Learning English -Right word in a right place – Soe Myint (E.L.I)

ေျပာသည္ speak ႏွင့္ သူ႕ရဲ႕အဝန္းအဝိုင္းအေၾကာင္း ေျပာၾကရေအာင္လား။ ေန႔စဥ္လုပ္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြထဲ မွာ စကားေျပာတယ္ဆိုတာဟာလည္း မလုပ္မျဖစ္တဲ့ အလုပ္တစ္ခုဆိုတာ လူတိုင္းလက္ခံထားၿပီးသားပဲ ဥစၥာ။ ဒီေတာ့ စကားေျပာၾကဆိုၾကတဲ့ ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးအေၾကာင္း တတ္ႏိုင္သမွ် ေလ့လာလိုက္ၾကဦးစို႔။

စကားေျပာပုံေျပာနည္းမတူတာႏွင့္အမွ် အဂၤလိပ္စကားလုံးေတြဟာလည္း လိုက္ၿပီး ေျပာင္းလဲ ကုန္ ၾကတယ္။ ဘယ္လိုေျပာတာလဲ၊ ဘယ္လိုဆိုတာလဲ စတဲ့ သဘာဝအမ်ဳိးမ်ဳိးအတြက္ သီးျခားစကား လုံးေတြ သူ႕ဟာႏွင့္သူ ရွိေနၾကတယ္။ ေျပာပုံဆိုပုံကဲြျပားသလို စကားလုံးေတြလည္း ကဲြျပားေနၾက တယ္ေပါ့။

ထုံစံအတိုင္း ေယဘုယ်အက်ဆုံးစာလုံးျဖစ္တဲ့ speak ႏွင့္ပဲ စလိုက္ၾကရေအာင္။

Speak = make use of a language in an ordinary voice (not in a singing voice).

ဘာသာစကားတစ္ခုကို ႐ိုး႐ိုးသာမန္အသံျဖင့္ အသုံးျပဳသည္။ (ေတးသီကံုးသည့္ ပုံစံ မ်ဳိး မဟုတ္)။ ဒါကေတာ့ အဘိဓာန္ရဲ႕ တိက်ျပတ္သားတဲ့ ဖြင့္ဆိုခ်က္ပါ။ အရပ္စကားအေန ႏွင့္ ေျပာရရင္ေတာ့ “စကားေျပာသည္” ေပါ့။

Illustrative Sentences

= I was speaking to him about plans for the holidays. ကၽြန္ေတာ္က သူ႔ကို အား

လပ္ရက္ေတြမွာ လုပ္မယ့္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္အေၾကာင္းေျပာေနတာ။

= Actions speak louder than words.

လုပ္ရပ္ေဆာင္တာေတြဟာ စကားေျပာတဲ့အသံထက္ ပိုၿပီး က်ယ္ေလာင္ပါတယ္။

ဆိုလိုရင္း - မင္းရဲ႕ ေျပာစကားထက္ မင္းရဲ႕လုပ္ရပ္ကို လူေတြက ပိုၿပီး အေလးအနက္ထားၾကတာပါ။

= He speaks several languages.

သူ ဘာသာစကားမ်ဳိးစုံ (အမ်ားႀကီး) ေျပာတတ္တယ္။

= He can speak English with British accent.

သူ အဂၤလိပ္စကားကို အဂၤလိပ္လူမ်ဳိးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ေလသံႏွင့္ ေျပာႏိုင္တယ္။

N.B ခါတိုင္းလိုပဲ ေျပာရမည့္စကားကေတာ့ speak နဲ႔ တြဲဖက္တဲ့ preposition ေတြကို လိုက္ၿပီး အဓိပၸာယ္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ေျပာင္းဦးမွာပဲ။

speak ႏွင့္ တဲြၿပီး အသုံးျပဳႏိုင္တဲ့ preposition ေတြကေတာ့ about; for; of; to; with; etc…. etc.

Cry = (of persons, animals, birds) makes sounds – usu loud, that express feelings

(e.g. pain; fear) but not ideas, thoughts etc.

(လူ၊ သတၱဝါ၊ ငွက္) စသည္တို႔ နာက်င္တဲ့အခါ ထိတ္လန္႔တဲ့အခါ ဟစ္ေအာ္သည္ဆိုတဲ့

အဓိပၸာယ္မ်ဳိးအတြက္ သုံးရတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ က်ယ္ေလာင္စြာ ဟစ္ေအာ္သည့္

သေဘာမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ အေတြးအေခၚ အယူအဆစတဲ့ သေဘာေဖာ္ထုတ္မႈမဟုတ္ပါ။

Illustrative Sentences

= A baby cries as soon as it is born.

