၅ ႏွစ္အတြင္း ေရႊေစ်း အနိမ့္ဆံုး က်ဆင္းရျခင္း၏ အေၾကာင္းအရင္းမ်ား

ႏိုင္ငံတကာ ေရႊေဈးကြက္တြင္ ဇူလိုင္လ ၂၁ ရက္ေန႔က ေရႊတေအာင္စလွ်င္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၁၀ဝ ေအာက္အထိ ထိုးဆင္းသြားၿပီး ၅ ႏွစ္အတြင္း အနိမ့္ဆံုး ေဈးႏႈန္းကို စတင္ေရာက္ရွိခဲ့ကာ ေရႊေဈးႏႈန္း ဆက္လက္က်ဆင္းခဲ့သည္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ တြင္လည္း ေရႊေဈးႏႈန္းမ်ား သိသိသာသာ က်ဆင္းခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာက်ပ္ေငြႏွင့္ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္းထားတြင္ ျမန္မာ က်ပ္ေငြ တန္ဖိုး က်ဆင္းေနျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာ့ေရႊေဈးႏႈန္းမွာ ကမၻာ့ ေရႊေဈးေလာက္ ထိုးက်ျခင္း မရွိေသးေပ။ လတ္တ ေလာ ျမန္မာ့ေရႊေဈးကြက္တြင္ အေခါက္ေရႊ တက်ပ္သားလွ်င္ က်ပ္ေငြ ၇၃၀ဝ၀ဝ ဝန္းက်င္ ရွိ ေနၿပီး အေရာင္းအဝယ္မွာမူ က်ဆင္း လ်က္ရွိသည္ဟု ေဈးကြက္အတြင္းမွ သိရွိရသည္။ ျမန္မာ့ ေရႊေဈးႏႈန္းသည္ ကမၻာ့ေရႊေဈးႏႈန္းႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေနရာ ကမၻာ့ေရႊေဈး က်ဆင္းမႈသည္ ျမန္မာ့ေရႊေဈးႏႈန္းအေပၚ တိုက္႐ိုက္အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိေနသည္။ ကမၻာ့ေရႊေဈး က်ဆင္း ရသည့္ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားကို ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ The Telegraph အြန္လိုင္းစာမ်က္ႏွာတြင္ ဇူလိုင္လ ၂၁ ရက္ ေန႔ က ေဖာ္ျပထားေသာ John Ficenec Why is the gold price falling and where is it going next? ကို ဘာသာ ျပန္ ဆို ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

အေမရိကန္ဗဟိုဘဏ္၏ ထိန္းေက်ာင္းမႈ

အေမရိကန္ ဗဟိုဘဏ္ (Federal Reserve) က စီးပြားေရး ေကာင္းမြန္လာေစေရးအတြက္ ယခု ႏွစ္အတြင္းတြင္ အတိုးႏႈန္း မ်ားျမႇင့္တင္ရန္ စီစဥ္လာသည့္အတြက္ ေရႊေဈးကြက္ကို ထိခိုက္ေစခဲ့သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ေရႊသည္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူတို႔၏ ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝမႈကို စုေဆာင္းသည့္ေနရာျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ပံုမွန္အတိုးႏႈန္း သို႔မဟုတ္ ရွယ္ယာအျမတ္အစြန္း ျပန္မရႏိုင္သည့္ အရာလည္း ျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ၆ ႏွစ္ ကာလအတြင္းတြင္ အျခားေသာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားသည္ အျမတ္ႏွင့္ မူလေငြေၾကးအရင္းအႏွီး ျပန္လည္ရရန္ နည္းပါးၿပီး စီးပြားေရး အေျခအေန မေကာင္း ခဲ့သည့္အတြက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားက သူတို႔ ေငြေၾကးမ်ားကို ေရႊဝယ္ယူစုေဆာင္းရာတြင္ အသံုးခ်ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ လည္း အတိုးႏႈန္းမ်ား ျမင့္တက္လာသည့္အခါ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားအေနျဖင့္ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား တဖန္ လုပ္ေဆာင္ ၾကျခင္းေၾကာင့္ ေရႊကဲ့သို႔ ကုန္ပစၥည္းမ်ားအေပၚ အေလးေပးမႈ ေလ်ာ့က်လာခဲ့သည္။

