“မလြတ္လပ္ဘဲနဲ႔ လုပ္ရတဲ့ အႏုပညာဆိုရင္ အနည္းနဲ႔အမ်ား က်ဥ္းက်ပ္မယ္”

ဧရာ၀တီ
စြယ္စံုရ အႏုပညာရွင္ ဦးဝင္းေဖသည္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အုိင္အုိဝါ တကၠသိုလ္၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္ျဖင့္ ၃ လတာ သြားေရာက္ခဲ့စဥ္ ထုိစဥ္က အုပ္ခ်ဳပ္သူ စစ္အစိုးရ၏ ျပည္ဝင္ခြင့္ ပိတ္ပင္ခဲ့မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံတြင္ ၁၈ ႏွစ္အၾကာ ေနထုိင္ခဲ့ရသူျဖစ္သည္။ ယခုလက္ရွိ အစိုးရ လက္ထက္တြင္ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမ်ားကို ျပည္ဝင္ခြင့္ ျပန္လည္ ခြင့္ျပဳေပးသည့္ အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေယာမင္းႀကီးလမ္းရွိ Gallery 65 တြင္ ရာသီခြင္ ပန္းခ်ီကားမ်ားကို ေရးဆြဲ၍ ပန္းခ်ီျပပြဲ ခင္းက်င္း ျပသလွ်က္ ရွိသည္။ ဦးဝင္းေဖသည္ မႏၱေလးဇာတိ ျဖစ္ၿပီး မႏၱေလး ပန္းခ်ီပန္းပု ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး အျဖစ္လည္း အမႈထမ္းခဲ့သူျဖစ္သည္။ ျမန္မာ ေမာ္ဒန္ပန္းခ်ီ ေခတ္ဦးကို ကြယ္လြန္သူ ပန္းခ်ီေပၚဦးသက္၊ ပန္းခ်ီခင္ေမာင္ရင္ တို႔ႏွင့္အတူ အစျပဳခဲ့သူမ်ားထဲတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ပန္းခ်ီသာမကဘဲ၊ ကာတြန္း၊ စာေပ၊ ဂီတ၊ ရုပ္ရွင္ စသည့္ အႏုပညာမ်ားတြင္လည္း ထူးခၽြန္သူ၊ လြတ္လပ္စြာ ဖန္တီးသူ အျဖစ္ထင္ရွားသည့္ ပန္းခ်ီ ဦးဝင္းေဖကို ဧရာဝတီ ဗီဒီယို သတင္းေထာက္ ရဲေႏွာင္းက ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းထားပါသည္။

ေမး။     ။ ဒီပန္းခ်ီကားေတြက ဘယ္တုန္းက ေရးတာလဲ။ ဟိုမွာေရးတာလား ဒီေရာက္မွ ေရးတာလား။

ေျဖ။     ။ ဒီေရာက္မွေရးတာ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္လေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္က စေရးပါတယ္။

ေမး။     ။ ရာသီခြင္ပံုေတြကို ဒီလို လိုင္းမ်ိဳးနဲ႔ ေရးျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း ေျပာျပပါ။

ေျဖ။     ။ ဒီလိုင္းက က်ေနာ္ ေရးေနက်ပါပဲ။ အဓိက ဒီပြဲအတြက္ က်ေနာ္ေရးျဖစ္တာက က်ေနာ္ ငယ္ငယ္ေလးကတည္းက ေရႊျခည္ထုိး ကိုစိန္ျမင့္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔လက္ေပၚမွာ ႀကီးလာတာ။ သူက အာစရိတဲ့၊ အာစရိနဲ႔ ျပခ်င္တယ္တဲ့၊ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္က ျပတာေပါ့ကြာ ဆုိၿပီး အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ ပန္းခ်ီေတြ ျပန္ေရးျဖစ္သြားတယ္ ဆုိပါေတာ့။

ေမး။     ။ ဆရာႀကိဳက္ခဲ့တဲ့၊ ၿပီးေတာ့ ဆရာတုိ႔ ပန္းခ်ီစေရးခါစက ဆရာ့အေပၚ လႊမ္းမုိးမႈ ရွိခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္း ျပည္ပက ပန္းခ်ီဆရာေတြကို ေျပာျပပါလား။

