တရုတ္တြင္ အနီေရာင္ဒီေရမ်ား (Red tide) တက္လာသျဖင့္ ငါးမ်ားေသဆံုး ကာ ေရလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္သူမ်ားအထိနာ
ေပက်င္း၊ဧျပီ ၄
တရုတ္ႏိုင္ငံအေရွ႕ဘက္ရွန္တုန္းျပည္နယ္ ၊ ရန္တုိင္ အနီးေရျပင္မွာ ငါးမ်ားကုိေသေၾက ပ်က္ဆီး ေစေသာ ဒီေရနီမ်ား တက္လာ တာေၾကာင့္ ေရလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္သူေတြအတြက္ အလြန္ဒုကၡေရာက္ေစ ခဲ့တယ္လို႔သိရပါတယ္။ ဒီေရနီ (Red tide) ဟာ dinoflagellates အႏြယ္၀င္ အပင္ကဲ့သုိ႕သတၱ၀ါငယ္ေလးမ်ားေၾကာင့္ ေရညိႈမ်ားပြားမ်ားလာရာကတစ္ဆင့္ ေရျပန္ကုိ အနီ ေရာင္သုိ႕မဟုတ္ အညိဳေရာင္ေျပာင္းလဲ သြားေစတဲ့ျဖစ္စဥ္ လည္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေရနီျဖစ္ေပၚမႈဟာ ဒီေရေရာက္ျမစ္၀မ်ား၊ ပင္လယ္ ၊ ေရခ်ိဳစတဲ့ေနရာမ်ားမွာ အလ္ေဂ်း ေရညိႈမ်ား ေရမ်က္ႏွာျပင္အေပၚလႊာတြင္ စုစည္းျဖစ္ေပၚေလ့ ရွိတဲ့ ျဖစ္စဥ္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေရနီ ေၾကာင့္ ပင္လယ္ေရႏြား မ်ား ႏွစ္စဥ္နဲ႔ အမွ်ေသေၾကပ်က္ဆီးၾကတယ္လို႔ သုေတသီတစ္ဦး ကဆိုပါ တယ္။ ဒီအလ္ေဂ်းေရညိႈေလးေတြဟာ phytoplankton လို႔ေခၚတဲ့ ဆဲတစ္ခုတည္း ပါရွိေသာ ပရိုတိုဇိုး ၀ါးမ်ားျဖစ္ျပီး ေရမ်က္ႏွာျပင္ထက္ျမင္သာေသာ အကြက္ၾကီးမ်ားျဖစ္လာေအာင္စု စည္းႏိုင္စြမ္း ရွိၾကပါတယ္။
အခ်ိဳ႕ေသာ phytoplankton ေတြမွာ ေနေရာင္ျဖင့္ အစာခ်က္ လုပ္ေသာ ေရာင္ျခယ္ ပစၥည္း မ်ားပါ၀င္ျပီး အစိမ္းေရာင္မွ အနီေရာင္သုိ႔ အမ်ိဳးမ်ိဳး အေရာင္ကြဲျပားၾကပါတယ္။ လက္ရွိတရုတ္ႏိုင္ငံ မွာျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ဒီေရနီမွာ အလ္ေဂ်းမ်ား ျမင့္မားစြာစုစည္မႈေၾကာင့္ ေရဟာ အေရာင္ေျပာင္းလဲသြား ရျခင္းျဖစ္ျပီး ၊ ပန္းေရာင္ ၊ပံုမွန္အားျဖင့္ အနီေရာင္၊ အစိမ္းေရာင္စသည္ အေရာင္မ်ားရွိၾကပါတယ္။ ပညာရွင္တစ္ဦးက ဒီေရနီျဖစ္ေပၚမႈဟာ သဘာ၀အေလွ်ာက္အဆိပ္မ်ားျဖစ္ေပၚေစျပီး ၊ ေရတြင္ပါ၀င္ ေသာေအာက္စီဂ်င္ ပမာဏကုိေလွ်ာ့က်ေစျပီး အျခားေသာအႏၱရာယ္ရွိသည့္သက္ ေရာက္မႈ မ်ားျဖစ္ေပၚလာေသာေၾကာင့္ငါးမ်ားေသေၾကပ်က္ဆီး ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။
ဒီေရနီမ်ားေပၚေပါက္လာျခင္းေၾကာင့္ ပင္လယ္ႏွင့္ ကမ္းရိုးတမ္းေဒသေနငါးမ်ား ၊ ငွက္မ်ား ၊ ပင္လယ္ေနႏို႕တုိက္သတၱ၀ါမ်ား ႏွင့္အျခားသက္ရွိမ်ား အသက္ရွင္ရပ္တည္ေရးကုိထိခုိက္ေစတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ဓာတ္ပံုမ်ားကေတာ့ ဧျပီလ ၂ ရက္ေန႕က ေရမ်က္ႏွာျပင္အေျခအေနမ်ား ကုိ မွတ္တမ္းတင္ထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေရနီေၾကာင့္ေသဆံုးသြားတဲ့ငါးမ်ားကုိစားသံုးျခင္းဟာ Neurotoxic shellfish poisoning (NSP) လို႔ေခၚတဲ့ အဆိပ္သင့္ေ၀ဒနာအျပင္ အျခားေ၀ဒနာမ်ားကုိ ခံစားရေစျပီး ၀မ္းေလွ်ာျခင္း၊ ေအာ့ အန္ျခင္း ၊ မ်က္ႏွာ ၊လွ်ာအစရွိသည္တို႕တြင္ စပ္ဖ်ဥ္းဖ်ဥ္းေ၀ဒနာခံရျခင္း၊ ထံုထုိင္းျခင္းစသည္တို႕ကုိ ေပၚေပါက္ေစတာေၾကာင့္ က်န္းမာေရးဌာနမ်ားက စားသံုးျခင္းမျပဳၾကဖို႔ သတိေပးတား ျမစ္ထားပါတယ္။
china.com Myanmar
No comments:
Post a Comment