စေတာ့ တစ္ခု ရဲ ့ ေစ်းႏုန္း အမွန္ ကိုတြက္ခ်က္နည္း ( ၅ ) သြယ္

စေတာ့ ေလာက မွာ တန္ဖိုး အရိွဆံုး နဲ ့ခက္ခဲ မွူ အရိွဆံုး လူအမ်ား သိခ်င္ေနတဲ ့ ေမးခြန္း (၃) ခု ရိွပါတယ္။
1. ကိုယ္၀ယ္မယ္ ့စေတာ့ တစ္ခု က မူရင္းအမွန္ဘယ္ေလာက္တန္သလဲ ?
2. ဘယ္အခ်ိန္မွာ ၀ယ္ရမလဲ ?
3. ဘယ္အခ်ိန္မွာ ေရာင္းသင့္သလဲ ? ဆုိတဲ ့ေမးခြန္း ၃ ခု ပါပဲ။
ဒီေမးခြန္း ေတြ ကိုသာသိမယ္ဆိုရင္ေတာ့ စေတာ့ ရွယ္ယာနဲ ့၀င္ေငြရွာဖို ့ဆိုတာ ေလာင္းကစားလုပ္သလို မ်က္လံုးမိတ္ျပီး ကံကိုပံုအပ္စရာမလို ေတာ့ပါ။ အမွန္ေတာ့ စေတာ့ ရွယ္ယာဆိုတာ အမ်ား ထင္သလို ေလာင္းကစားမဟုတ္ပါ။ ေလာင္းကစားဆိုတာ အႏိုင္ နဲ ့အရွံဴးမွာ ၅၀% စီရိွၾကတယ္။ စေတာ့ ရွယ္ရာဆိုတာက ေတာ့ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမွူ တစ္ခု ပါ။ ရံွဴးျခင္း နိုင္ျခင္း ဆိုတာ ကိုယ္ရဲ ့ေလ့လာမွူ ၊ သိနားလည္မွူ နဲ ့ေငြေၾကး ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမွူ ပညာရပ္ကို ကြ်မ္းက်င္ လိမၼာမွူ ေပၚအေျခခံျပီးေတာ့ ရွံဴးနိုင္မွဴ ျမတ္နိုင္မွူ ရာခုိင္နုန္း ေျပာင္းလဲသြားပါတယ္။ နကန္း တစ္လံုးမွ မသိပဲ ရင္းႏွီးတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အရွဴံးရာခိုင္ႏုန္း မ်ား ပါတယ္။ ေလာင္းကစားကေတာင္ ထုိသူ့အတြက္ ၅၀-၅၀ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ေကာင္းဦးမယ္ ထင္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ စေတာ့ ရွယ္ရာ ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံမွူ မွာ ေလ့လာမွူ အားေကာင္းဖို ့နဲ ့ ေငြေၾကး ရင္းႏွီးျမဳပ္နွံမွူ ပညာရပ္ ကို ၾကိဳး စားေလ ့လာ ဖို ့လိုအပ္တဲ ့အေၾကာင္း စေတာ့ ရွယ္ရာ စတင္ျပီး၀ယ္ယူမွူ မလုပ္ခင္ ၾကိဳတင္သိထားနားလည္ရပါမယ္။
ပထမေမးခြန္း ျဖစ္တဲ ့သူူ ့ရဲ ့တန္ေၾကးကို သိရမယ္ဆိုရင္ ၀ယ္မယ္ေရာင္းမယ္ ဆိုတဲ ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ကို ေတာ္ေတာ္ အေထာက္အကူျပဳ ေစမွာပါ။ လက္ရိွေပါက္ေစ်း က သူ ့ရဲ ့မူရင္းတန္ေၾကးထက္မ်ား ေနသလား ၊ နည္း ေနသလား ဆိုတာကို လဲ နိုင္းယွဥ္ နိုင္ျပီး မ်ား ေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ( overvalue ) လို ့သတ္မွတ္ႏိုင္ျပီး ေရာင္းထုတ္ ဖို ့ဆံုးျဖတ္နိုင္မွာ ျဖစ္ျပီး၊ လက္ရိွေပါက္ေစ်း က တန္ေၾကး ထက္နည္းေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ( undervalue ) လို ့ဆိုနိုင္ တဲ့ အတြက္ ၀ယ္ဖို ့စဥ္းစားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တြက္ခ်က္နည္းလမ္း ( ၅ ) သြယ္
====================