ေျဖ။     ။ က်ေနာ္အားက်တဲ့ ပန္းခ်ီဆရာေတြကေတာ့ မ်ားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ က်ေနာ္က က်ေနာ့္ဆရာ ေတြပဲ အဓိက ထားတာပါ။ က်ေနာ့္ဆရာအရင္းဆိုတာ က်ေနာ္အေဖပဲ။ က်ေနာ့္အေဖ ေရႊျပည္ဦးဘတင္၊ ေနာက္ၿပီး က်ေနာ္ အထက္တန္းေက်ာင္း ေရာက္တဲ့ အခါက်ေတာ့ အထက္တန္းေက်ာင္းက ပန္းခ်ီဆရာ ဦးထြန္းညြန္႔တဲ့ … ေနာက္က်ေတာ့ ျမန္မာတျပည္လံုးရဲ႕ ပန္းခ်ီ ပညာဝန္ ျဖစ္လာတယ္။ အဲဒီကေနၿပီးေတာ့ ၈ တန္း၊ ၉ တန္းေလာက္မွာ မႏၱေလးက ပန္းခ်ီဆရာႀကီး ဦးဘသက္ဆီ ေရာက္တယ္။ သူ႔ပန္းခ်ီကားေတြ က်ေနာ္သိပ္ႀကိဳက္တယ္။ ႏုိင္ငံတကာက ပန္းခ်ီ ကားေတြကို ႀကိဳက္တယ္ဆိုေပမယ့္ အဓိကကေတာ့ဗ်ာ၊ ဆရာႀကီး ဦးဘသက္ရဲ႕ ကားေတြ က်ေနာ္သိပ္ႀကိဳက္တယ္။ ဆရာႀကီး ဦးဘသက္ ဆီမွာ က်ေနာ္ရယ္၊ ေပၚဦးသက္ (ကြယ္လြန္သူ ပန္းခ်ီေပၚဦးသက္) ရယ္ အတူတူ ပညာသင္ရင္းနဲ႔ ဦးဘသက္က က်ေနာ္တုိ႔ကို ဦးခင္ေမာင္ (ဘဏ္) ဆိုတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာႀကီး တေယာက္ဆီ ထပ္ၿပီး အပ္ေပးတယ္။ အပ္တုန္းကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ မသိဘူး၊ ေနာက္က်ေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ အေတြးအေခၚနဲ႔ ခံယူခ်က္ေတြကို အေသးစိတ္ေတြ သိေစခ်င္လို႔ အပ္တယ္ဆိုတာ ေနာက္ေတာ့ သေဘာေပါက္တာပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဒီဆရာႀကီးေတြရဲ႕ လက္ရာေတြေရာ၊ သူတို႔ အေတြးအေခၚေတြေရာ အဓိကအားျဖင့္ ႀကိဳက္တာပါပဲ။ ႏုိင္ငံတကာက ႀကိဳက္တဲ့ ပန္းခ်ီဆရာေတြက အမ်ားႀကီးေပါ့ဗ်ာ၊ ျပည္တြင္းကလည္း ႀကိဳက္တဲ့ ပန္းခ်ီဆရာေတြ ရွိပါတယ္၊ ျမင္ဆရာ၊ ၾကားဆရာ ေတြေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အဓိကကေတာ့ ဆရာရင္းေတြေပါ့။

ေမး။     ။ ဆရာဦးခင္ေမာင္ (ဘဏ္) တို႔၊ ဆရာေပၚဦးသက္တုိ႔၊ ဆရာတို႔ အဲဒီတုန္းက Realism ကေန လိုင္းသစ္တခုကို ႀကိဳးပမ္းခဲ့တဲ့ အေျခအေနနဲ႔ အခု ဒီေန႔ေခတ္မွာ လက္ရွိ ျမန္မာျပည္က ပန္းခ်ီဆရာေတြ ေနာက္ထပ္ လုိင္းသစ္တခုကို အသစ္ရွာဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနၾကတဲ့ အေျခအေန ႏွစ္ခုကို ဆရာ့အေနနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ျပႏုိင္မလား။

ေျဖ။     ။ က်ေနာ္တုိ႔တုန္းက ဆရာ ဦးခင္ေမာင္က က်ေနာ္တို႔ကို ကမၻာ့အျမင္ေပါ့၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့မွ ပန္းခ်ီနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ခံယူခ်က္ အျမင္ေပါ့၊ အဲဒီလို အေနအထားကိုပဲ သင္တယ္ဗ်။ က်ေနာ္တုိ႔ကို လိုင္းသစ္၊ လိုင္းေဟာင္းအေနနဲ႔ သူက အသံုးအႏႈံးလည္း နည္းတယ္၊ အဲဒီသေဘာတရားေတြလည္း မသင္ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ လိုင္းအသစ္ ထြင္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အေနအထားမ်ိဳး မဟုတ္ဘူးဗ်။ အဲဒီလိုလည္း မတုိက္တြန္းဘူး။ သူတုိက္တြန္းတာက က်ေနာ္ရယ္၊ ေပၚဦးသက္ရယ္၊ ခင္ေမာင္ရင္ရယ္ ေနာက္ ဒီ့ျပင္ ပန္းခ်ီဆရာေတြေရာေပါ့ … သူက ပန္းခ်ီေရးတဲ့ေနရာမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေတြးေခၚဖို႔၊ ရဲရဲရင့္ရင့္ ေတြးေခၚဖို႔၊ ၿပီးေတာ့မွ ရိုးရိုးသားသား၊ ျပတ္ျပတ္သားသား ေတြးေခၚဖို႔ … အဲဒီလိုဟာေတြကို သင္တာဗ်။ သင္ၿပီးေတာ့မွာ လိုင္းေတြလုိ႔ ေျပာရမယ့္ Ism ဆိုတဲ့ ဝါဒေတြရွိတယ္၊ အဲဒီ ဝါဒေတြ အေပၚမွာ အသားေပး ေဇာင္းေပးၿပီးေတာ့ မသင္ဘူးဗ်။ သူက အေတြးအေခၚ သေဘာတရားေတြကို သင္တာ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြကို ေျပာမယ္ဆိုရင္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေတြးပါ၊ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ေတြးပါ၊ နက္နက္ရႈိင္းရႈိင္းေတြးပါ၊ ရိုးရိုးသားသား ေတြးပါ၊ ဒါေတြပဲ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တယ္။

ေမး။     ။ အခု ေခတ္ၿပိဳင္ အႏုပညာရွင္ေတြလုပ္ေနတဲ့ ပါေဖာ့မန္႔တို႔၊ အင္စေတာ္ေလးရွင္းတို႔ … အဲဒီအေပၚမွာ ဆရာ့ရဲ႕ အျမင္ကို ေျပာပါဦး။

