မိဘမ်ား သတိမ ထားမိ ေသးေသာ ကေလး မ်ားအတြက္ စမတ္ဖုန္း အႏၱရာယ္

ကေလးမ်ား ကြန္ပ်ဴတာ နဲ႔ အင္တာ နက္ သံုး တာ ကို မိဘ မ်ား စိုးရိမ္ တတ္ၾက သည္။ ကြန္ပ်ဴ တာ နဲ႔ အင္တာနက္ သံုးရင္း ကေလးမ်ား မသင့္ ေတာ္ သည့္ ၀က္ဘ္ ဆိုက္ မ်ား ၀င္ၾကည့္ မိ သြားမွာ မိဘ မ်ား စိုးရိမ္ သည္။ အြန္လိုင္း က သူစိမ္းမ်ား က ကေလး မ်ားကို ဒုကၡ ေပးမွာ စိုးရိမ္ သည္။ ယခု အခါ စမတ္ ဖုန္းျဖင့္ အင္ တာ နက္ သံုးျခင္း ေခတ္စား လာရာ ကေလး မ်ားပါ စမတ္ဖုန္း မ်ား ကိုင္လာ ၾက သည္။ စမတ္ ဖုန္း ျဖင့္ အင္ တာ နက္ သံုးလာ ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ မိဘ မ်ားသည္ စမတ္ဖုန္း မ်ားျဖင့္ ကေလး မ်ား အင္တာ နက္ သံုးျခင္း ကို ကား အႏၱရာယ္ သိပ္မႀကီး ဟု သေဘာထား ရွိေနေၾကာင္း ၿဗိတိန္ ႏုိင္ငံ တြင္ ေကာက္ယူ ထား သည့္ သ ေဘာ ထား စစ္တမ္း တစ္ရပ္ က ေဖာ္ျပ သည္။ ဖုန္းျဖင့္ အင္တာနက္ သံုးရင္း ညစ္ညမ္း သည့္ ပံု မ်ား၊ စာသားမ်ားကို ေတြ႕ျမင္ရသည္ မွာ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ ေကာင္း ေၾကာင္း ကေလး ငါးေယာက္တြင္ တစ္ေယာက္ က သေဘာ ထားေဖာ္ျပသည္။ ထိုႏႈန္းသည္ မိဘမ်ား ထင္ ထားသည့္ႏႈန္းထက္ ႏွစ္ဆ မ်ားသည္။ ကေလးမ်ားအြန္လိုင္းမွာ ဘာေတြ လုပ္ သည္ကို မိဘ (၈၀) ရာ ခိုင္ႏႈန္းက ေစာင့္ ၾကည့္တတ္ၿပီး (၂၀) ရာခိုင္ႏႈန္းမူကား လႊတ္ ထား ေၾကာင္း လည္း စစ္တမ္း အရ သိရသည္။ ကေလးမ်ားအတြက္ လံုၿခံဳေဘးကင္းေသာ အင္တာနက္ျဖစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈအျဖစ္ စစ္တမ္း ကို ျပဳစုျခင္းျဖစ္သည္။ ဘီဘီစီက အဂၤလန္တစ္၀န္း မိဘမ်ား ကို စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ႔ရာ မိဘ (၉၀) ရာ ခိုင္ႏႈန္းက ကေလးမ်ား စမတ္ ဖုန္း တဲဘလက္ မ်ားႏွင့္ အင္တာနက္သံုးသည့္အခါ ေဆာင္ ရန္ ေရွာင္ရန္မ်ားကို ေျပာျပ ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာ ထား ေဖာ္ျပသည္။ သို႔ေသာ္ ကေလး မ်ား တကယ္သံုးေနခ်ိန္တြင္မူ မိဘအမ်ားစု သည္ ေစာင့္ၾကည့္ ထိန္းမတ္ ေပးျခင္း မရွိဘဲ ကေလးစိတ္တိုင္းက် သံုးခြင္႔ေပးထားမိ ေၾကာင္းလည္း စစ္တမ္းအရ သိရသည္။

