မက္သဒစ္ေက်ာင္းသူ

 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရန္ကုန္ မက္သဒစ္ေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္း တက္စဥ္တုန္းက အရင္းႏွီးဆံုးသူ ငယ္ခ်င္းက ထက္ထက္ျမက္ျမက္ တ႐ုတ္မေလးဂ်င္နီလင္းျဖစ္ပါ သည္။ ဂ်င္နီက ရွစ္တန္းမွာ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ေဘးမွာ ကပ္ထိုင္ခဲ့သူျဖစ္၏။ ရွစ္တန္း ေက်ာင္းသူေလး ေအာင္ဆန္းစု ၾကည္က ခပ္႐ိုး႐ိုးပဲဝတ္စားကာ ရွက္တတ္ၿပီး မိဘမဲ့ကေလးတစ္ ဦးႏွင့္တူသည္ဟု ဂ်င္နီလင္းက ျပန္ေျပာျပပါသည္။


‘‘ဗိုလ္ခ်ဳပ္သမီးဆိုၿပီး ေကာင္း ေကာင္းမြန္မြန္ဝတ္စားတာလည္း မရွိပါဘူး။ က်စ္ဆံၿမီးအရွည္ႀကီး နဲ႔ ခပ္႐ိုး႐ိုးေက်ာင္းဝတ္စံုပဲဝတ္ တယ္။ သူက ကြၽန္မကိုေျပာဖူး တယ္။ ကြၽန္မတို႔နဲ႔အတူတူေက်ာင္း တက္ရတဲ့သူေတြမွာ ပိုက္ဆံရွိေပ မယ့္ သူ႔မွာပိုက္ဆံမရွိဘူးတဲ့’’

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မိသားစုသည္ လူ သိမ်ား ေက်ာ္ၾကားေသာ္လည္း ခ်မ္းသာသူမ်ား မဟုတ္ၾက။ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္းဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း၏ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ကို ပံ့ပိုးကူညီရန္ ေဒၚခင္ၾကည္က သူ၏လက္ဝတ္ရတနာေလးမ်ားကို ေရာင္းခ်ခဲ့ရ၏။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုက သူတုိ႔ မိသားစုကိုေနထိုင္စရာ အမွတ္ (၅၄) တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းအိမ္ကို ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ထိုအိမ္မွာ ပရိေဘာဂဟူ၍ ႐ိုး႐ိုးသစ္သားထိုင္ခံုမ်ားႏွင့္ ခုတင္မ်ားသာရွိသည္။

မိခင္ေဒၚခင္ၾကည္က အလုပ္ လုပ္ရသည့္အတြက္ ေအာင္ဆန္း စုၾကည္ကို အျခားမိသားစုဝင္မ်ား က ဝိုင္းဝန္းၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ ၾကသည္။

‘‘႐ုပ္ရွင္သြားၾကည့္ခ်င္လို႔ သူတို႔အိမ္ဝရန္တာကိုၾကည့္လုိက္ ရင္ စုက သူ႔ကိုထိန္းတဲ့သူေတြနဲ႔ပဲ ေတြ႕ရတယ္။ သူ႔အေမက အလုပ္ ေတြရွိေတာ့ သူနဲ႔ဘယ္ေတာ့မွ မလိုက္ဘူး’’ဟု ဂ်င္နီလင္းက သတိတရ ျပန္ေျပာပါသည္။

အစ္ကိုလတ္ ေအာင္ဆန္း လင္းကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ ေအာင္ ဆန္းစုၾကည္မွာ ပိုၿပီးအထီးက်န္ လာခဲ့သည္။ သူ႔မွာ ကစားေဖာ္ မရွိေတာ့။

‘‘သူ႔မွာ အစ္ကိုေတာ့ရွိပါ တယ္။ စုကလည္း သူ႔ကို အစ္ကို လိုေလးစားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ က ၿပိဳင္ဘက္လိုျဖစ္ေနၿပီ’’

ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမေတြ ၾကားထဲမွာ ႀကီးလာသည့္အခါ နာက်င္စရာေတြ၊ မတူတာေတြရွိ မည္ဆိုလွ်င္ ငယ္ငယ္ကတည္းက ပင္ အခ်ိဳ႕အရာေတြမွာ သိသိသာ သာျပေနသည္ဟု လင္းက ေျပာ ပါသည္။ ေအာင္ဆန္းဦးက သုန္ သုန္မႈန္မႈန္ႏွင့္ စိတ္မွာလံုၿခံဳမႈမရွိ။ ညီမျဖစ္သူ စုၾကည္က စပ္စပ္စုစု ႏွင့္ အေဆာ့သန္သည္။ သူတုိ႔ ဖခင္ဆံုးပါးသြားၿပီးကတည္းက ေအာင္ဆန္းဦးက မပြင့္မလင္းသာ ေနသည္။ သူ႔ကို ေနာက္ပိုင္းေတြ မွာ ဆံုဖူးသူမ်ားက ၿငီးေငြ႕စရာ၊ ပ်င္းစရာေကာင္းတဲ့သူဟု ေျပာ ေလ့ရွိၾကသည္။

မက္သဒစ္ေက်ာင္းတြင္ ဂ်င္ နီလင္းက စုၾကည္၏ သူငယ္ခ်င္း တုိးတိုးေဖာ္ျဖစ္လာ၏။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္စာသင္ခန္း ေနာက္ဆံုးခံု မွာအတူယွဥ္ထိုင္ၾကသည္။ သူတုိ႔ သည္ တျခားေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ မတူဘဲ ကြဲျပားေနသည္ကို သူတို႔ ဘာသာသိလာၾကသည္။

‘‘အဲဒီတုန္းက အထီးက်န္ပါ တယ္။ ကြၽန္မက တ႐ုတ္လူမ်ိဳး ခရစ္ယာန္။ ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္မက ျမန္မာအုပ္စုေတြနဲ႔ မေရာဘူး။ စုကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သမီးမဟုတ္ လား။ ကြၽန္မကေတာ့ သူနဲ႔ေပါင္း လို႔ရမယ္မထင္ခဲ့ဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူက ကြၽန္မရဲ႕အရင္းႏွီးဆံုးသူ ငယ္ခ်င္းျဖစ္လာပါတယ္။ သူကႏူးညံ့ယဥ္ေက်းေပမယ့္ တခ်ိဳ႕လူ ေတြနဲ႔ဆိုရင္ေတာ့ ခပ္မာမာပဲ’’

မက္သဒစ္ေက်ာင္း၌ စုၾကည္က ဘာသာစကားေလ့လာရာမွာ သူ႔အစြမ္းအစကို ျပခဲ့ပါသည္။ သူအႀကိဳက္ဆံုးအတန္းက ျမန္မာစာသင္ခ်ိန္ပဲျဖစ္၏။ သူ႔ကိုယ္သူ စာဂ်ပိုးဟုဝန္ခံထားသူ စုၾကည္က အသက္ (၁၅)ႏွစ္တြင္ ဘာသာရပ္တုိင္းမွာ အတန္းထဲက ပထမေနရာကို ရေအာင္ယူႏုိင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။

စုၾကည္၏ အျခားအတန္း ေဖာ္တစ္ဦးျဖစ္သူ ရစ္ခ်တ္ယုခင္ က သူတုိ႔ မက္သဒစ္ေက်ာင္းတက္ ခ်ိန္တုန္းက ျမန္မာျပည္မွာ ဒီမို ကေရစီအစိုးရလက္ထက္ျဖစ္ၿပီး စစ္အာဏာမသိမ္းေသးခ်ိန္ျဖစ္ သျဖင့္ ေက်ာင္းသားဘဝက ေပ်ာ္ စရာေကာင္းသည့္အခ်ိန္ျဖစ္ခဲ့ သည္ဟု ဆုိပါသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ သမီးအေနျဖင့္ စုၾကည္က မက္သဒစ္က်ာင္း အတန္းထဲမွာ အဆင့္(၁)အၿမဲရ ေအာင္ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ ထုိ႔ ေၾကာင့္ စုၾကည္ကို အတန္းေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ရန္ ရစ္ ခ်တ္ယုခင္က အဆိုတင္သြင္းခဲ့ သည္။ သို႔ေသာ္ စုၾကည္မွာ အ တန္းေခါင္းေဆာင္မလုပ္လုိက္ရ ပါ။ သူ႔အေမ ေဒၚခင္ၾကည္က ၁၉၆၀ မွာ အိႏၵိယႏွင့္ နီေပါဆိုင္ ရာသံတမန္အျဖစ္ ေျပာင္းေရႊ႕ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရမည္ျဖစ္ သည္။ အစ္ကိုေအာင္ဆန္းဦးက အဂၤလန္မွာ ေက်ာင္းသြားတက္ ေနၿပီျဖစ္၍ ဆယ္ေက်ာ္သက္သမီး ငယ္ စုၾကည္က မိခင္ႏွင့္အတူ အိႏၵိယသို႔လုိက္ရမည္ျဖစ္သည္။