ေျဖ။     ။ အဲဒါေတြက ဘာလဲလို႔ဆိုေတာ့ ဒီ အႏုပညာ နယ္ပယ္ အသီးသီးမွာ တတ္ႏုိင္သေလာက္ က်ယ္ျပန္႔ေအာင္ ခ်ဲ႕ၾကတယ္ဗ်။ အႏုပညာ နယ္ကို မကားကားေအာင္လို႔ စာေရးတာက စာေရးတာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ ဆိုတာတီးတာ Music က  အဲဒါမဟုတ္ေတာ့ဘဲ ခ်ဲ႕ၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ကာ … ပန္းခ်ီနယ္ပယ္ကို ခ်ဲ႕ထြင္ရာမွာ အခု ဒီေန႔ ေခတ္စားေနတဲ့ နယ္စည္းမျခား ဆိုတဲ့ စကားလံုးလို နယ္ေတြေက်ာ္ၿပီးေတာ့ ခ်ဲ႕တဲ့ အေနအထားကို ေရာက္လာတယ္။ ပန္းခ်ီေရးတယ္ ဆိုတာကြာ … စုတ္နဲ႔၊ ေဆးနဲ႔ ကင္းဗတ္စ္ေပၚမွာတင္ ေရးတာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ လူကိုယ္တုိင္ကိုပဲ ဘယ္လိုလုပ္ျပမယ္ေပါ့၊ အင္စေတာ္ေလးရွင္းဆိုရင္ ပစၥည္းေတြကို ပန္းလိုခ်ျပလိုက္မယ္ေဟ့၊ ကင္းဗတ္စ္ေတြ၊ ေဆးေတြတင္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ ဒါအထိ လုပ္တယ္ကြာ ဆိုၿပီးေတာ့ နယ္ေက်ာ္ၿပီးေတာ့ကို ခ်ဲ႕လိုက္တာ။ နယ္ကို တတ္ႏုိင္သမွ် တိုးက်ယ္လာေအာင္ ခ်ဲ႕တဲ့ သေဘာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါပါပဲ။

ေမး။     ။ ဆရာ ဝတၳဳေရးတယ္၊ ရုပ္ရွင္ရိုက္တယ္၊ ဂီတဖန္တီးတယ္၊ ပန္းခ်ီဆြဲတယ္၊ အဲဒါေတြက ဆရာ့အတြက္ တခုနဲ႔တခု စပ္ဆက္ေနလား။

ေျဖ။     ။ အႀကီးအက်ယ္ပဲ …။ ရွိသမွ် အႏုပညာေတြအားလံုးက တခုနဲ႔တခုက အေျခခံေတြေရာ၊ Language သေဘာတရား ေတြမွာေရာ အကုန္လံုး စပ္ဆက္တယ္ဗ်။ အတူတူပါပဲ၊ က်ေနာ္ ပန္းခ်ီေရးတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဂီတလုပ္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ရုပ္ရွင္ ရိုက္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ စာေရးတာပဲျဖစ္ျဖစ္ အကုန္လံုး ဆက္ႏႊယ္ေနတယ္။ ဆက္ႏႊယ္ေနေတာ့ ဘာေတြလဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေနတယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ရဲရဲရင့္ရင့္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ က်ေနာ္ တတ္ႏုိင္သမွ် အကုန္လံုးရရင္ အကုန္ေပါ့ဗ်ာ၊ တခါတေလလည္း မလြတ္လပ္ ခ်င္ဘူးဗ်။ တခါတေလလည္း သိပ္မက်ယ္ျပန္႔ခ်င္ဘူး၊ ဒါ က်ေနာ့္ ဆႏၵအရ ျဖစ္လာလို႔ရွိရင္ ဒါ အိုေကပဲ။ လက္ခံတာပဲ။ မလြတ္လပ္ခ်င္တဲ့ စိတ္ဟာ လြတ္လပ္ျခင္း ေခါင္းစည္းရဲ႕ ေအာက္မွာ ရွိေနတတ္တယ္ဗ်။ က်ေနာ္ ဒါကို ေျပာခ်င္တာပါ။

ေမး။     ။ အႏုပညာသမား တဦးအတြက္ လြတ္လပ္မႈဟာ ဘယ္ေလာက္ အတုိင္းအတာအထိ လိုအပ္သလဲ။ စိတ္လြတ္လပ္မႈ၊ ကိုယ္ လြတ္လပ္မႈေပါ့။

ေျဖ။     ။ အကုန္လံုးကို လြတ္လပ္ခြင့္က သိပ္အေရးႀကီးတယ္။ မလြတ္လပ္ဘဲနဲ႔ ဘယ္အႏုပညာမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ ျဖစ္ေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ပါဘူး။ မလြတ္လပ္ဘဲနဲ႔ လုုပ္ရတဲ့ အႏုပညာဆိုရင္ အနည္းနဲ႔အမ်ား က်ဥ္းက်ပ္ၿပီးေတာ့၊ က်ဥ္းေျမာင္း ေနမွာပါပဲ။

ေမး။     ။ ဆရာက မႏၱေလး ပန္းခ်ီပန္းပု ေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းအုပ္လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္ ဆုိေတာ့ အခုလက္ရွိ က်ေနာ္တုိ႔ ဆီမွာရွိတဲ့ မႏၱေလးနဲ႔ ရန္ကုန္က ပန္းခ်ီပန္းပု ေက်ာင္းေတြ၊ တကၠသိုလ္ေတြ … အဲဒီေက်ာင္းေတြက တကယ္အႏုပညာလုိက္စား သူေတြအတြက္ အားကိုးရေလာက္တဲ့ ေက်ာင္းေတြလို႔ ဆရာ ျမင္ပါသလား။

