ျမန္မာ့ စီးပြားေရး အေျခအေန Serge Pun ေဆြးေႏြး

 ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူငယ္ေတြအတြက္ အလုပ္အကုိင္ ဖန္တီးေပးဖုိ႔ဆုိရင္ အစုိးရနဲ႔ စီးပြားေရး အသုိင္းအ၀ုိင္း အပါအ၀င္ အဘက္ဘက္က ပူးေပါင္း ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ၾကဖုိ႔ လုိအပ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတဦးျဖစ္တဲ့ Serge Pun က ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

အဂၤါေန႔က ၀ါရွင္တန္ ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္မွာရွိတဲ့ CSIS - ႏုိင္ငံတကာ မဟာဗ်ဴဟာေလ့လာေရး တတ္သိပညာရွင္မ်ားအဖြဲ႔ ျပဳလုပ္တဲ့ ေဟာေျပာပြဲ အၿပီး ဗီြအုိေအနဲ႔ သီးသန္႔ျပဳလုပ္တဲ့ ေတြ႔ဆုံ ေမးျမန္းခန္းအတြင္း အဲဒီလုိ ေျပာၾကားလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ေတြ႔ဆုံ ေမးျမန္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပထားပါတယ္။

Serge Pun & Associates စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ အႀကီးအကဲ Serge Pun ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ ထိပ္တန္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တဦး ျဖစ္ပါတယ္။ သူ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကုိ ေရာက္ရွိေနစဥ္ ၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕အေျခစုိက္ CSIS - ႏုိင္ငံတကာ မဟာဗ်ဴဟာေလ့လာေရး တတ္သိပညာရွင္မ်ားအဖြဲ႔က သူ႔ကုိဖိတ္ၾကားၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းက စီးပြားေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး အေျခအေနေတြအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးပြဲတခု ျပဳလုပ္ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

တုိင္းျပည္တခုရဲ႕ စီးပြားေရး တုိးတက္ ေအာင္ျမင္ေရးမွာ အဓိက ေသာ့ခ်က္ျဖစ္တဲ့ လူငယ္ေတြကုိ အလုပ္အကုိင္ ဖန္တီးေပးေရး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေမးျမန္းတဲ့အခါ သူက - အဲဒီကိစၥအတြက္ အားလုံးက ၀ုိင္း၀န္း လုပ္ေဆာင္ၾကရမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အခုလုိ ေျပာျပပါတယ္။

“အဲဒီေအာင္ျမင္မႈကေတာ့ အဘက္ဘက္ဆိုင္ရာ အကုန္လံုး ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ အစိုးရဘက္ကေန job creation ေပါ့ေနာ္ အလုပ္ေဖာ္ေပးတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြအကုန္လံုး ျပည့္ျပည့္စံုစံု အျမန္ဆံုးနည္းနဲ႔ ေဖာ္ေပးဖုိ႔လိုတယ္။ ဒီဘက္ကလည္း အလုပ္သမားေတြရဲ႕ အရည္အေသြး၊ လုပ္ႏုိင္ကိုင္ႏုိင္တဲ့ အရည္အေသြးေတြ အျမန္ဆံုး ျမင့္မားဖုိ႔ လိုအပ္တယ္။ မဟုတ္လို႔ရွိရင္လည္း အလုပ္ရွိေပမဲ့ လုပ္တဲ့သူမရွိတာ။ Skill Labor ေပါ့ေနာ္ မလုံေလာက္တာ ဒါကလည္း ျပႆနာပဲ။ ဆိုေတာ့ အဲဒီဟာ ႀကိဳးစားရမယ္ဆုိလို႔ရွိရင္ အဘက္ဘက္ဆုိင္ရာ ႀကိဳးစားဖုိ႔လိုတယ္။ တစ္ေယာက္၊ ႏွစ္ေယာက္နဲ႔ တဘက္တည္းနဲ႔လည္း ျဖစ္မွာမဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ investment climate ဒီ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ရာသီဥတုတခုလံုးက ေကာင္းရမယ္။ အစိုးရက မွန္ကန္ရမယ္။ ဒီဒီ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရမယ္။ အလုပ္သမားေတြကလည္း ႀကိဳးစားရမယ္။ အဲဒီလိုဆိုရင္ေတာ့ ျဖစ္သြားမွာပါ။”

လူငယ္ေတြအတြက္ အလုပ္အကုိင္ ဖန္တီးတဲ့ေနရာမွာလည္း ကုိယ့္ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကေန ဖန္တီးေပးႏုိင္သလုိ ႏုိင္ငံျခားက တုိက္႐ုိက္ လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲဲ့ ကုမၸဏီေတြကလည္း ဖန္တီးေပးႏုိင္ပါတယ္။ FDI – Foreign Direct Investment လုိ႔ေခၚတဲ့ ႏုိင္ငံျခားက တုိက္႐ုိက္ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္တဲ့ ကုမၸဏီေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ၀င္လာႏုိင္ေရးအတြက္ အစုိးရက ႀကိဳဆုိေနသလုိ လက္ရွိ ဥပေဒေတြအရလည္း ႏုိင္ငံျခားကုမၸဏီေတြကုိ အကာကြယ္ ေပးထားတာေတြ ရွိေပမဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္ဆုိင္ရာ အဆင့္ဆင့္ကုိ ေက်ာ္လႊား လုပ္ေဆာင္ေနရတဲ့အတြက္ လုိအပ္တာထက္ အခ်ိန္ပုိကုန္တာေတြ ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ Serge Pun က ေထာက္ျပပါတယ္။

