တစ္​ခ်ိန္​က ႏိုင္​ငံတကာ​ေထာက္​လွမ္​း​ေရး​ေလာကတြင္​ အလြန္​ထင္​​ေပၚခဲ့​ေသာ စပိုင္​မင္​းသား

ေမာင္​တင္​ဦး​ေလးကိုမြန္ျပည္နယ္ မုဒံုၿမိဳ႕မွာ ေမြးဖြားခဲ့တယ္​။ ​ေမာင္​တင္ဦးဟာ မြန္လူမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။

ဆယ္တန္းပညာသင္ၾကား​ေနစဥ္​ ရဲ​ေဘာ္​သံုးက်ိတ္​ ဂ်ပန္​ႏွင္​့အတူ ယိုးဒယားမွျမန္​မာျပည္​သို႔ ျပန္​ဝင္​လာ​ေသာအခါ အကိုႏွစ္​ဦးႏွင္​့အတူ အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္မွာ စစ္ထဲဝင္ခဲ့ပါတယ္။ အရပ္ရွည္တာေၾကာင့္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ရွိၿပီလို႔ ေျပာတာကို ယံုၾကည္ၿပီး ​ေတာ္​လွန္​​ေရးတပ္​သား စုေဆာင္းေရးက လက္ခံခဲ့ပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္သူ၏ တပည့္ဦးဘိုနီစသည့္ သူ႕လက္ေအာက္အရာရွိ အမ်ားစုးသည္ သူ႕ထက္အသက္ႀကီးသူမ်ားျဖစ္တယ္။ အဂၤလိပ္တပ္ေတြကို ​ေတာ္​လွန္​တိုက္ခိုက္ဖို႔ ဗိုလ္ေနဝင္းဦးေဆာင္တဲ့ ဂ်ပန္နဲ႔ ျမန္မာတပ္ေတြ ရန္ကုန္ကို ခ်ီတက္လာတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ သူက တပ္စုမွဴးအျဖစ္​နဲ႔ လိုက္​ပါသြားခဲ့တယ္​။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းကို ဂ်ပန္တပ္ေတြနဲ႔ အတူ ဗိုလ္​ေနဝင္း ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာခ်ိန္မွာ ​ေမာင္​တင္ဦးနဲ႔ စတင္​သိကြ်မ္းခဲ့တယ္။ ဒို႕ဗမာအစည္းအ႐ံုးရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ပါဝင္ခဲ့ဖူးတဲ့ ​ေမာင္​တင္ဦးရဲ႕ မိဘေတြက စစ္ထဲဝင္သြားၾကတဲ့ သား ၃​ေယာက္ကို ေစာင့္ေရွာက္ေပးဖို႔ ဗိုလ္​ေနဝင္းကို ေမတၲာရပ္ခံခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ ညီအစ္ကိုေတြထဲက အကို၂ေယာက္ စစ္အတြင္း က်ဆံုးခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗိုလ္​ေနဝင္းက ထက္ျမက္ၿပီး ပါရမီရွိတဲ့ေမာင္တင္ဦးကို စစ္ေျမျပင္ကို မလႊတ္ေတာ့ဘဲ သူ႔ရဲ႕ မ်က္စိ ေအာက္မွာပဲထားဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။

စစ္​ႀကီးျပီးတဲ့ေနာက္ ေမာင္တင္ဦးဟာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာ ေက်ာင္းဆက္တက္ၿပီး စီးပြားေရးနဲ႔ သမိုင္းပညာရပ္ေတြ သင္ယူတယ္။ ဒါ့အျပင္ တကၠသိုလ္တက္ရင္း မာ့က္စ္ဝါဒကို ေလ့လာခဲ့သလို လက္ဝဲအယူအဆေတြကို ယံုၾကည္တဲ့ ေက်ာင္းသား ေတြနဲ႔လည္း သိကြ်မ္းခဲ့တယ္။