ေျဖ။     ။ အဲဒါကို က်ေနာ္အခု ေနာက္ဆံုး ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတာ့ က်ေနာ္ မသိဘူးဗ်။ အေထြေထြ အေျခအေန ေျပာရရင္ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ခဲ့ ကိုင္ခဲ့ရတဲ့ ေခတ္ကတည္းက အႏုပညာေပါ့ေလ … Art Education ဆိုတာကို အာဏာပိုင္ေတြ အေနနဲ႔ ကိုက အေလးအနက္ သေဘာမေပါက္ဘူးဗ်။ သေဘာေပါက္ခ်င္စိတ္လည္း မရွိသလို သေဘာေပါက္ဖို႔လည္း မႀကိဳးစားဘူး။ ဒါေသခ်ာတယ္။ အခုအေျခအေနဟာ က်ေနာ္က ထိေတြ႕မႈ နည္းပါးတဲ့အတြက္ ေကာင္း၏ ဆုိး၏ ႏွစ္ခုစလံုးကို က်ေနာ္ မေျပာခ်င္ဘူး။ က်ေနာ္ ေျပာခြင့္လည္း မရွိဘူး။ မေျပာႏုိင္ပါဘူး။

ေမး။     ။ ေနာက္ေကာ ဆရာ ဒီလိုျပပြဲေတြ လုပ္ဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိေသးလား။

ေျဖ။     ။ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ေရးႏုိင္ရင္ ေရးႏုိင္သေလာက္ေတာ့ ျပခြင့္ရမယ္၊ ျပခြင့္သာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျပမွာပါ။

ေမး။     ။ ဆရာ ကာတြန္းေတြေကာ ဆြဲျဖစ္ဦးမွာလား။

ေျဖ။     ။ ကာတြန္းေတြလည္း ႀကံဳရင္ေတာ့ ဆြဲျဖစ္မွာပါပဲ။ က်ေနာ္ ဝါသနာဗ်။ ကာတြန္းေရးေတာ့ က်ေနာ္လုပ္စားတဲ့ ဟာက သံုးပံုတပံုပဲ၊ သံုးပံုႏွစ္ပံုက က်ေနာ္ ဝါသနာပါလို႔ ဆြဲတာ။

ေမး။     ။ ဆရာၿမိဳ႕မၿငိမ္းပံုကို ဆရာေပၚဦးသက္နဲ႔ ဆရာနဲ႔ စကက္ခ်္ ေရးၾကတုန္းက အဲဒီစကက္ခ်္က ဆရာတို႔ ႏွစ္ေယာက္စလံုး ေရးတာ တထပ္တည္း တူေနတယ္။

ေျဖ။     ။ တူမွာေပါ့ဗ်။ အဲဒါ ဓာတ္ပံုက ၾကည့္ဆြဲတာကိုး။

ေမး။     ။ လိုင္းကအစ တူတယ္။ ဆရာေပၚဦးသက္ ပထမအႀကိမ္ POT စာအုပ္ ထြက္တုန္းက ဆရာေရးတဲ့ပံုေတာင္ မွားပါလာေသးတယ္၊ WP ဆုိတဲ့ လက္မွတ္နဲ႔။

ေျဖ။     ။ အဲဒီပံုကို ေရးေတာ့ က်ေနာ္က စေရးတာ။ ၿမိဳ႕မၿငိမ္းက ေပၚဦးသက္ ေယာကၡမ၊ ဒါေပမယ့္ လူထု ေဒၚအမာရဲ႕ ျပည္သူခ်စ္ေသာ အႏုပညာရွင္ စာမူအတြက္ သရုပ္ေဖာ္ဖို႔က က်ေနာ့္အလွည့္ ျဖစ္ေနတယ္။ သူ႔ေယာကၡမ ျဖစ္ေပမယ့္ အဲဒီပံုက က်ေနာ္ဆြဲရတယ္၊ က်ေနာ္ေရးၿပီးေတာ့မွ ေနာက္က်ေတာ့ သူ႔ေယာကၡမလည္း ျဖစ္တယ္၊ သူကလည္း Portrait ေရးတ့ဲလူဆိုေတာ့ သူကလည္း ထပ္ေရးတာေပါ့။ သြားတူေနတာေတာ့ ဒီပံုတပံုတည္းကေန ေရးၾကတာကိုးဗ်။ သြားတူေနတာေပါ့။

ေမး။     ။ ဆရာ့အေနနဲ႔ ဘာမ်ား ထပ္ေျပာခ်င္ပါေသးလဲ။

ေျဖ။     ။ က်ေနာ္ေတာ့ က်ေနာ့္ယံုၾကည္ခ်က္ပဲ ေျပာခ်င္တာဗ်။ အထူးသျဖင့္ေပါ့ဗ်ာ ပန္းခ်ီ၊ အခုမ်ိဳးဆက္သစ္ေတြ အားနဲ႔ မာန္နဲ႔ လြတ္လပ္မႈလည္း ပိုမ်ားလာတယ္၊ လႈပ္ရွားမႈေတြလည္း ပိုမ်ားလာတယ္၊ ေနာက္ အရည္အေသြးေကာ၊ အေရအတြက္ေကာ ျမင့္လာတယ္၊ တက္လာတယ္လို႔ က်ေနာ္ ယူဆတယ္ဗ်။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္ ေပးခ်င္တာ ကေတာ့ သူတုိ႔လည္း သိၿပီးသားပဲ။ တတ္ႏုိင္သမွ် လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လႈပ္ရွားႏုိင္ၾကပါေစ၊ တတ္ႏိုင္သမွ် က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ နက္နက္ ရႈိင္းရႈိင္း လႈပ္ရွားႏုိင္ၾကပါေစ၊ တတ္ႏုိင္သမွ် ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးနဲ႔ လန္းလန္းဆန္းဆန္း ရွိၾကပါေစလို႔ က်ေနာ္ ဒီစကားပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။     ။