ကေလးငယ္တစ္ေယာက္သည္ မိခင္ရဲ႕ဝမ္းမွ ကၽြတ္သည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ ဟစ္ေအာ္ပါ

သည္။

= He cried out with pain when the dentist pulled the tooth out.

သြားဆရာဝန္က သူ႕ရဲ႕သြားကို ဆဲြႏုတ္တဲ့အခါ သူ နာက်င္လို႔ ေအာ္ပါတယ္။

သတၱဝါမ်ဳိးစုံတို႔ ဟစ္ေအာ္တဲ့အသံေတြရဲ႕ အေခၚအေဝၚကိုလည္း က်က္ထားႏိုင္ရင္ ေကာင္းပါ တယ္။ ေအာက္မွာ အနည္းအက်ဥ္းေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

The Cries of the Animals

cock ၾကက္ဖ - crows တြန္သည္

dog ေခြး - barks ေဟာင္သည္

cat ေၾကာင္ - mews တေညာင္ေညာင္ေအာ္သည္။

bird ငွက္ - sings ေတးသီသည္

bird ငွက္ - twitters စိုးစီျမည္သည္

lion ျခေသၤ့ - roars ဟိန္းသည္

dove ဂ်ဳိး - coos ကူသည္

tiger က်ား - growls ဟိန္းသည္

tiger က်ား - roars ဟိန္းသည္

bee ပ်ား - buzzes တဝီဝီျမည္သည္

utter = ပါးစပ္မွ တခုခုကို ေရရြတ္သည္လို႔ ဆိုလိုခ်င္တဲ့ သေဘာမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ညည္း ညဴတဲ့အခါမ်ဳိး၊ နာက်င္လို႔ ေအာ္တယ္လုိ႔ ေျပာခ်င္တဲ့အခါမ်ဳိးအတြက္ သုံးတဲ့စကားလုံးပါ။ ႁမြက္ဟ သည္၊ မိန္႔သည္၊ မိန္႔ႁမြက္သည္ဆိုသည့္ အဓိပၸာယ္မ်ဳိးႏွင့္လည္း သုံးႏိုင္တယ္။ အဘိဓာန္ရဲ႕ ဖြင့္ဆိုခ်က္က -

= make ( a sound or sounds) with the mouth eg. Utter a sigh.

သက္ျပင္းခ်ၿပီး ညည္းညဴတယ္။ utter a pain နာက်င္လို႔ ညည္းညဴတယ္။

Illustrative Sentences

= Did you hear the last words he uttered before he died?

သူမေသခင္ ေနာက္ဆုံးညည္းညဴၿပီး ေျပာသြားတဲ့စကား ၾကားလိုက္သလား။

Pronounce = အသံထြက္သည္၊ ပီသစြာေျပာသည္၊ မိန္႔ႁမြက္သည္ - စကားလုံးတစ္ခုခုကို အသံထြက္တာ၊ ပီသစြာရြတ္ဆိုတာ၊ ေျပာတာတို႔ျဖစ္ပါတယ္။

= utter; make the sound of a word …. လို႔ အဘိဓာန္မွာ ျပဆိုထားတယ္။

Illustrative Sentences

= He pronounces badly. သူ အသံထြက္တာမေကာင္းဘူး

= How do you pronounce p-h-l-e-g-m? p-h-l-e-g-m ဆိုတဲ့စကားလုံးကို

ဘယ္လို အသံထြက္ရသလဲ။

= The 'b' in debt is not pronounced. debt ဆိုတဲ့စကားလုံးမွာပါတဲ့ 'b' ကို

အသံမထြက္ရဘူး။

Whisper = တီးတိုးေျပာသည္လို႔ သုံးခ်င္ရင္ အသုံးျပဳရမည့္စကားလုံးက whisper ျဖစ္ပါ

တယ္။ အဘိဓာန္ရဲ႕ ဖြင့္ဆိုခ်က္က - speak or say something using the breath but no vibration of the vocal cords. (တစ္နည္း) utter in a low voice or under the breath.