သူ႕ရဲ႕ ေက်ာင္းေနဖက္ေတြထဲက တစ္​ဦးကေတာ့ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ ဖြဲ႕စည္းခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္တစ္​ေယာက္ျဖစ္တဲ့ စာေရးဆရာ ေမာင္စူးစမ္း ျဖစ္လာမယ့္ ေမာင္ခ်မ္းေအးျဖစ္ပါတယ္။ ေမာင္ခ်မ္းေအးက သူ႔ကိုကြန္ျမဴနစ္ပါတီဝင္ဖို႔ ဖိတ္ေခၚခဲ့ေပမယ့္ ေမာင္တင္ဦးက စိတ္မဝင္စားခဲ့ဘူး။ ဘြဲ႕ရၿပီးေနာက္မွာေတာ့ စစ္တပ္ကိုပဲ ျပန္ေရာက္သြားတယ္​။ စ​ေကာ့တလန္​ယာဒ္​ ​ေတာ္​ဝင္​ အဂၤလန္​ဘုရင္​့စစ္​တကၠသိုလ္​ကိုတက္​ၿပီး ဗိုလ္​ျဖစ္​ခဲ့တယ္​။ ​ေနာက္​​ေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းရဲ႕ ကိုယ္ေရးအရာရွိ ျဖစ္လာတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက သူ႔ကို ထိေရာက္မႈ႕မရွိတဲ့ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕ကို ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းဖို႔နဲ႔ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးဌာန တည္ေထာင္ဖို႔ တာဝန္ ေပးခဲ့တယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက သူ႔ကို ပစိဖိတ္သမုဒၵရာထဲက အိုကီနာဝါစစ္စခန္း ဆိုင္ပန္ကြ်န္းမွာ အေမရိကန္ေထာက္လွမ္းေရး ေအဂ်င္စီ (CIA) ကဖြင့္တဲ့ သင္တန္းတက္ဖို႔ ေစလႊတ္ခဲ့တယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းယူၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ သမၼတေဟာင္း မန္းဝင္းေမာင္နဲ႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏုအပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပင္မွာရွိတဲ့ ေရၾကည္အိုင္လို႔ ေခၚၾကတဲ့ စခန္းမွာ ထိန္းသိမ္းဖို႔ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးတင္ဦးက တာဝန္ယူ တည္​​ေဆာက္​ရတယ္။ အာဏာသိမ္​းရာမွာ အဓိက player ျဖစ္​တယ္​။ ဦးႏုနဲ႔ အစိုးရ အဖြဲ႕ဝင္ေတြကို ကယ္ဆယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားလာမႈ မွန္သမွ်ကို ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔လည္း သူကႀကိဳတင္​ ျပင္ဆင္တယ္။ ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈေတြ ဒါမွမဟုတ္ ႏိုင္ငံျခားက အထူးတပ္ဖြဲ႕ေတြ ေလေၾကာင္းခ်ီ စစ္ဆင္ေရး ျပဳလုပ္လာရင္လည္း တံု႔ျပန္ႏိုင္ဖို႔ သနက ၄ တပ္ရင္​းရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ျပင္ဆင္ထားတယ္။ သူရဦးတင္​ဦးနဲ႔ ကြဲျပား​ေအာင္​ လူ​ေတြက သူ႕ကို မ်က္​မွန္​တင္​ဦးလို႔ စတင္​​ေခၚဆိုၾကတယ္​။ ဗိုလ္​​ေနဝင္​းရဲ႕ လက္​႐ံုး တင္​ဦးႏွစ္​​ေယာက္​ဟာ ဒီကာလက ထင္​႐ွားၾကတယ္​။