မိဘမ်ား ထိန္းခ်ဳပ္ေပးျခင္း

အသက္အရြယ္မေရြး အြန္လိုင္းကေန အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ ေႏွာင့္ယွက္ျခင္းေတြနဲ႔ ႀကံဳရႏုိင္ပါတယ္။ အထူး သ ျဖင့္ ကေလး ေတြဟာ အြန္လိုင္းမုဆိုးေတြရဲ႕ အလြယ္ကူဆံုး ပစ္မွတ္ေတြ ျဖစ္လာ ႏုိင္ပါတယ္””ဟု အြန္ လိုင္းလံုၿခံဳေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ ့ Get Safe Online မွ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ တိုနီ နာတီ က ေျပာသည္။ စမတ္ ဖုန္း ေတြ တဲဘလက္ေတြမွာ ပါတဲ့ ကေလးမ်ားဆိုင္ရာ လံုၿခံဳေရး ကန္႔သတ္ ခ်က္ေတြကို ႀကိဳတင္ကန္႔ သတ္ မ ထား ဘူး ဆိုရင္ ကေလး ေတြဟာ စမတ္ဖုန္း ေတြ တဲဘ လက္ေတြနဲ႔အင္တာနက္သံုးရင္း သူတို႔ အရြယ္ နဲ႔ မ လိုက္ ဖက္တဲ့ ပံုေတြ၊ စာေတြကအစ အမ်ဳိး မ်ဳိးေသာ အြန္လိုင္းအ္ၲရာယ္ေတြနဲ႔ ႀကံဳရႏုိင္ ပါတယ္””ဟု မစၥတာ နာတီက ဆက္လက္ေျပာ ၾကားသည္။

အသက္ ၁၃ ႏွစ္မွ ၁၆ ႏွစ္ၾကား လူငယ္ မ်ားသည္ စမတ္ဖုန္း၊ တဲဘလက္ မ်ားျဖင့္ အင္တာနက္ အသံုး ဆံုး ျဖစ္သလို အြန္လိုင္းမွ ဒုကၡေပးခံရႏုိင္ေျခ လည္း အမ်ား ဆံုးျဖစ္ သည္။ အသက္ ၈ ႏွစ္မွ ၁၂ ႏွစ္ၾကား က ေလး မ်ားကား (၁၃-၁၆) သမားမ်ားေလာက္ အြန္ လိုင္း အႏၱရာယ္ မႀကီးမားသည့္တိုင္ မိဘ မ်ားသည္ (၈-၁၂) သမား မ်ား ကို ပိုပူပန္ တတ္ ၾကၿပီး၊ (၁၃-၁၆) သမား မ်ားကို ကား စိတ္ခ်ရသည္ဟုဆိုကာ လႊတ္ထားေလ့ရွိ ေၾကာင္း လည္း စစ္တမ္းအရ သိရသည္။