အသံမထြက္ဘဲ ေလသံေပ်ာ့ေပ်ာ့ႏွင့္ စကားေျပာသည္ ….. တဲ့။ ေနာက္ၿပီး - tell privately or secretly (esp) put a story; slander into circulation. တစ္ဦး တစ္ေယာက္ရဲ႕ မဟုတ္မမွန္သတင္း၊ သြားပုပ္ေလလြင့္စကားမ်ဳိးကို တီးတိုး ေဖာက္သည္ခ်သည္ …. ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္မ်ဳိးအတြက္လည္း သုံးႏိုင္တယ္။

Illustrative Sentences

= She is whispering with her boy-friend over the telephone for hours.

သူမသည္ သူမ၏ ရည္းစားႏွင့္ ဖုန္းကေန ႏွစ္ကိုယ္ၾကား တီးတိုးစကားေျပာေန

လိုက္တာ မၿပီးေတာ့ဘူး။

= The story is being whispered about the neighbourhood.

အိမ္နီးနားခ်င္းေတြအေၾကာင္း သြားပုပ္ေလလြင့္စကားေတြ ေျပာေနၾကေလရဲ႕။

Whisper ကို နာမ္အျဖစ္လည္း သုံးႏိုင္တယ္။ ဆက္ၿပီး ဥပမာေပးထားတဲ့ စာေၾကာင္းေတြကို ေလ့ လာၾကည့္လိုက္ပါ။

= She answered in a whisper.

သူမက မၾကားတၾကားေလး အေျဖေပးလိုက္တယ္။

= Whispers are going around that the firm is likely to go bankrupt.

အဲဒီကုမၸဏီ ေဒဝါလီခံရေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ေလသံေတြ ထြက္ေနတယ္။

Shout = တိုးတိုးတိတ္တိတ္စကားေျပာတယ္ဆိုတာရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္စကားလုံးကေတာ့

shout က်ယ္ေလာင္စြာ ေျပာဆိုသည္တဲ့။

shout = speak or cry out in a loud voice.

Illustrative Sentences

= Don't shout at me. ငါ့ကို ေအာ္မေျပာနဲ႔။

= He shouted with pain. သူ နာလို႔ ေအာ္တယ္။

= He shouted for me to come. သူက ကၽြန္ေတာ့္ကို သူ႔ဆီလာခဲ့ဖို႔ ေအာ္ေခၚ

တယ္။

Shout ကို နာမ္အျဖစ္ သုံးထားတာ ေလ့လာခ်င္ရင္ -

= The people greeted the King with shouts of long live the king.

ဘုရင္ႀကီး သက္ေတာ္ရွည္ပါေစဆိုတဲ့ ဟစ္ေအာ္သံေတြႏွင့္ ျပည္သူလူထုက ႏႈတ္

ခြန္းဆက္ၾကသည္။

Yell = ေအာ္ဟစ္သည္ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ႏွင့္ သုံးလို႔ရတဲ့ ေနာက္စကားလုံးတစ္ခုက

ေတာ့ yell ျဖစ္ပါတယ္။ လိုလားႏွစ္သက္တယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ထက္ မလိုလား မႏွစ္သက္တဲ့ အဓိပၸာယ္မ်ဳိး ေပးတတ္တယ္။ shout ႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ yell ရဲ႕ အဓိပၸာယ္က အႏုတ္လကၡဏာသေဘာမ်ဳိးေဆာင္ေနတယ္။ yell = utter a loud sharp cry or cries of pain, excitement … etc. ေဝဒနာခံစားရလို႔၊ စိတ္လႈပ္ ရွားလို႔ ဟစ္ေအာ္သည္ …. တဲ့။ သူႏွင့္ တဲြၿပီး သုံးထားတဲ့ စကားစုေတြကို ၾကည့္ ၾကည့္ပါ။

Illustrative Sentences

= He yelled with fright when he saw a dark shadow.

အရိပ္မည္းႀကီးတစ္ခုျမင္လိုက္လို႔ အလန္႔တၾကားေအာ္လိုက္တယ္။

= The school-boys yelled with excitement when their football team

won.

သူတို႔ေဘာလုံးအသင္းအႏိုင္ရလို႔ ေက်ာင္းသားေတြစိတ္လႈပ္ရွားၿပီး အႀကီးအ က်ယ္ ေအာ္ၾကဟစ္ၾကတယ္။