Learning English - ႏုတ္ခမ္း

 
 ေဒၚလွလွသန္း

12.08.2013

ဒီတပတ္ English Learning: America Idioms and Expressions က႑မွာ ႏႈတ္ခမ္းလို႔ အဓိပၸါယ္ရတဲ့ lip စကားလံုး အီဒီယံအသုံးအႏႈန္းမ်ားျဖစ္တဲ့ lip service, stiff upper lip, lips are sealed နဲ႔ tight-lipped တုိ႔ကို တင္ျပထားပါတယ္။

ႏႈတ္ခမ္း လို႔ အဓိပၸါယ္ရတဲ့ lip စကားလံုးကို အေျခခံတဲ့ ပထမဦးဆံုး တင္ျပေပးမယ့္ အီဒီယံအသံုးအႏႈန္းမွာ lip service ျဖစ္ပါတယ္။ Lip က ႏႈတ္ခမ္း, Service က ဝန္ေဆာင္လုပ္ငန္း၊ ဒါမွမဟုတ္ တဦးတေယာက္အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစကားစုတခုလံုး တိုက္ရိုက္အဓိပၸါယ္က ႏႈတ္ခမ္းနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈတခုခု လုပ္ေပးသည္ ျဖစ္ပါတယ္။ အီဒီယံအဓိပၸါယ္ကလည္း ရွင္းပါတယ္။ က်မတို႔ ျမန္မာေတြရဲ ႔ ေန႔စဥ္အသံုးကို ေျပာရရင္ေတာ့ ပါးစပ္နဲ႔ ေလာကြက္လုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဟိုလိုလုပ္ရင္ေကာင္းမယ္၊ ဒီလုိလုပ္ရင္ေကာင္းမယ္၊ လုပ္ေပးပါမယ္ စသျဖင့္ေျပာၿပီး လက္ေတြ႔အားျဖင့္ ဘာမွလုပ္မေပးတာ၊ အေျပာႀကီးသက္သက္ျဖစ္ၿပီး ဘာမွ အားကိုးလို႔ မရတာမ်ဳိးကို ဆိုလိုပါတယ္။

ဒီအသံုးႏႈန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ George Grow ေပးတဲ့ ဥပမာကို ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ပါ။

Joe has promised to help his brother financially since he lost his job, but so far it's just lip service. And, his brother is in great trouble.

သူ႔ညီ အလုပ္ျပဳတ္သြားခ်ိန္ကစလို႔ Joe က ေငြေရးေၾကးေရး အကူအညီေပးပါ့မယ္လို႔ ကတိေပးခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့လို႔ အခုအခ်ိန္အထိေတာ့ ေလာကြတ္စကားသက္သက္ပါပဲ။ သူ႔ညီလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး ဒုကၡေရာက္ေနတယ္။

ဒုတိယတင္ျပေပးမယ့္ အီဒီယံအသံုးအႏႈန္းမွာ stiff upper lip ျဖစ္ပါတယ္။ Stiff က ေတာင့္ေနတာ၊ မလႈပ္ဘဲေနတာ၊ Upper က အေပၚ၊ Lip က ႏႈတ္ခမ္း တို႔ျဖစ္ၿပီး စကားစုတခုလံုးရဲ ႔ တုိက္ရိုက္အဓိပၸါယ္ကေတာ့ အေပၚႏႈတ္ခမ္းကို မလႈပ္ဘဲ ေနသည္ ျဖစ္ပါတယ္။ စကားေျပာဆိုတဲ့အခါ ေသာတရွင္မ်ား သိၾကတဲ့အတုိင္း အေပၚ၊ ေအာက္ ႏႈတ္ခမ္းလႈပ္ဖို႔ လုိတာေၾကာင့္ အေပၚႏႈတ္ခမ္းကို မလႈပ္ဘဲထားတယ္ဆိုရင္ စကားမေျပာဘဲ ေနတာမ်ဳိးကို ဆိုလုိပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ လူတဦးက အေပၚႏႈတ္ခမ္း မလႈပ္ရေအာင္ေနတယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ ကိုယ္ခံစားေနရတာကို သူမ်ား သိမွာစိုးလို႔ ကိုယ့္စိတ္ကိုယ္ ကိုယ္ထိန္းၿပီး ဘာမွ ႏႈတ္ကေနမေျပာတာ၊ စိတ္စိတ္ၿငိမ္ေနတာကို ဆိုလိုပါတယ္။ ဒီ အီဒီယံကို keep ဆိုတဲ့ verb ႀကိယာနဲ႔တြဲသံုးၿပီး keep a stiff upper lip လို႔ ရည္ညႊန္းသံုးပါတယ္။