အဂၤလန္ႏိုင္ငံတြင္ ဘဏ္တိုးႏႈန္းက ဝ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ Federal Reserve က သတ္မွတ္ သည့္ အတိုးႏႈန္းက ဝ ဒသမ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ Federal Reserve ဥကၠ႒ Janet Yellen က ယခုႏွစ္ ကုန္ပိုင္းတြင္ အတိုးႏႈန္းမ်ားကို ျမႇင့္တင္သင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳခဲ့သည့္အခ်ိန္တြင္ အဂၤလန္ဘဏ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး Mark Carney ကလည္း ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းတြင္ အဂၤလန္မွ အတိုးႏႈန္းမ်ားကို ျမႇင့္တင္ႏိုင္ေၾကာင္း အရိပ္လကၡဏာ ျပသခဲ့ သည္။ ယင္းအတိုးႏႈန္းမ်ား သတ္မွတ္ရန္ ျပင္ဆင္လာျခင္း သည္ ေရႊဝယ္လိုအား ေလ်ာ့က်ေစၿပီး ေရႊေဈးကြက္ အေပၚ တိုက္ ႐ိုက္အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ တခုပင္ ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ ေဒၚလာ တန္ဖိုးတက္လာျခင္း

အေမရိကန္စီးပြားေရး အနည္းငယ္ ျပန္လည္ ေကာင္းမြန္လာျခင္းႏွင့္ လာမည့္လမ်ားအတြင္း ေငြ တိုးႏႈန္းမ်ား ျမင့္တက္ ႏိုင္သည့္ အလားအလာမ်ား ေၾကာင့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ပိုမိုခိုင္မာလာခဲ့သည္။ ကမၻာ့ေငြေၾကးမ်ားႏွင့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ တန္ဖိုး တို႔၏ ဆက္သြယ္မႈကို ေဖာ္ျပသည့္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၫႊန္းကိန္းက ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္အတြင္းတြင္ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေက်ာ္ တက္လာခဲ့သည္။

ပံုမွန္အားျဖင့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ တန္ဖိုးက ကုန္စည္မ်ား၏တန္ဖိုးႏွင့္ ေျပာင္းျပန္ဆက္သြယ္မႈ ရွိသည္။ အျခား ခိုင္မာ သည့္ ေငြေၾကးမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ပါက အေမရိကန္ေဒၚလာတန္ဖိုး တက္လာသည့္အခ်ိန္တြင္ ေရႊကဲ့သို႔ေသာ ကုန္စည္မ်ား၏ ေဈးႏႈန္း က်ဆင္းသြားတတ္သည္။ ေဒၚလာတန္ဖိုး က်သြားသည့္အခ်ိန္တြင္ ကုန္စည္မ်ား၏ေဈးတက္ေလ့ရွိသည္။ ထိုသို႔ ျဖစ္ရသည့္ အဓိကအေၾကာင္းမွာ ကုန္စည္အမ်ားစုသည္ ႏိုင္ငံတကာေဈးကြက္တြင္ လြတ္လပ္စြာ ေရာင္းဝယ္ ေဖာက္ကား ေနၾက ၿပီး ေဈးႏႈန္းမ်ားကို အေမရိကန္ေဒၚလာႏွင့္ သတ္မွတ္ၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံျခား ဝယ္လက္မ်ားက ကုန္စည္မ်ားကို ေဒၚလာေငြျဖင့္ ဝယ္ယူၾကမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဒၚလာေဈးက်သည့္ အခ်ိန္တြင္ သူတို႔ကိုဝယ္ယူ ႏိုင္စြမ္း ပိုမ်ားလာၿပီး ဝယ္လိုအားလည္း တိုးလာ သည္။ အလားတူပင္ ေဒၚလာတန္ဖိုး တက္ လာ သည့္အခ်ိန္တြင္ ဝယ္ႏိုင္စြမ္းနည္းသြားသလို ကုန္ ပစၥည္းေဈးႏႈန္းလည္း တက္လာမည္ျဖစ္သည္။ ဝယ္ လိုအား နည္းသြား ျခင္းေၾကာင့္ ကုန္စည္ေဈးႏႈန္း က်ဆင္းသြားေစသည္။