---

စြယ္စံုရ အႏုပညာရွင္ ဦးဝင္းေဖသည္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အုိင္အုိဝါ တကၠသိုလ္၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္ျဖင့္ ၃ လတာ သြားေရာက္ခဲ့စဥ္ ထုိစဥ္က အုပ္ခ်ဳပ္သူ စစ္အစိုးရ၏ ျပည္ဝင္ခြင့္ ပိတ္ပင္ခဲ့မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံတြင္ ၁၈ ႏွစ္အၾကာ ေနထုိင္ခဲ့ရသူျဖစ္သည္။ ယခုလက္ရွိ အစိုးရ လက္ထက္တြင္ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမ်ားကို ျပည္ဝင္ခြင့္ ျပန္လည္ ခြင့္ျပဳေပးသည့္ အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေယာမင္းႀကီးလမ္းရွိ Gallery 65 တြင္ ရာသီခြင္ ပန္းခ်ီကားမ်ားကို ေရးဆြဲ၍ ပန္းခ်ီျပပြဲ ခင္းက်င္း ျပသလွ်က္ ရွိသည္။ ဦးဝင္းေဖသည္ မႏၱေလးဇာတိ ျဖစ္ၿပီး မႏၱေလး ပန္းခ်ီပန္းပု ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး အျဖစ္လည္း အမႈထမ္းခဲ့သူျဖစ္သည္။ ျမန္မာ ေမာ္ဒန္ပန္းခ်ီ ေခတ္ဦးကို ကြယ္လြန္သူ ပန္းခ်ီေပၚဦးသက္၊ ပန္းခ်ီခင္ေမာင္ရင္ တို႔ႏွင့္အတူ အစျပဳခဲ့သူမ်ားထဲတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ပန္းခ်ီသာမကဘဲ၊ ကာတြန္း၊ စာေပ၊ ဂီတ၊ ရုပ္ရွင္ စသည့္ အႏုပညာမ်ားတြင္လည္း ထူးခၽြန္သူ၊ လြတ္လပ္စြာ ဖန္တီးသူ အျဖစ္ထင္ရွားသည့္ ပန္းခ်ီ ဦးဝင္းေဖကို ဧရာဝတီ ဗီဒီယို သတင္းေထာက္ ရဲေႏွာင္းက ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းထားပါသည္။

 

 

ေမး။     ။ ဒီပန္းခ်ီကားေတြက ဘယ္တုန္းက ေရးတာလဲ။ ဟိုမွာေရးတာလား ဒီေရာက္မွ ေရးတာလား။

ေျဖ။     ။ ဒီေရာက္မွေရးတာ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္လေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္က စေရးပါတယ္။

ေမး။     ။ ရာသီခြင္ပံုေတြကို ဒီလို လိုင္းမ်ိဳးနဲ႔ ေရးျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း ေျပာျပပါ။

ေျဖ။     ။ ဒီလိုင္းက က်ေနာ္ ေရးေနက်ပါပဲ။ အဓိက ဒီပြဲအတြက္ က်ေနာ္ေရးျဖစ္တာက က်ေနာ္ ငယ္ငယ္ေလးကတည္းက ေရႊျခည္ထုိး ကိုစိန္ျမင့္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔လက္ေပၚမွာ ႀကီးလာတာ။ သူက အာစရိတဲ့၊ အာစရိနဲ႔ ျပခ်င္တယ္တဲ့၊ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္က ျပတာေပါ့ကြာ ဆုိၿပီး အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ ပန္းခ်ီေတြ ျပန္ေရးျဖစ္သြားတယ္ ဆုိပါေတာ့။

ေမး။     ။ ဆရာႀကိဳက္ခဲ့တဲ့၊ ၿပီးေတာ့ ဆရာတုိ႔ ပန္းခ်ီစေရးခါစက ဆရာ့အေပၚ လႊမ္းမုိးမႈ ရွိခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္း ျပည္ပက ပန္းခ်ီဆရာေတြကို ေျပာျပပါလား။