မ်က္​မွန္​တင္​ဦးဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းကို လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ဖို႔ ႀကံစည္မႈေတြကိုလည္း ႀကိဳတင္​ဖယ္ရွား ေပးႏိုင္ခဲ့တဲ့အတြက္ သေဘာက်ႏွစ္ၿခိက္မႈ အႀကီးအက်ယ္ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဗကပယူဂ်ီ လက္​ခ်က္​ 7 July အ​ေရးအခင္​း အလုပ္​သမားအ​ေရးအခင္​း ဦးသန္​႔အ​ေရးအခင္​း စတာ​ေတြကို ​ေျဖ႐ွင္​းခဲ့ရတယ္​။ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို စစ္​ဆင္​​ေရး ဆင္​ႏြဲခ်ိန္​မွာ ထိ​ေရာက္​တဲ့ ​ေထာက္​လွမ္​း​ေရး အ​ေရးပါပံုကို ျပသခဲ့တယ္​။ ဗကပအလံျဖဴအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ သခင္သန္းထြန္း ေသဆံုးမႈကို အတည္ျပဳေပးႏိုင္ဖို႔ အတြက္ စစ္ေျမျပင္ကိုလည္း လိုက္သြားခဲ့တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔မယားညီအစ္ကို တစ္ေယာက္လည္းျဖစ္တဲ့ သခင္သန္းထြန္းကို သူပုန္းခိုရာ ေတာတြင္းစခန္းတခုမွာ တပ္ေျပးတေယာက္လို႔ ယူဆရသူ တစ္ဦးက လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္။ ဗိုလ္​ေနဝင္းအေပၚ ၾကည္ညိဳေလးစားမႈကိုလည္း ဖံုးကြယ္မထားခဲ့ပါဘူး။ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြနဲ႔ ဝီစကီေသာက္တဲ့အခါတိုင္း “က်ေနာ့္မွာ ဘုရားတစ္​ဆူပဲ ရွိတယ္။ အဲဒါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္းပဲ” လို႔ ေျပာတတ္ပါတယ္။ တဖက္မွာလည္း ဗိုလ္​ေနဝင္းက သူ႔ကို အရမ္းယံုၾကည္ အားထားပါတယ္။ ဝန္ႀကီးအဖြဲ႕နဲ႔ စစ္တပ္ရဲ႕ ထိပ္ပိုင္းရာထူးေတြ ခန္႔ထားဖို႔ကိုေတာင္မွ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မခ်ခင္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္တင္ဦးရဲ႕ အႀကံ ဥာဏ္ ရယူေလ့ရွိပါတယ္။ ၁၉၈၀ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္တင္ဦးဟာ ႏိုင္ေတာ္ေကာင္စီဝင္​ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီရဲ႕ တြဲဖက္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။ ထလရကိုလည္​း အနားယူခြင္​့မရခဲ့ပါဘူး။ စစ္​ယူနီ​ေဖာင္​းကို ​ေျပာင္​းလဲၿပီး ဝတ္​ဆင္​ခြင္​့မရတဲ့ တစ္​ဦးတည္​း​ေသာ ဒီကာလ ပါတီ​ေခါင္​း​ေဆာင္​ပါ။ ထိုကာလက ပါတီထဲ​ကို ​ေရာက္​သြားသူတိုင္​း အရပ္​ဝတ္​ကိုခ်က္​ျခင္​း လဲၾကရပါတယ္​။ လက္ေအာက္ငယ္သားေတြကလည္း ဗိုလ္​ေနဝင္းကို “နံပါတ္တစ္” လို႔ စတင္ ေခၚလာၾကၿပီး သူ႔ကိုေတာ့ “တစ္ခြဲ” လို႔ သူတို႔ ေနာက္ကြယ္မွာ ေခၚၾကပါတယ္။ ႏွစ္ကေတာ့ ဗိုလ္​စမ္းယုေပါ့။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္ ေရာက္တဲ့အခါမွာ တပည္​့​ေက်ာ္​ ဦးဘိုနီကိစၥနဲ႔ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္တင္ဦးကို ႏိုင္ငံပိုင္ဘ႑ာ အလြဲသံုးစား လုပ္မႈနဲ႔ဖမ္းၿပီး ေထာင္ဒဏ္ တစ္​သက္တကြ်န္းခ်တယ္။ သားျဖစ္သူရဲ႕ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားတဲ့ မဂၤလာပြဲကိစၥ၊ သူ႔ရဲ႕သား ထိုင္းႏိုင္ငံကို သြားတဲ့အခါမွာ ဘန္ေကာက္ ျမန္မာသံ႐ံုးက ေကာ္ေဇာနီခင္းၿပီး ႀကိဳဆိုခဲ့ရတာေတြအျပင္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္တင္ဦးရဲ႕ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈေတြ အေၾကာင္းကို အစိုးရက စြပ္စြဲေရးသားခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ မဟုတ္မွန္ပဲ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေၾကာင့္ အေရးယူတယ္ဆိုတာ အဓိပၸာယ္မရွိတာ အားလံုးလူတိုင္းသိၾကတယ္။ ေလ့လာသူေတြကေတာ့ အာဏာကိုစုစည္းႏိုင္ဖို႔ လႈပ္ရွားတာ အရမ္းျမန္သြားတဲ့အတြက္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္တင္ဦး ဖယ္ရွားခံရတာလို႔ ခန္႔မွန္းၾကတယ္။