ဒီအသံုးႏႈန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ George Grow ေပးတဲ့ ဥပမာကို ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ပါ။

When Mary heard the bad news that she will soon be losing her job and she kept a stiff upper lip.

Mary က သူမၾကာခင္ အလုပ္ျပဳတ္ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ စိတ္မေကာင္းစရာသတင္း ၾကားေပမယ့္ သူ ဒီအေၾကာင္း ဘာမွမေျပာဘဲ ေနခဲ့တယ္။

ဆက္လက္တင္ျပေပးမယ့္ အသံုးအႏႈန္းမွာ lips are sealed ျဖစ္ပါတယ္။ Lips က ႏႈတ္ခမ္း, Sealed က seal ေဝါဟာရက ဆင္းသက္လာၿပီး ပိတ္ထားတာကို ဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စကားစုတခုလံုးရဲ ႔ တုိက္ရိုက္အဓိပၸါယ္ကေတာ့ ပါးစပ္ကို ပိတ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အီဒိယံအဓိပၸါယ္ကလည္း ရွင္းပါတယ္။ ပါးစပ္ကို ပိတ္ထားတယ္ဆိုရင္ တခုခုအေၾကာင္းကို ထုတ္မေျပာဘဲ ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လူတဦးဦးက သူမ်ားမသိေစခ်င္တဲ့အေၾကာင္း ကိစၥတခုခုကို ကိုယ္က သိထားတယ္ဆိုရင္ အဲဒီ မသိေစခ်င္တဲ့သတင္းကို ကိုယ္က ေလွ်ာက္မေျပာတာ၊ ႏႈတ္လံုတာမ်ဳိးကို ဆိုလိုပါတယ္။

ဒီအသံုးႏႈန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ George Grow ေပးတဲ့ ဥပမာကို ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ပါ။

Jone promised me that she won’t tell my parents that I’m going out with Susan. She said her lips are sealed.

Jone က က်ေနာ္ Susan နဲ႔ တြဲေနတာကို က်ေနာ့္ မိဘေတြကို သြားမေျပာဘူးလို႔ ကတိေပးထားတယ္။ သူ ႏႈတ္လံုပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးတင္ျပေပးမယ့္ အသံုးအႏႈန္းမွာ tight-lipped ျဖစ္ပါတယ္။ tight က က်ပ္သည္၊ lipped က lip ႏႈတ္ခမ္း ေဝါဟာရ က ဆင္းသက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ပထမေဝါဟာရ tight နဲ႔ lipped ၾကားမွာ တံုးတို (hyphen) ကို ခံထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ tight lipped ေဝါဟာရက နာမဝိေသသန adjective ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ စကားလံုးရဲ ႔ တုိက္ရိုက္အဓိပၸါယ္ကေတာ့ ႏႈတ္ခမ္းကို ေစ့ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ အီဒီယံအဓိပၸါယ္ကလည္း ရွင္းပါတယ္။ ပါးစပ္ကို ပိတ္ထားတာ၊ တခုခုကိုအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘာမွ ထုတ္မေျပာဘဲ ႏႈတ္ပိတ္ေနတာကို ဆုိလုိပါတယ္။

ဒီအသံုးႏႈန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ George Grow ေပးတဲ့ ဥပမာကို ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ပါ။

Jim was tight-lipped about his plan to get married. We don’t know anything about his girlfriend.

Jim တစ္ေယာက္ သူလက္ထပ္မယ့္ အစီအစဥ္အေၾကာင္း လံုးဝဘာမွ ထုတ္မေျပာဘူး။ သူ႔အမ်ဳိးသမီးအေၾကာင္းလည္း က်ေနာ္တို႔ ဘာမွ မသိၾကဘူး။