ဂရိစီးပြားေရး အက်ပ္အတည္း

လူသားတို႔က မိမိတို႔၏ ၾကြယ္ဝမႈကို ေရႊအျဖစ္ စုေဆာင္းသိမ္းဆည္းခဲ့ၾကသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ႏွင့္ခ်ီခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဂရိစီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းကို ဖာေထးေျဖရွင္းေနျခင္းက အက်ပ္အတည္းႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ ဂရိ ႏိုင္ငံ က ဥေရာပဇုန္ကို စြန္႔ခြာလိမ့္မည္ဆိုေသာ စိုးရိမ္မႈမ်ားကို ေလ်ာ့ပါးေစသည့္ အသြင္ျဖစ္သည္။ ေငြေၾကး လိုအပ္ ေန သည့္ ဂရိႏိုင္ငံအတြက္ ေခ်းေငြကို ယူ႐ိုေငြ ၆ ဒသမ ၅ ဘီလီယံအထိ တတိယအႀကိမ္ေျမာက္ တိုးေပးလိုက္ၿပီးေနာက္ ဇူလိုင္လ ၂၁ ရက္ေန႔ နံနက္ပိုင္းတြင္ ဂရိဘဏ္မ်ား ျပန္ဖြင့္ေနၾကၿပီျဖစ္သည္။

ဥေရာပဇုန္ၿပိဳကြဲမည္ကို စိုးရိမ္ေနမႈမ်ား ေလ်ာ့က်သြားသည့္ အခ်ိန္တြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားမွာလည္း ပိုမို၍ အျမတ္ အစြန္း ျပန္ရႏိုင္မည့္ စြန္႔စားမႈႀကီးေသာ အလုပ္မ်ားကို ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ရန္ ေနာက္တႀကိမ္ ျပန္ၿပီး အားတက္လာၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စပိန္၊ အီတလီႏွင့္ ေပၚတူဂီႏိုင္ငံ အစိုးရမ်ားက ထုတ္ျပန္ေသာ အတိုးႏႈန္းျမင့္သည့္ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ားကလည္း ေရႊေဈးက်ဆင္းသည့္အခ်ိန္တြင္ အလုပ္ျဖစ္လာပါလိမ့္မည္။

တ႐ုတ္စီးပြားေရး က်ဆင္းျခင္း

ကမၻာေပၚတြင္ ကုန္ပစၥည္းသံုးစြဲသူ အမ်ားဆံုး ေဈးကြက္ျဖစ္သည့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရး က်ဆင္းျခင္းကလည္း ၂၀၁၁ ခု ႏွစ္မွစ၍ ေရႊေဈးႏႈန္း မွန္မွန္က်ဆင္းေစခဲ့သည့္ အေၾကာင္းတခုျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ၄င္း၏ အရန္ေရႊပိုင္ဆိုင္မႈကို ၂၀ဝ၆ ခုႏွစ္မွစ၍ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးျမႇင့္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ဘဏ္ (People’s Bank of China) က ၄င္းတို႔သည္ ေရႊမ်ားကို ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္ထက္ မ်ားစြာနည္း၍ ဝယ္ယူေနခဲ့ေၾကာင္း ဇူလိုင္လ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ ခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ၄င္း၏ အရန္ေရႊ ပမာဏကို ၂၀ဝ၉ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ယခင္ အပတ္ က ထုတ္ျပန္ခဲ့ရာတြင္ အရန္ေရႊပမာဏ က ၁၆၅၈ မက္ထရစ္တန္အထိ ၅၇ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးလာခဲ့ေသာ္လည္း ေလ့လာ ဆန္းစစ္သူမ်ား ေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္ ၃၅၀ဝ မက္ထရစ္တန္ထက္ နည္းေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

ကုန္သည္မ်ားက ရွန္ဟိုင္းႏွင့္ နယူးေယာက္တြင္ ေရႊ ၅၇တန္ ေရာင္းထုတ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ေရႊေဈးက ၁ ေအာင္စလွ်င္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၀၆၈ အထိ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ခ်က္ခ်င္း က်ဆင္းသြားခဲ့သည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ ေရႊေဈးက ၁ ေအာင္စလွ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၉၀ဝ အထိ အျမင့္ဆံုးရွိခဲ့ရာမွ တျဖည္းျဖည္း က်ဆင္းလာခဲ့သည္။ ေဈးႏႈန္းက ၅ ႏွစ္အတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ေဒၚလာ၁၁၀ဝ ေအာက္သို႔ က်ဆင္းသြားရသည့္အတြက္ (Stop-loss Orders) ေခၚ အလိုအေလ်ာက္ ေရာင္းထုတ္မႈမ်ားကို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။