ေဒၚခင္ၾကည္က ထိုစဥ္က လူမႈဖူလံုေရးဌာနဝန္ႀကီးအျဖစ္ ေကာင္းေကာင္း တာဝန္ထမ္း ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ရာ ၁၉၆၀ မွာ သူ႔ကို အိႏၵိယႏုိင္ငံသံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ခံရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ နီေပါႏုိင္ငံအတြက္လည္း တာဝန္ယူရ မည္ျဖစ္ၿပီး ပထမဆံုးျမန္မာအမ်ိဳး သမီးသံအမတ္ႀကီးျဖစ္ပါသည္။ ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚသူ မိန္းကေလး တစ္ဦးအေနျဖင့္ အာရွ၏ အေရး ပါဆံုးသံတမန္တာဝန္ကို ကိုင္ တြယ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သူက တာဝန္အားလံုးကို ဂုဏ္သိကၡာရွိ စြာ၊ ကြၽမ္းက်င္စြာျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ ႏုိင္ခဲ့သည္။

မိခင္က အိႏိၵယသံအမတ္ ႀကီးအျဖစ္ ေျပာင္းေရႊ႕တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရမည္မွာ ဂုဏ္ယူ စရာျဖစ္ေသာ္လည္း စုၾကည္က ေတာ့ ရန္ကုန္မက္သဒစ္ေက်ာင္း ႏွင့္ သူငယ္ခ်င္းေတြကိုထားခဲ့ရ ေတာ့မည္။ နယူးေဒလီေရာက္ ေသာအခါ စုၾကည္က နယူးေဒလီ ၿမိဳ႕လယ္က အမ်ိဳးသမီးကြန္ဗင့္ ေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းတက္သည္။ ထိုကြန္ဗင့္ေက်ာင္းကလည္း စည္း ကမ္းတင္းက်ပ္လွေသာေက်ာင္း ျဖစ္၏။ ေက်ာင္းသူမ်ားမွာ ဒူး အထက္ေဖာ္ၿပီး မဝတ္ဆင္ရ။ သူ တို႔ေက်ာင္းမွာ ေယာက်္ားေလး မ်ားမရွိသည့္အတြက္ ေက်ာင္း ျပဇာတ္မ်ား ကၾကလွ်င္ မိန္း ကေလးမ်ားက ေယာက်္ားေလး လိုဝတ္ဆင္ၿပီး ကၾကရသည္။

စုၾကည္က ေက်ာင္းမွာ အန္ ေထာ္နီႏွင့္ ကလီယိုပါထရာဇာတ္ လမ္းကိုေရးသားခဲ့ၿပီး မက္အန္ ေထာ္နီအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ကျပခဲ့ ၏။ ဝတ္စံုအျဖစ္ ေက်ာင္းသူတစ္ ေယာက္၏ အေမထံကဆာရီကို ဝတ္ဆင္ခဲ့သည္။

အိႏၵိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေန႐ူးက သူ၏ မိတ္ေဆြဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ဆန္း၏ ဇနီး ျမန္မာသံအမတ္ ေဒၚခင္ၾကည္ကို ပတ္ဝန္းက်င္ ေကာင္းေကာင္းက အိမ္ေကာင္း ေကာင္းမွာ ေနရာခ်ေပးထား သည္။ နယူးေဒလီအမွတ္ (၂၄) အကၠဘာလမ္းရွိ အိမ္က ႀကီးသ လို လွပေသာပန္းၿခံလည္း ပါဝင္ သည္။ ထိုအိမ္သည္ စုၾကည္ေနခဲ့ ဖူးသမွ်အိမ္မ်ားတြင္ အေကာင္း ဆံုးအိမ္ျဖစ္ပါသည္။

စုကေနရာသစ္မွာ အသား က်လာၿပီး ေက်ာင္းစာကိုပဲလံုး ပန္းသည္။ သူက ဒီမိုကေရစီဆုိ တာဘာလဲဆုိသည့္ေခါင္းစဥ္ႏွင့္ ေက်ာင္းမွာ စာတမ္းေရးသားခဲ့ သည္။ အိႏိၵယေခါင္းေဆာင္ မဟတၱမဂႏၵီ၏ အၾကမ္းမဖက္ေရးမူဝါဒ ကို သူက ထဲထဲဝင္ဝင္ေလ့လာ ကာ သေဘာက်လာသည္။ ၁၉၈၉မွာ အၾကမ္းမဖက္ေရးဝါဒႏွင့္ပတ္ သက္၍ ေဒၚစုက နယူးေယာက္ တုိင္းမ္သတင္းစာကို ေျပာၾကား ရာတြင္ ‘‘ကြၽန္မအေဖ ေသခဲ့ရ တာဟာ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာကို ေသ နတ္နဲ႔ရွင္းခ်င္တဲ့လူေတြေၾကာင့္ ပါ’’ဟု ဆုိခဲ့သည္။

စုၾကည္က ရန္ကုန္က သူ ငယ္ခ်င္းဂ်င္နီလင္းထံ စာေတြ အမ်ားႀကီးေရးပို႔ခဲ့သည္။ စာေတြ ကေတာ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ား၏ ထံုးစံအတုိင္းပင္။ ရန္ကုန္က မက္သဒစ္ေက်ာင္းကို သူဘယ္ ေလာက္သတိရလဲဆိုတာႏွင့္ သူ ငယ္ခ်င္းေတြ ဘာေတြလုပ္ေနၾကလဲအေၾကာင္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။

သူစိမ္းေတြ အလယ္မွာ ေရာက္ေနေသာ ႏုိင္ငံျခားေက်ာင္း သူတစ္ေယာက္အေနျဖင့္ ေဒၚစု က သူျမန္မာလူမ်ိဳးဆုိတာကို အခုိင္အမာျပခဲ့သည္။ သူကခပ္႐ိုး ႐ိုး ျမန္မာဝတ္စံုမ်ားကိုပဲ ဆက္ ဝတ္ေနသလို တစ္ခါတေလ ျမန္မာျပည္ကမိန္းကေလးမ်ားလို ပင္ သနပ္ခါးကိုလိမ္းၿပီး အတန္း တက္၏။

အိႏၵိယမွာ တျခားကိုးကြယ္ ယံုၾကည္မႈမ်ား သူ႔ေဘးမွာေတြ႕ လာရေသာအခါ ေအာင္ဆန္းစု ၾကည္က ဗုဒၶဘာသာကိုပိုၿပီးေလ့ လာလုိက္စားလာခဲ့သည္။ ရန္ကုန္မွာကတည္းက သူတုိ႔မိသားစုႏွင့္ ခင္ခဲ့ေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦးဝီရ သဓမၼက စုၾကည္၏ တရားျပဆရာေတာ္ျဖစ္လာခဲ့သည္။

(မၾကာေသးမီက ျဖန္႔ခ်ိခဲ့ေသာ နယူးေယာက္တိုင္းမ္သတင္းစာ ဆရာမ Rena Pederson ၏ The Burma Spring စာအုပ္ ေဒၚခင္ ၾကည္ အမည္ရေသာအခန္းမွ ထားထားျမင့္ ဘာသာျပန္ျခင္းျဖစ္ သည္။)