အင္းစိန္ေထာင္ထဲမွာ ရွိေနစဥ္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ (ေဟာင္း)တင္ဦးက ဗိုလ္​ေနဝင္းဆီကို အသနားခံစာ တစ္​ေစာင္ေရးသား ေပးပို႔ခဲ့တယ္။ စာထဲမွာ သူ႔အေနနဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္အတြင္း လက္တံု႔ျပန္ခံရမွာကို ေၾကာက္လန္႔ေနၿပီး ေမ်ာက္ပြဲလို ဝိုင္းၾကည့္ခံရမွာ မလိုခ်င္ဘူးလို႔ ေရးခဲ့တယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေရး အခင္းကာလအတြင္း ေထာင္ဆူတဲ့အခ်ိန္ အသတ္ခံရမွာ စိုးရိမ္တဲ့အတြက္ ေထာင္အရာရွိေတြက သူ႔ကို လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းတစ္​ခုဆီ အလ်င္အျမန္ ေရႊ႕ေျပာင္းေပးခဲ့ရတယ္။

စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းယူလိုက္ၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ သူ႔ကို အိမ္ျပန္ခြင့္ ျပဳလိုက္ပါတယ္။ ေနစရာအိမ္ပိုင္ မရွိတဲ့အတြက္ ဗိုလ္ေစာေမာင္က ေျမဝယ္အိမ္ေဆာက္ ေပးရတယ္။ အဂတိလိုက္စားျခင္း အလြဲသံုးစားျခင္း ကင္းသူစစ္သားေကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၉၈ခုႏွစ္ ကြယ္လြန္ခ်ိန္အထိ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္(ေဟာင္း)တင္ဦးဟာ တျခားစစ္သားေဟာင္းႀကီး ေတြလိုပဲ ဗုဒၶတရားကို ေလ့လာျခင္း၊ တရားထိုင္ျခင္း စတာေတြနဲ႔ ဘဝကိုအခ်ိန္ကုန္ေစခဲ့တယ္။ သူဟာ သူ႕ကို ရက္​စက္​ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္​ေနဝင္းကို ဘယ္ေတာ့မွ သစၥာမေဖာက္ခဲ့ဘူး။ ​ေထာင္​ကထြက္​ၿပီး​ေနာက္​ ဦးေနဝင္းရဲ႕ေနအိမ္သို႔ မၾကာခဏ သြားေရာက္ခဲ႔တယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးအႀကီးအကဲေဟာင္းဟာ အာဏာရွင္ဆိုၾကတဲ့ ဗိုလ္​ေနဝင္းရဲ႕ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ေတြကို အုတ္ဂူထဲ ေရာက္တဲ့အခ်ိန္အထိ ထိန္းသိမ္းသြားခဲ့တယ္။ သူေသဆံုးသြားခ်ိန္မွာေတာ့ ဗိုလ္​ေနဝင္းက ႏိုင္ငံေတာ္တံဆိပ္ တပ္ဆင္ေပးၿပီး မ်က္ရည္က် ဝမ္းနည္းေၾကကြဲေၾကာင္း ျပသခဲ့တယ္။ မ်က္​မွန္​ကို အ​ေလာင္​းမွာတပ္​မွာတပ္​ၿပီး မ်က္​မွန္​ႀကီး ဆိုတာဒီလိုမွ​ေပါ့လို႔ ရယ္​​ေမာၿပီး စိတ္​ျပန္​​ေျဖခဲ့ပံုပါပဲ။

သင္ခန္းစာယူရန္ – (စည္းလံုးျခင္းရဲ႕အင္အား)

Cridet ေမာင္မွန္

မွတ္ခ်က္။ ။ စေကာ့တလန္​ယာဒ္​ သည္ ​ေတာ္​ဝင္​ အဂၤလန္​ဘုရင္​့စစ္​တကၠသိုလ္​မဟုတ္ပါ။ ၿဗိတိသၽွ ရာဇဝတ္မႈ ေထာက္လွမ္းေရး ဌာနျဖစ္ပါသည္။

Photo Ko Myat Hein