ေျဖ။     ။ က်ေနာ္အားက်တဲ့ ပန္းခ်ီဆရာေတြကေတာ့ မ်ားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ က်ေနာ္က က်ေနာ့္ဆရာ ေတြပဲ အဓိက ထားတာပါ။ က်ေနာ့္ဆရာအရင္းဆိုတာ က်ေနာ္အေဖပဲ။ က်ေနာ့္အေဖ ေရႊျပည္ဦးဘတင္၊ ေနာက္ၿပီး က်ေနာ္ အထက္တန္းေက်ာင္း ေရာက္တဲ့ အခါက်ေတာ့ အထက္တန္းေက်ာင္းက ပန္းခ်ီဆရာ ဦးထြန္းညြန္႔တဲ့ … ေနာက္က်ေတာ့ ျမန္မာတျပည္လံုးရဲ႕ ပန္းခ်ီ ပညာဝန္ ျဖစ္လာတယ္။ အဲဒီကေနၿပီးေတာ့ ၈ တန္း၊ ၉ တန္းေလာက္မွာ မႏၱေလးက ပန္းခ်ီဆရာႀကီး ဦးဘသက္ဆီ ေရာက္တယ္။ သူ႔ပန္းခ်ီကားေတြ က်ေနာ္သိပ္ႀကိဳက္တယ္။ ႏုိင္ငံတကာက ပန္းခ်ီ ကားေတြကို ႀကိဳက္တယ္ဆိုေပမယ့္ အဓိကကေတာ့ဗ်ာ၊ ဆရာႀကီး ဦးဘသက္ရဲ႕ ကားေတြ က်ေနာ္သိပ္ႀကိဳက္တယ္။ ဆရာႀကီး ဦးဘသက္ ဆီမွာ က်ေနာ္ရယ္၊ ေပၚဦးသက္ (ကြယ္လြန္သူ ပန္းခ်ီေပၚဦးသက္) ရယ္ အတူတူ ပညာသင္ရင္းနဲ႔ ဦးဘသက္က က်ေနာ္တုိ႔ကို ဦးခင္ေမာင္ (ဘဏ္) ဆိုတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာႀကီး တေယာက္ဆီ ထပ္ၿပီး အပ္ေပးတယ္။ အပ္တုန္းကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ မသိဘူး၊ ေနာက္က်ေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ အေတြးအေခၚနဲ႔ ခံယူခ်က္ေတြကို အေသးစိတ္ေတြ သိေစခ်င္လို႔ အပ္တယ္ဆိုတာ ေနာက္ေတာ့ သေဘာေပါက္တာပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဒီဆရာႀကီးေတြရဲ႕ လက္ရာေတြေရာ၊ သူတို႔ အေတြးအေခၚေတြေရာ အဓိကအားျဖင့္ ႀကိဳက္တာပါပဲ။ ႏုိင္ငံတကာက ႀကိဳက္တဲ့ ပန္းခ်ီဆရာေတြက အမ်ားႀကီးေပါ့ဗ်ာ၊ ျပည္တြင္းကလည္း ႀကိဳက္တဲ့ ပန္းခ်ီဆရာေတြ ရွိပါတယ္၊ ျမင္ဆရာ၊ ၾကားဆရာ ေတြေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အဓိကကေတာ့ ဆရာရင္းေတြေပါ့။

ေမး။     ။ ဆရာဦးခင္ေမာင္ (ဘဏ္) တို႔၊ ဆရာေပၚဦးသက္တုိ႔၊ ဆရာတို႔ အဲဒီတုန္းက Realism ကေန လိုင္းသစ္တခုကို ႀကိဳးပမ္းခဲ့တဲ့ အေျခအေနနဲ႔ အခု ဒီေန႔ေခတ္မွာ လက္ရွိ ျမန္မာျပည္က ပန္းခ်ီဆရာေတြ ေနာက္ထပ္ လုိင္းသစ္တခုကို အသစ္ရွာဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနၾကတဲ့ အေျခအေန ႏွစ္ခုကို ဆရာ့အေနနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ျပႏုိင္မလား။

ေျဖ။     ။ က်ေနာ္တုိ႔တုန္းက ဆရာ ဦးခင္ေမာင္က က်ေနာ္တို႔ကို ကမၻာ့အျမင္ေပါ့၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့မွ ပန္းခ်ီနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ခံယူခ်က္ အျမင္ေပါ့၊ အဲဒီလို အေနအထားကိုပဲ သင္တယ္ဗ်။ က်ေနာ္တုိ႔ကို လိုင္းသစ္၊ လိုင္းေဟာင္းအေနနဲ႔ သူက အသံုးအႏႈံးလည္း နည္းတယ္၊ အဲဒီသေဘာတရားေတြလည္း မသင္ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ လိုင္းအသစ္ ထြင္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အေနအထားမ်ိဳး မဟုတ္ဘူးဗ်။ အဲဒီလိုလည္း မတုိက္တြန္းဘူး။ သူတုိက္တြန္းတာက က်ေနာ္ရယ္၊ ေပၚဦးသက္ရယ္၊ ခင္ေမာင္ရင္ရယ္ ေနာက္ ဒီ့ျပင္ ပန္းခ်ီဆရာေတြေရာေပါ့ … သူက ပန္းခ်ီေရးတဲ့ေနရာမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေတြးေခၚဖို႔၊ ရဲရဲရင့္ရင့္ ေတြးေခၚဖို႔၊ ၿပီးေတာ့မွ ရိုးရိုးသားသား၊ ျပတ္ျပတ္သားသား ေတြးေခၚဖို႔ … အဲဒီလိုဟာေတြကို သင္တာဗ်။ သင္ၿပီးေတာ့မွာ လိုင္းေတြလုိ႔ ေျပာရမယ့္ Ism ဆိုတဲ့ ဝါဒေတြရွိတယ္၊ အဲဒီ ဝါဒေတြ အေပၚမွာ အသားေပး ေဇာင္းေပးၿပီးေတာ့ မသင္ဘူးဗ်။ သူက အေတြးအေခၚ သေဘာတရားေတြကို သင္တာ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြကို ေျပာမယ္ဆိုရင္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေတြးပါ၊ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ေတြးပါ၊ နက္နက္ရႈိင္းရႈိင္းေတြးပါ၊ ရိုးရိုးသားသား ေတြးပါ၊ ဒါေတြပဲ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တယ္။

ေမး။     ။ အခု ေခတ္ၿပိဳင္ အႏုပညာရွင္ေတြလုပ္ေနတဲ့ ပါေဖာ့မန္႔တို႔၊ အင္စေတာ္ေလးရွင္းတို႔ … အဲဒီအေပၚမွာ ဆရာ့ရဲ႕ အျမင္ကို ေျပာပါဦး။