စေတာ့ တစ္ခု ရဲ ့တန္ေၾကး ကို ရွာတဲ ့နည္း လမ္းေပါင္း မ်ား စြာရိွပါတယ္။ ေစ်းကြက္ဖြံျဖိဳ းမွူ အေျခအေန၊ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ား ရဲ ့ စိတ္ပါ၀င္စားမွူ အရ တစ္ေက်ာင္း တစ္ဂါထာ တစ္ရြာတစ္ပုဒ္ဆန္း ဆိုေပမယ့္လို ့ ျမန္မာနိင္ငံ လက္ရိွ ေစ်းကြက္ နဲ့ ကိုက္ညီမယ္ ့ နည္းလမ္း (5) နည္း ကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
1. GARP & PEG ( ဂဒ္ နဲ ့ပဒ္ နည္း )
2. Dividends and estimating fundamental Value ( အျမတ္ေ၀စု အေျခခံတြက္နည္း )
3. Dividend Discont Model ( ဒစ္စေကာင့္ ေမာ္ဒယ္ ျဖင့္ တြက္နည္း )
4. Constant- Growth Model ( ပံုမွန္ တိုးတက္မွူ ႏုန္း ျဖင့္ တြက္နည္း )
5. The Corporate Valuation Model ( ကိုေအာပရိတ္ တန္ဖိုးတြက္ ေမာ္ဒယ္ ျဖင့္ တြက္နည္း )
GARP & PEG နည္း
==============
GARP ဆိုတာ Growth At a Reasonable Price ရဲ ့အတိုေကာက္ပါ။ " သင့္တင့္မွ်တတဲ ့ေစ်းႏုန္း ႏွင့္ အညီ တိုးတက္ျခင္း" ကို အေျခခံ ျပီး စေတာ့ တစ္ခု ရဲ ့တန္ေၾကးကို တြက္ခ်က္ျခင္း ပါ။ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမွူ ပညာရွင္ မ်ား က စေတာ့ တစ္ခု ရဲ ့တန္ဖိုး ကို ရိုးရိုးေလးပဲ ကုမၼဏီ တစ္ခု ရဲ ့၀င္ေငြ ( earnings) နဲ ့၀င္ေငြ တိုးတက္မွူ ႏုန္း ( earnings growth) ဆိုတဲ ့အရာႏွစ္ခု ေပၚမွာ ပဲ တည္မွီတြက္ခ်က္ပါတယ္။
သင့္တင့္မွ်တတဲ ့ေစ်းနုန္းျပ ညြန္းကိန္း (သို ့) PEG
===============================
စေတာ့ တစ္ခု ရဲ ့သင့္တင္မွ်တတဲ ့ေစ်းနုန္း ဆိုတာ ဘာလဲ ။ ရွင္းရွင္းေလးပဲ ေတြးၾကည့္ ရေအာင္ ။ ၅က်ပ္တန္တဲ ့ကုမၼဏီ ရွယ္ယာ ၅ ခု ထုတ္ထားတယ္ ဆိုပါစို ့။ ရွယ္ယာတစ္ခု ရဲ ့ တန္ဖိုး က တစ္ခု ၁ က်ပ္ေပါ့။ ရွင္းရွင္းေလးပဲ ။ ဒါေပမယ္ ့ အဲ ဒီ ၁ က်ပ္တန္တဲ ့ရွယ္ယာ တစ္ခု ကို အျခားလူတစ္ေယာက္က ဘာျဖစ္လို ့၂ က်ပ္ေပး၀ယ္ျပီး ၊ ေနာက္တစ္ေယာက္ က ၃ က်ပ္ ေပး၀ယ္တာလဲ ။ ရွယ္ယာဆိုတာ ကုမၼဏီ ထဲ ကို အရင္းထဲ ့၀င္တာျဖစ္တဲ ့အတြက္ ကုမၼဏီ ရဲ ့လုပ္ငန္း တိုးတက္မွူ အက်ိဳး အျမတ္ အလားအလာအေပၚ မွာ အေကာင္းျမင္ တဲ့ ဘက္က ေမွ်ာ္လင့္တဲ ့အတြက္ ပိုေပးျပီးေတာ့မွ ၀ယ္တာေပါ့။ ၁ က်ပ္ဆိုတဲ ့မူရင္း ေစ်းနုန္း က ေတာ့ Book Price ( စာအုပ္ေစ်းနုန္း ) ေပါ့။ ပို ေပးျပီး ၀ယ္ၾကတဲ ့ေစ်းႏုန္း က ေတာ့ Market Price ( ေစ်းကြက္ ေပါက္ေစ်း) ေပါ့။ အမွန္တစ္ကယ္ ျဖစ္သင္ ့တဲ ့ေစ်းနန္း က Reasonable Price ( သင့္တင့္မွ်တတဲ ့ေစ်း ႏုန္း ) ေရာင္းသူ၀ယ္သူ ၾကား မွ်တတဲ ့ေစ်း ႏုန္း ပါ။
P/E (သို ့) စေတာ့တစ္ခု အေပၚ ေစ်းကြက္စိတ္၀င္စားမွူုညြန္းကိန္း
=======================================