ကေလးေတြ ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ အင္တာ နက္သံုးတာကိုသာ မိဘေတြက စိတ္ပူ ေန ၾကတယ္။ စမတ္ဖုန္း ေတြ တဲဘလက္ေတြနဲ႔ အင္တာနက္ သံုးတာကို က်ေတာ့ အလားတူ အႏၱရာယ္ရွိတယ္ဆိုတာ သတိထားမိခဲ တယ္ ဟု အင္တာနက္လံုၿခံဳေရးေဆာ့ဖ္၀ဲ မ်ား ထုတ္လုပ္ေနေသာ Kaspersky Lab မွ အႀကီးတန္း သုေတသန ပ ညာ ရွင္ ေဒးဗစ္ အမ္းက ေျပာသည္။ စမတ္ဖုန္းေတြ၊ တဲဘလက္ေတြနဲ႔ ကေလးေတြသံုးတာဟာလည္း ကြန္ ပ်ဴ တာ နဲ႔သံုးတဲ့ အင္တာနက္စနစ္ပဲဆိုတာ မိဘ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေမ့ေနတယ္””ဟု ၎ က ဆက္ ေျပာ သည္။ စမတ္ဖုန္းေတြ တဲဘလက္ေတြဟာ ကြန္ပ်ဴတာေတြေလာက္ အင္တာနက္ အႏၱရာယ္ မရွိဘူးလို႔ လြဲမွား စြာ ခံယူထား ၾကတယ္။ ကေလးေတြအတြက္ စမတ္ဖုန္း တဲဘလက္ အင္တာနက္ ဟာလည္း ထပ္တူ ထပ္မွ် အႏၱရာယ္ႀကီးတယ္ဆိုတာ မိဘေတြ သိေစခ်င္တယ္””ဟု မစၥတာ အမ္း က ေျပာ သည္။ ယခု အခါ မိုဘိုင္း အင္ တာနက္ တြင္ က်ယ္လာရာ စမတ္ဖုန္းမ်ား တဲဘလက္မ်ား ျဖင့္ အင္တာနက္ အသံုးျပဳႏႈန္း က ကြန္ပ်ဴတာ ျဖင့္ အသံုးျပဳႏႈန္း ကိုပင္ ယွဥ္ႏုိင္ လာၿပီျဖစ္ရာ ကေလးမ်ား အတြက္ စမတ္ဖုန္း တဲဘလက္ အင္တာနက္၏ အႏၱရာယ္သည္လည္း ႀကီး သထက္ ႀကီးလာၿပီ ျဖစ္သည္။

မထိန္းခ်ဳပ္မိေသာေၾကာင့္ ဆံုး႐ံႈးမႈမ်ား

အိုင္ဖုန္း အုိင္ပတ္မ်ားတြင္ မိဘမ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ေသာ Parental Control စနစ္ ပါ၀င္ သည္။ ထို စ နစ္ ကို ဖြင့္ထားၿပီး Passcode ေပးထားလိုက္ပါက ကေလးမ်ား အိုင္ဖုန္း အိုင္ပတ္မ်ားႏွင့္ အင္တာနက္သံုးရင္း မသင့္ ေတာ္ေသာ ၀က္ဘ္ဆိုက္မ်ားသို႔ ၀င္ၾကည့္ မည္ျပဳတိုင္း စက္က အလိုေလ်ာက္ တားျမစ္ မည္ျဖစ္ၿပီး၊ လွ်ဳိ႕ ၀ွက္ နံပါတ္ မ်ားကို ႐ိုက္ထည့္ မွ ဆက္ၾကည့္ ႐ႈႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ ထိုလွ်ဳိ႕၀ွက္ နံပါတ္ကို မိဘမ်ားက ေရြးခ်ယ္ သတ္မွတ္ ေပးထားျခင္းျဖင့္ ကေလးမ်ားနံပါတ္မသိ ေသာေၾကာင့္ ေရွ႕ဆက္ၾကည့္႐ႈႏုိင္မည္ မဟုတ္ ေတာ့။ ထို နည္းျဖင့္ ကေလးမ်ားကို အြန္လိုင္း အႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္ေပးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ အန္းဒ႐ိြဳက္စနစ္သံုးဖုန္းမ်ား တဲ ဘလက္မ်ား တြင္လည္း ထိုစနစ္ပါ၀င္ သည္။ ဘီဘီစီက အဂၤလန္တစ္၀န္း ေကာက္ ယူထားေသာ စစ္တမ္းအရ မိဘ (၅၀) ရာခိုင္ ႏႈန္းက ကေလးမ်ားအတြက္ ၀ယ္ေပးထား ေသာ တဲဘလက္ မ်ား တြင္ Parental Control စနစ္ကို အသံုးျပဳေၾကာင္း သေဘာထား ေဖာ္ျပၿပီး ကေလးမ်ား၏ စမတ္ဖုန္းတြင္ ထိုစနစ္ အသံုးျပဳသည္ဟု သ ေဘာ ထား ေဖာ္ျပသူကလည္း (၄၀) ရာခိုင္ႏႈန္းရွိသည္။