ေျဖ။     ။ အဲဒါေတြက ဘာလဲလို႔ဆိုေတာ့ ဒီ အႏုပညာ နယ္ပယ္ အသီးသီးမွာ တတ္ႏုိင္သေလာက္ က်ယ္ျပန္႔ေအာင္ ခ်ဲ႕ၾကတယ္ဗ်။ အႏုပညာ နယ္ကို မကားကားေအာင္လို႔ စာေရးတာက စာေရးတာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ ဆိုတာတီးတာ Music က  အဲဒါမဟုတ္ေတာ့ဘဲ ခ်ဲ႕ၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ကာ … ပန္းခ်ီနယ္ပယ္ကို ခ်ဲ႕ထြင္ရာမွာ အခု ဒီေန႔ ေခတ္စားေနတဲ့ နယ္စည္းမျခား ဆိုတဲ့ စကားလံုးလို နယ္ေတြေက်ာ္ၿပီးေတာ့ ခ်ဲ႕တဲ့ အေနအထားကို ေရာက္လာတယ္။ ပန္းခ်ီေရးတယ္ ဆိုတာကြာ … စုတ္နဲ႔၊ ေဆးနဲ႔ ကင္းဗတ္စ္ေပၚမွာတင္ ေရးတာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ လူကိုယ္တုိင္ကိုပဲ ဘယ္လိုလုပ္ျပမယ္ေပါ့၊ အင္စေတာ္ေလးရွင္းဆိုရင္ ပစၥည္းေတြကို ပန္းလိုခ်ျပလိုက္မယ္ေဟ့၊ ကင္းဗတ္စ္ေတြ၊ ေဆးေတြတင္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ ဒါအထိ လုပ္တယ္ကြာ ဆိုၿပီးေတာ့ နယ္ေက်ာ္ၿပီးေတာ့ကို ခ်ဲ႕လိုက္တာ။ နယ္ကို တတ္ႏုိင္သမွ် တိုးက်ယ္လာေအာင္ ခ်ဲ႕တဲ့ သေဘာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါပါပဲ။

ေမး။     ။ ဆရာ ဝတၳဳေရးတယ္၊ ရုပ္ရွင္ရိုက္တယ္၊ ဂီတဖန္တီးတယ္၊ ပန္းခ်ီဆြဲတယ္၊ အဲဒါေတြက ဆရာ့အတြက္ တခုနဲ႔တခု စပ္ဆက္ေနလား။

ေျဖ။     ။ အႀကီးအက်ယ္ပဲ …။ ရွိသမွ် အႏုပညာေတြအားလံုးက တခုနဲ႔တခုက အေျခခံေတြေရာ၊ Language သေဘာတရား ေတြမွာေရာ အကုန္လံုး စပ္ဆက္တယ္ဗ်။ အတူတူပါပဲ၊ က်ေနာ္ ပန္းခ်ီေရးတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဂီတလုပ္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ရုပ္ရွင္ ရိုက္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ စာေရးတာပဲျဖစ္ျဖစ္ အကုန္လံုး ဆက္ႏႊယ္ေနတယ္။ ဆက္ႏႊယ္ေနေတာ့ ဘာေတြလဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေနတယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ရဲရဲရင့္ရင့္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ က်ေနာ္ တတ္ႏုိင္သမွ် အကုန္လံုးရရင္ အကုန္ေပါ့ဗ်ာ၊ တခါတေလလည္း မလြတ္လပ္ ခ်င္ဘူးဗ်။ တခါတေလလည္း သိပ္မက်ယ္ျပန္႔ခ်င္ဘူး၊ ဒါ က်ေနာ့္ ဆႏၵအရ ျဖစ္လာလို႔ရွိရင္ ဒါ အိုေကပဲ။ လက္ခံတာပဲ။ မလြတ္လပ္ခ်င္တဲ့ စိတ္ဟာ လြတ္လပ္ျခင္း ေခါင္းစည္းရဲ႕ ေအာက္မွာ ရွိေနတတ္တယ္ဗ်။ က်ေနာ္ ဒါကို ေျပာခ်င္တာပါ။

ေမး။     ။ အႏုပညာသမား တဦးအတြက္ လြတ္လပ္မႈဟာ ဘယ္ေလာက္ အတုိင္းအတာအထိ လိုအပ္သလဲ။ စိတ္လြတ္လပ္မႈ၊ ကိုယ္ လြတ္လပ္မႈေပါ့။

ေျဖ။     ။ အကုန္လံုးကို လြတ္လပ္ခြင့္က သိပ္အေရးႀကီးတယ္။ မလြတ္လပ္ဘဲနဲ႔ ဘယ္အႏုပညာမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ ျဖစ္ေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ပါဘူး။ မလြတ္လပ္ဘဲနဲ႔ လုုပ္ရတဲ့ အႏုပညာဆိုရင္ အနည္းနဲ႔အမ်ား က်ဥ္းက်ပ္ၿပီးေတာ့၊ က်ဥ္းေျမာင္း ေနမွာပါပဲ။

ေမး။     ။ ဆရာက မႏၱေလး ပန္းခ်ီပန္းပု ေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းအုပ္လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္ ဆုိေတာ့ အခုလက္ရွိ က်ေနာ္တုိ႔ ဆီမွာရွိတဲ့ မႏၱေလးနဲ႔ ရန္ကုန္က ပန္းခ်ီပန္းပု ေက်ာင္းေတြ၊ တကၠသိုလ္ေတြ … အဲဒီေက်ာင္းေတြက တကယ္အႏုပညာလုိက္စား သူေတြအတြက္ အားကိုးရေလာက္တဲ့ ေက်ာင္းေတြလို႔ ဆရာ ျမင္ပါသလား။