“ျပႆနာရွိတာကိုက တစ္က capacity ေပ့ါေနာ္ ႏုိင္ငံျခားကေနလာတဲ့ ကုမၸဏီေတြ အကယ္၍ ျမန္မာျပည္မွာ တခုလုပ္ခ်င္လို႔ရွိရင္ သူတို႔လုပ္ရတဲ့ ေက်ာ္လႊားရတဲ့ တဆင့္တဆင့္တဆင့္ ေက်ာ္လႊားရတဲ့ application ေတြေရာ၊ နားလည္မႈေတြေရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားေနတယ္။ မ်ားေတာ့ အခ်ိန္က အမ်ားႀကီးလိုတယ္။ ဥပမာ - MIC ဆိုလို႔ရွိရင္လည္း အင္မတန္ ႀကိဳးစားတာ။ အစည္းအေ၀းဆုိရင္လည္း တေနကုန္ပဲေနာ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကိစၥေတြလည္း အမ်ားႀကီးပဲ။ ဒါေပမဲ့ MIC လူ မေလာက္ဘူး။ ဆုိေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား တာ၀န္ေတြေပါ့ေနာ္ ျဖစ္သာျဖစ္ၿပီးေတာ့ အခ်ိန္က အမ်ားႀကီး ပိုလိုတယ္။”

ေမး။             ။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားေၾကာင့္လား။ အရင္ရွိခဲ့တဲ့ ယႏၱရားေၾကာင့္လား။

ေျဖ။              ။ “က်ေနာ္ထင္တာေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားက အဓိကပါပဲ။ MIC ကို လံုေလာက္တဲ့ ဘတ္ဂ်က္၊ လံုေလာက္တဲ့ ဒီ capacity ေပါ့ေနာ္ human capacity, expertise capacity ျဖည့္စြက္မေပးေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ ေႏွာင့္ေႏွးမွာေပါ့ေနာ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံက တျခား ထိပ္တန္း စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြလုိ သူ႔အေနနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ Crony လုိ႔ အေခၚမခံရသလဲလုိ႔ ဗီြအုိေအက ေမးတဲ့အခါ - သူက စစ္အစုိးရလက္ထက္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြသာ မ်က္ႏွာသာရၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ကုိင္ခြင့္ အခြင့္အလမ္းေတြ ရခဲ့ေပမဲ့ သူကေတာ့ သမာသမတ္က်တဲ့နည္းနဲ႔ပဲ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကုိ လုပ္ကုိင္ခဲ့တဲ့အတြက္ သူနဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြလုိ Crony ဆုိတဲ့ နာမည္ဆုိးကုိ အတပ္မခံရတာ ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း အာဏာသိမ္းၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္း ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ ၁၂ ႏွစ္သားအရြယ္က တရုတ္ႏုိင္ငံ ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕ကုိ ထြက္ေျပးသြားခဲ့ၿပီး၊ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္မွာ ေဟာင္ေကာင္ကၽြန္းကုိ ထပ္မံ ေျပာင္းေရြ႕ ေနထုိင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ စစ္အစုိးရလက္ထက္က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ျပန္သြားၿပီး စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ စတင္ လုပ္ကုိင္ခဲ့တာမွာ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ ထိပ္တန္း  စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြထဲမွာ တဦး အပါအ၀င္ ျဖစ္ပါတယ္။ Serge Pun အေနနဲ႔ ရုိးမဘဏ္အပါအ၀င္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးေပါင္း (၈) ခုနဲ႔ လုပ္ငန္းခြဲေပါင္း ၄၂ ခုေလာက္ကုိ ဦးေဆာင္ လုပ္ကုိင္ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။

Forbes အာရွ စီးပြားေရးမဂၢဇင္းႀကီးက ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လမွာ ေကာက္ယူခဲ့တဲ့ စစ္တမ္းအရ Serge Pun ဟာ စကၤာပူႏုိင္ငံရဲ႕ အခ်မ္းသာဆုံး လူ ၅၀ စာရွင္းထဲမွာ အဆင့္ ၃၈ ရွိတယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားၿပီး သူ႔ရဲ႕ ခ်မ္းသာ ႂကြယ္၀မႈကေတာ့ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၅၀၀ ေလာက္ ရွိတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ကိုေဇာ္၀င္းလိႈင္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com