္ျပဳ ေမးျမန္းမႈေတြ ရွိခဲ့ေပမဲ့ က်န္သတင္းဌာန ၇ ခုကေတာ့ အခ်က္အလက္ မွန္ကန္မႈမရွိတဲ့ သတင္းေတြကုိ တဖက္သတ္ ေဖာ္ျပခဲ့တယ္လုိ႔လည္း တပ္မေတာ္ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္က စြပ္စဲြထားတာပါ။

တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနခ်ိန္ အထင္အျမင္ လြဲမွားေစႏုိင္တဲ့ မဟုတ္မမွန္ သတင္းထုတ္ျပန္တာေတြ၊ စိစစ္အတည္ျပဳတာေတြ မလုပ္ပဲ မေဖာ္ျပၾကဖုိ႔နဲ႔ ေဖာ္ျပခဲ့မယ္ဆုိရင္ သက္ဆုိင္ရာသတင္းဌာနေတြကုိ ဥပေဒနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔လည္း သတိေပးထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း သတင္းမီဒီယာေတြ အေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ တာ၀န္ရွိသူေတြ အပါအ၀င္ အာဏာပုိင္ေတြကုိ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာ အခက္အခဲေတြလည္း ရွိေနတာပါ။

သတင္းမီဒီယာေကာင္စီရဲ႕ ေၾကညာခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တပ္မေတာ္ တာ၀န္ရွိသူေတြရဲ႕ သေဘာထားကုိ သိႏုိင္ဖုိ႔ ဗြီအုိေအက ႀကိဳးစားရာမွာလည္း ဆက္သြယ္ေမးျမန္းလုိ႔ မရခဲ့ပါဘူး။ ဒီအတြက္လည္း တာ၀န္ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံႏုိင္ေအာင္ ဒီထက္ပုိၿပီး ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔ လုိေနၿပီလုိ႔လည္း ၀ါရင့္သတင္းသမားတဦးျဖစ္တဲ့ ကိုသီဟေသြးက အၾကံျပဳပါတယ္။

“စိစစ္အတည္ျပဳမႈရိွမရိွဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ အတည္ျပဳႏုိင္ေအာင္လို႔ တဖက္ကလည္း အတည္ျပဳႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ အခြင့္အေရးေတြေပးထားဖို႔လိုပါတယ္။ အခြင့္အေရးေတြနည္းလမ္းေတြ မေပးထားပဲနဲ႔ စိစစ္ အတည္မျပဳဘူးလို႔ ေျပာလိုမရဘူးဗ်။ ကိုယ့္မီဒီယာဘက္က တခုရိွတာကေလ စိစစ္အတည္ျပဳ ႏုိင္တဲ့နည္းလမ္းေတြကို တတ္ႏိုင္သေရြ႕ ႀကိဳးစားဖို႔ေတာ့ လိုတာေပါ့ဗ်ာ။ ႀကိဳးစားၿပီးကာမွ မရေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔ ဒီသတင္းကို နည္းနည္းခ်င့္ခ်ိန္ၿပီးေတာ့ လႊင့္ရမွာေပါ့။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔မီဒီယာမွာလည္း ႏွစ္ဖက္အသံကိုနားေထာင္ၿပီး လႊင့္ရမယ္ဆိုတာ၊ ထုတ္ျပန္ရမယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ethics မွာရိွၿပီးသား။ တျခမ္းပဲ ၾကားတဲ့အခါမွာ၊ တဖက္ကိုလည္း အတည္မျပဳႏုိင္တဲ့ဆိုတဲ့အခါမွာ ေရးတဲ့အခါမွာလည္း သတိထားၿပီးေရးဖို႔လုိတာေပါ့ေနာ္။ တျခမ္းတည္း ၾကားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေရးတဲ့အခါမွာလည္း ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းေရးသင့္တာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကလည္း ႀကိဳးပမ္းဖို႔လိုပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ဗ်ာ တပ္မေတာ္ကေျပာတယ္ စိစစ္ၿပီးမလုပ္ဘူးဆိုလို႔ရိွရင္ အေရးယူမယ္ဆိုတာက တခုေလးပါပဲ ဘယ္လိုစိစစ္လို႔ရမလဲဆိုတဲ့နည္းလမ္းကို တပါးတည္ းထုတ္ျပန္ေပးဖို႔လိုတယ္။ အခုမီဒီယာေကာင္စီနဲ႔ ညိႇႏိႈင္းတဲ့အခါမွာ ဒီကိစၥကို ေရွ႕တန္းတင္ၿပီး ညိႇႏိႈင္းႏိုင္မယ္ဆိုရင္ အေျဖရပါလိမ့္မယ္လို႔ထင္ပါတယ္ဗ်။”

မၾကာေသးခင္ကမွ အသစ္ဖဲြ႔လုိက္တဲ့ ျမန္မာသတင္းမီဒီယာေကာင္စီက ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ အပါအ၀င္ တပ္မေတာ္ ထိပ္တန္းအရာရွိေတြနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ထဲ ေတြ႔ဆုံခ်ိန္မွာလည္း သတင္းရယူခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ေဆြးေႏြးမႈေတြအတြင္း ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္က သတင္းရယူႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြကုိ တုိးတက္ေအာင္ တပ္မေတာ္ဘက္က ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ကတိျပဳခဲ့ေၾကာင္းလည္း ေဆြးေႏြးပဲြမွာ ပါ၀င္သူေတြက ေျပာဆုိထားၾကပါတယ္။

မဆုမြန္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com