အဲဒီ သင့္တင့္ မွ်တတဲ ့ေစ်း ႏုန္း ကိုညြန္ျပတဲ့ ညြန္း ကိန္း က ေတာ့ P/E လုိ ့ေခၚတဲ ့Price per earnings ညြန္း ကိန္း နဲ့ annual earning growth rate ကို နိုင္းယွဥ္ ထားျခင္းပါ။ P/E ဆိုတာ လက္ရိွစေတာ့ တစ္ခု ရဲ ့ေစ်းကြက္ေပါက္ေစ်း ကို သူရဲ ့၀င္ေငြနဲ ့စားထား တဲ ့ညြန္းကိန္းပါ။ ၁ က်ပ္ပဲ တန္တဲ ့စေတာ့ ကို ေစ်းကြက္ က ၅ က်ပ္ေပးတယ္ ဆိုရင္ သူ ့ရဲ ့P/E က ၅ ဆေပါ့။ P/E က ေစ်းကြက္ ရဲ ့စေတာ့ တစ္ခု အေပၚ စိတ္၀င္စားမွူ ျမင့္တက္မွူ အေနအထားကို ျပပါတယ္။ P/E ညြန္းကိန္း အေၾကာင္းကို ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမွူ ပညာရွင္မ်ား ကအက်ယ္တ၀င့္ ရွင္းျပေလ့ရိွပါတယ္။ ဒီမွာ ကေတာ့ စေတာ့ တစ္ခု ကို ေစ်းကြက္ က ဆတိုးေပးတဲ ့ညြန္းကိန္း လို ့ပဲ လိုတိုရွင္းမွတ္ၾကရေအာင္ပါ။
၁ က်ပ္ပဲ တန္တဲ ့စေတာ့ ကို ေစ်းကြက္ က ဘာျဖစ္လို ့၅ က်ပ္ေပးတာ လဲ။ ကုမၼဏီ ရဲ ့အျမတ္၀င္ေငြ ၅ ဆတိုးတက္လာမယ္ လို ့ ေမွ်ာ္မွန္း လို့ ေပါ့။ ဒါဆိုေျပာင္းျပန္ ျပန္ ေတြးၾကည့္ရေအာင္။ ကုမၼဏီ က အျမတ္၀င္ေငြ ၅ ဆျမတ္ေနျပီး ေစ်းကြက္ ေပါက္ေစ်း က ၁ က်ပ္ ပဲ ရိွေသးတယ္ဆိုရင္ ဒီစေတာ့ ဟာ undervalue လုို ့သတ္မွတ္လို ့ရျပီး ၀ယ္ထားျခင္းအားျဖင္ ့အက်ိဳးအျမတ္ မလြဲဧကန္ ပဲလို ့တြက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပံုေသနည္း အားျဖင့္
PEG = P/E / expected annual earning growth rate
လို ့မွတ္နိုင္ပါတယ္။
P/E က ၅ ဆ ဆိုပါစို ့။ ကုမၼဏီ ရဲ ့အျမတ္၀င္ေငြ ကလဲ ၅% ေလာက္တက္မယ္ လို ့ခန္ ့မွန္း တယ္ ဆိုရင္
PEG = 5/ 5
ဆိုရင္ အေျဖက ၁ ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၁ ရတဲ့အတြက္ အဲဒီ စေတာ့ ရဲ ့ေစ်းနုန္း က မွ်တတဲ ့ေစ်းနုန္း လို ့ယူဆလို ့ရနိုင္ပါတယ္။ ၁ ေအာက္ ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီ စေတာ့ လက္ရိွေစ်းႏုန္း က undervalue သက္သာတဲ ့ေစ်းႏုန္း ျဖစ္ျပီး အခ်ိန္မေရြး တက္နိုင္ျပီး ၀ယ္ထားရင္ အျမတ္ရနိုင္ဖို ့မ်ား တဲ့ ညြန္းကိန္း ျဖစ္ျပီး ၊ အကယ္၍ ၁ အထက္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီစေတာ့ က ေစ်းမ်ား ေနျပီ လို ့အၾကမ္းအားျဖင့္ ယူဆလို ့ရႏိုင္တဲ ့အတြက္ ေရာင္းဖုိ့ စဥ္းစားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီ PEG ညြန္းကိန္း က တြက္ဖို့ အင္မတန္ လြယ္ကူျပီး အက်ိဳးရိွတဲ ့အတြက္ စေတာ့ ရွယ္ယာတြင္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ား အဖို ့မသိမျဖစ္ သိရိွရမယ့္ညြန္းကိန္း တစ္ခု ျဖစ္ေနဟာ မဆန္းဘူး လို့ ဆိုခ်င္ပါတယ္။
က်န္တဲ့ နည္းလမ္းမ်ား ကို လဲ အလ်င္းသင့္သလို ေနာင္မ်ား မွာ ေဖာ္ျပေရးသား ျပီး တင္ေပးပါ့မယ္။
မာသင္ ( Investment Finance )

Martin Zhang