ေျဖ။     ။ အဲဒါကို က်ေနာ္အခု ေနာက္ဆံုး ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတာ့ က်ေနာ္ မသိဘူးဗ်။ အေထြေထြ အေျခအေန ေျပာရရင္ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ခဲ့ ကိုင္ခဲ့ရတဲ့ ေခတ္ကတည္းက အႏုပညာေပါ့ေလ … Art Education ဆိုတာကို အာဏာပိုင္ေတြ အေနနဲ႔ ကိုက အေလးအနက္ သေဘာမေပါက္ဘူးဗ်။ သေဘာေပါက္ခ်င္စိတ္လည္း မရွိသလို သေဘာေပါက္ဖို႔လည္း မႀကိဳးစားဘူး။ ဒါေသခ်ာတယ္။ အခုအေျခအေနဟာ က်ေနာ္က ထိေတြ႕မႈ နည္းပါးတဲ့အတြက္ ေကာင္း၏ ဆုိး၏ ႏွစ္ခုစလံုးကို က်ေနာ္ မေျပာခ်င္ဘူး။ က်ေနာ္ ေျပာခြင့္လည္း မရွိဘူး။ မေျပာႏုိင္ပါဘူး။

ေမး။     ။ ေနာက္ေကာ ဆရာ ဒီလိုျပပြဲေတြ လုပ္ဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိေသးလား။

ေျဖ။     ။ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ေရးႏုိင္ရင္ ေရးႏုိင္သေလာက္ေတာ့ ျပခြင့္ရမယ္၊ ျပခြင့္သာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျပမွာပါ။

ေမး။     ။ ဆရာ ကာတြန္းေတြေကာ ဆြဲျဖစ္ဦးမွာလား။

ေျဖ။     ။ ကာတြန္းေတြလည္း ႀကံဳရင္ေတာ့ ဆြဲျဖစ္မွာပါပဲ။ က်ေနာ္ ဝါသနာဗ်။ ကာတြန္းေရးေတာ့ က်ေနာ္လုပ္စားတဲ့ ဟာက သံုးပံုတပံုပဲ၊ သံုးပံုႏွစ္ပံုက က်ေနာ္ ဝါသနာပါလို႔ ဆြဲတာ။

ေမး။     ။ ဆရာၿမိဳ႕မၿငိမ္းပံုကို ဆရာေပၚဦးသက္နဲ႔ ဆရာနဲ႔ စကက္ခ်္ ေရးၾကတုန္းက အဲဒီစကက္ခ်္က ဆရာတို႔ ႏွစ္ေယာက္စလံုး ေရးတာ တထပ္တည္း တူေနတယ္။

ေျဖ။     ။ တူမွာေပါ့ဗ်။ အဲဒါ ဓာတ္ပံုက ၾကည့္ဆြဲတာကိုး။

ေမး။     ။ လိုင္းကအစ တူတယ္။ ဆရာေပၚဦးသက္ ပထမအႀကိမ္ POT စာအုပ္ ထြက္တုန္းက ဆရာေရးတဲ့ပံုေတာင္ မွားပါလာေသးတယ္၊ WP ဆုိတဲ့ လက္မွတ္နဲ႔။

ေျဖ။     ။ အဲဒီပံုကို ေရးေတာ့ က်ေနာ္က စေရးတာ။ ၿမိဳ႕မၿငိမ္းက ေပၚဦးသက္ ေယာကၡမ၊ ဒါေပမယ့္ လူထု ေဒၚအမာရဲ႕ ျပည္သူခ်စ္ေသာ အႏုပညာရွင္ စာမူအတြက္ သရုပ္ေဖာ္ဖို႔က က်ေနာ့္အလွည့္ ျဖစ္ေနတယ္။ သူ႔ေယာကၡမ ျဖစ္ေပမယ့္ အဲဒီပံုက က်ေနာ္ဆြဲရတယ္၊ က်ေနာ္ေရးၿပီးေတာ့မွ ေနာက္က်ေတာ့ သူ႔ေယာကၡမလည္း ျဖစ္တယ္၊ သူကလည္း Portrait ေရးတ့ဲလူဆိုေတာ့ သူကလည္း ထပ္ေရးတာေပါ့။ သြားတူေနတာေတာ့ ဒီပံုတပံုတည္းကေန ေရးၾကတာကိုးဗ်။ သြားတူေနတာေပါ့။

ေမး။     ။ ဆရာ့အေနနဲ႔ ဘာမ်ား ထပ္ေျပာခ်င္ပါေသးလဲ။

ေျဖ။     ။ က်ေနာ္ေတာ့ က်ေနာ့္ယံုၾကည္ခ်က္ပဲ ေျပာခ်င္တာဗ်။ အထူးသျဖင့္ေပါ့ဗ်ာ ပန္းခ်ီ၊ အခုမ်ိဳးဆက္သစ္ေတြ အားနဲ႔ မာန္နဲ႔ လြတ္လပ္မႈလည္း ပိုမ်ားလာတယ္၊ လႈပ္ရွားမႈေတြလည္း ပိုမ်ားလာတယ္၊ ေနာက္ အရည္အေသြးေကာ၊ အေရအတြက္ေကာ ျမင့္လာတယ္၊ တက္လာတယ္လို႔ က်ေနာ္ ယူဆတယ္ဗ်။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္ ေပးခ်င္တာ ကေတာ့ သူတုိ႔လည္း သိၿပီးသားပဲ။ တတ္ႏုိင္သမွ် လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လႈပ္ရွားႏုိင္ၾကပါေစ၊ တတ္ႏိုင္သမွ် က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ နက္နက္ ရႈိင္းရႈိင္း လႈပ္ရွားႏုိင္ၾကပါေစ၊ တတ္ႏုိင္သမွ် ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးနဲ႔ လန္းလန္းဆန္းဆန္း ရွိၾကပါေစလို႔ က်ေနာ္ ဒီစကားပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။     ။