စိတ်သို့မဟုတ် ဦးနှောက်က ဟော်မုန်းထုတ်ဂလင်းတွေ(endocrine glands)တွေကို hypothalmus ကနေတစ်ဆင့် အဆင့်ဆင့်ထိမ်းကွပ်မောင်းနှင်တယ်။
စိတ်နှင့်ခန္ဓာတုန့်ပြန်မှုတွေအတွက် hypothalmus ကအဓိကကျတယ်လို့ပြောလို့ရပါတယ်။
တွေးတောခံစားမှု,အာရုံငါးပါးကနေရိုက်ခတ်မှုတွေဟာ
thalmic,limbic,corticalအစရှိတဲ့ လမ်းကြောင်းအမျိုးမျိုးကနေ hypothalmus ကိုလာရောက်ရိုက်ခတ်စေပြီး
ဟော်မုန်းထုတ်လွှတ်မှုတွေကိုပြောင်းစေပါတယ်။
Stress hormoneတွေဖြစ်တဲ့ catecholaminesတွေ cortisolတွေကိုကျောက်ကပ်ပေါ်မှာရှိတဲ့ Adrenal glandsတွေကထုတ်ပေးဖို့အတွက် brainအောက်ခြေက Pituitary gland ကနေတဆင့်ခံပြီးHypothalmusကခိုင်းပါတယ်။
ဒီလို Hypothalmus-Pituitary-Adrenal တုန့်ပြန်မှုလမ်းကြောင်းကို HPA axisလို့ခေါ်ပါတယ်။
အဓိက key player ဖြစ်တဲ့ hypothalmusမှာဖိစီးနှိုးဆွမှုတွေကိုထိန်းချုပ်နိုင်လိုက်ရင်
အောက်က cortisol/catecholamines စတဲ့ stress ဟော်မုန်းထုတ်လွှတ်မှုအဆင့်ဆင့်ကိုထိန်းချုပ်ပြီးသားဖြစ်သွားပါတယ်။
MeditationတွေMindful breathing,relaxation exerciseတွေဟာ hypothalmus ရဲ့နှိုးဆွမှုကိုထိန်းချုပ်ခြင်းအားဖြင့် stress hormone တွေ"မလိုအပ်ဘဲရေရှည်"မြင့်တက်နေမှုကိုရပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
ဒီကနေတစ်ဆင့် chronic stress ကြောင့်ဖြစ်ရတဲ့အဝလွန်,ဆီးချို အိပ်မပျော် စိတ်ရောဂါ ကင်ဆာ သွေးတိုး heart attack စတဲ့ပြသနာတွေကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ ZAYA CIFA
No comments:
Post a Comment