ထိုစနစ္အရ ကုန္သည္မ်ား၏ ဆံုး႐ံႈးမႈနည္းေစရန္အတြက္ ေဈးႏႈန္းက ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ထားသည့္ ပမာဏသို႔ ေရာက္လာၿပီး အလိုအေလ်ာက္ ေရာင္းထုတ္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ေဈးႏႈန္းမ်ား ပိုမိုက်ဆင္းေစခဲ့သည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးမွာ အလ်င္အျမန္ ျပန္လည္ တိုးတက္လာမည့္ အရိပ္အေယာင္ မေတြ႕ရေတာ့ဘဲ အတိုးႏႈန္းမ်ား စတင္ျမင့္တက္လာေတာ့မည့္ အခ်ိန္တြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားက သူတို႔၏ ေငြေၾကးကို ေရႊျဖင့္စုေဆာင္းျခင္းအစား အတိုးႏႈန္း ေကာင္းသည့္ ေငြစာရင္းမ်ားဆီသို႔ ေျပာင္းလဲလိုက္ ၾကသည္။

ေရႊတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ထိခိုက္နစ္နာျခင္း

ေရႊေဈးႏႈန္းမ်ား အလ်င္အျမန္ က်ဆင္းလာသည့္ အခ်ိန္ကတည္းက ေရႊတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ထိခိုက္ေနခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ အေမရိကန္တြင္ စာရင္းသြင္းထားသည့္ ကမၻာ့အႀကီးဆံုး သတၲဳတူးေဖာ္ေရး ကုမၸဏီျဖစ္သည့္ Barrick Gold ၏ ရွယ္ယာ ေဈးႏႈန္းက ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ က်ဆင္းခဲ့ရသည္။ London Randgold Resources သည္လည္း ဇူလိုင္လ ၂၀ ရက္ေန႔ ေဈးကြက္ပိတ္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ၄ ဒသမ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္း က်ဆင္းခဲ့သည္။ မကၠဆီကိုမွ အဖိုးတန္သတၲဳမ်ား တူးေဖာ္သည့္ ကုမၸဏီျဖစ္ေသာ Fresnillo ၏ ရွယ္ယာမ်ားလည္း ၄ ဒသမ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ေဈးက်သြားခဲ့သည္။

အငယ္စား ေရႊတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားမွာ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ပိုမိုရင္ဆိုင္ခဲ့ၾကရသည္။ တန္ဇန္းနီးယားမွ Acacia Mining ၏ ရွယ္ယာတန္ဖိုး ၁၃ ဒသမ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္း က်ဆင္းခဲ့ရၿပီး အီဂ်စ္ႏိုင္ငံတြင္ ေရႊတူးေဖာ္ေနသည့္ Centamin ၏ ရွယ္ယာ တန္ဖိုး က ၉ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ႐ုရွားကုမၸဏီ Petropavlovsk ၏ ရွယ္ယာေဈးႏႈန္းက ေဈးကြက္ပိတ္ခ်ိန္တြင္ ၉ ဒသမ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္း က်သြားခဲ့သည္။

Randgold Rresources မွ အမႈေဆာင္ခ်ဳပ္ Mark Bristowက “ေရႊလုပ္ငန္း က႑မွာ တေအာင္စကို ေဒၚလာ ၁၁၄၀ ေလာက္မွ အလုပ္ျဖစ္မယ္။ တေအာင္စကို ေဒၚလာ ၁၀ဝ၀ ေလာက္ဆိုရင္ေတာ့ အားလံုး ဒုကၡေရာက္လိမ့္မယ္” ဟု ယခင္ကတည္းက ေျပာထားခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ အက်ပ္အတည္းႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ ေရႊတူးေဖာ္သည့္ ကုမၸဏီမ်ားက ၄င္းတို႔၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း အားျဖင့္ ေဈးကြက္တြင္ ေရာင္းလိုအား က်ဆင္းေစၿပီး ေရရွည္တြင္ ေဈးႏႈန္းအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။


irrawaddy