ကေလးမ်ားသည္ မိဘမ်ား၏ စမတ္ဖုန္း တဲဘလက္မ်ားကို ယူသံုး ကာ အြန္လိုင္းတြင္ ၀ယ္ယူမႈမ်ား ျပဳ လုပ္ သျဖင့္ မိဘ (၁၈) ရာခိုင္ ႏႈန္းခန္႔ ၏ ဖုန္းထဲ က ပိုက္ဆံ မ်ား ကုန္ သြား သည့္ အျဖစ္ မ်ားရွိေၾကာင္း Kapersky Lab က ျပဳလုပ္ထားေသာစစ္တမ္းအရ သိရသည္။ မိဘမ်ား၏ စမတ္ဖုန္းတဲဘလက္မ်ား ကိုယူကာ ဂိမ္းေဆာ့ရင္း အြန္လိုင္းမွ ၀ယ္ယူ မႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ ေငြကုန္ျခင္း အဓိက အေၾကာင္း ရင္း တစ္ခ်က္ ျဖစ္ သည္။ ကေလး မ်ားသာမက လူႀကီးမ်ားသည္လည္း အြန္လိုင္း ကို လံုၿခံဳစြာ အသံုးျပဳ တတ္ ဖို႔လိုေၾကာင္း မိုက္ ခ႐ိုေဆာ့ဖ္ က ထုတ္ျပန္ ေသာ ႏွစ္ပတ္လည္ အြန္လိုင္း လံုၿခံဳေရး သုေတ သန ထုတ္ျပန္ခ်က္ တြင္ ေဖာ္ျပထား သည္။

ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံတြင္ ျပဳလုပ္ထားေသာ ေလ႔ လာမႈစစ္တမ္း တစ္ရပ္အရလည္း ၿဗိတိန္ စမတ္ ဖုန္းသံုးသူ မ်ား မ်ား ၏ (၅) ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ အြန္လိုင္း မွ တိုက္ခိုက္ မႈမ်ားေၾကာင့္ ပ်မ္းမွ် ေပါင္ တစ္ရာစီ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ေၾကာင္း သိရ သည္။ (၃) ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သည္လည္း ပုဂ္ၢိဳလ္ေရးအခ်က္ အလက္မ်ားခိုးယူခံရၿပီး ေနာက္ ဆက္ တြဲ ဆိုး က်ဳိး အ ျဖစ္ ေငြေၾကးအားျဖင့္ ေပါင္တစ္ရာ၀န္း က်င္စီ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။ စမတ္ဖုန္းတဲဘလက္ သံုးစြဲ သူ မ်ား အေနျဖင့္ ဖုန္းကို ဒီအတိုင္းမထားဘဲ Password ျဖင့္ ဖြင့္ ပိတ္ စနစ္ ကို သံုးရန္၊ အြန္လိုင္း လူမႈ ၀က္ဘ္ ဆိုက္အေကာင့္မ်ား ေငြေၾကး၀န္ ေဆာင္မႈဆိုင္ရာ အေကာင့္မ်ားကိုလည္း တတ္ႏုိင္ သမွ် စာလံုး ရွည္ရွည္ ႐ႈပ္ ႐ႈပ္ ေထြး ေထြ အားေကာင္းေကာင္းျဖစ္ေအာင္ လုပ္ ထားရန္ ေဆာ့ဖ္၀ဲကုမၸဏီႀကီးမ်ားက အႀကံ ျပဳထားသည္။

Ref: Parents unaware of smartphone danger (BBC)
Credit: Messenger News Journal