ေဒၚႏြယ္ထြန္း ဆီကေန NLD အတြက္ ဘာေတြ သင္ခန္းစာ ရႏိုင္သလဲ။

US သာမက တစ္ကမာၻလုံး အံ့အားသင့္သြားရေလာက္ေအာင္ ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ US ေရြးေကာက္ပြဲ အၿပီးမွာ ဘာေၾကာင့္ ဟီလာရီ ရွဳံးနိမ့္သြားရတာလဲ အခ်ိန္ရသေလာက္ ေလ့လာၾကည့္တယ္။ အဲဒီ ကေန ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္ ဘာသင္ခန္းစာရႏိုင္သလဲလို႔ စဥ္းစားၾကည့္ေနခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေလးေတြ ခ်ေရးလိုက္ပါတယ္။ (ကၽြန္ေတာ္က ႏိုင္ငံေရး သုေတသီ မဟုတ္သလို ဒီစာကလည္း ဟီလာရီ ရွဳံးနိမ့္ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းေတြကို ၿပီးျပည့္စုံစြာ သုံးသပ္ဖို႔ မရည္ရြယ္ပါဘူး။ ကိုယ့္အတြက္ သုံးလို႔ ရႏိုင္မယ့္ အေၾကာင္းရင္းေတြကို ေရြးခ်ယ္ၿပီး ေဖ့စ္ဘုတ္ စံနဲ႔ ကိုက္ေလာက္တဲ့ စာအရွည္ျဖစ္ေအာင္ ခ်ိန္ရတာမို႔ အမ်ားႀကီး ခ်န္လွပ္ခ့ဲပါတယ္။ ဒါေတာင္ အေတာ္ရွည္သြားပါတယ္) ကဲ စကား ပုလႅင္ခြန္းေထာက္ကို ခဏထားၿပီး စလိုက္ရေအာင္လား ရြာစားေရ။
.
(၁) အိုဘားမားပါတီ (ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ) အုပ္ခ်ဳပ္တာ ၈ ႏွစ္ ဆိုေတာ့ လူေတြက ဒီ ၈ႏွစ္အတြင္းမွာ ျဖစ္ပ်က္သမွ်ကို အိုဘားမားမွာ တာ၀န္ရွိတယ္လို႔ ျမင္ၾကတယ္။ မွန္သင့္သေလာက္ မွန္တယ္။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ တာ၀န္ အရွိဆုံး၊ ရာထူးအႀကီးဆုံးက သမၼတ မို႔ပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ မျမင္တာက အုိဘားမားကလည္း လုပ္ခ်င္တာ အကုန္သူ႔စိတ္ႀကိဳက္လုပ္လို႔ ရခဲ့တာ မဟုတ္ဘူး။ အထက္လႊတ္ေတာ္၊ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ေတြကို ေက်ာ္လို႔ မရတာေတြ ရွိခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ သတိထားမိတဲ့သူေတြ ရွိေပမယ့္လို႔ သာမာန္လက္လုပ္လက္စားေတြက ဒီေလာက္ထိ ျမင္ဖို႔ ခဲယဥ္းတယ္။
.
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆီမွာလည္း ဒီျပႆနာ ရွိတယ္။ ရဲတပ္ဖြဲ႕တို႔၊ လ၀ကတို႔၊ လက္နက္ကိုင္တို႔၊ ေထြအုပ္တို႔ ဆိုတာ ကာခ်ဳပ္ေအာက္မွာရွိမွန္း မသိတဲ့ လက္လုပ္လက္စားေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ တစ္ခုခုျဖစ္တိုင္း ေဒၚစု ဘယ္ေရာက္ေနလဲ၊ NLD ဘာလုပ္ေနလဲ ဆိုတဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ အဲဒီလို ျဖစ္ေအာင္ ဆြေပးေနတဲ့သူေတြလည္း ရွိတယ္။ အဲဒီလိုသူေတြဟာ ၂၀၂၀ မဲေပးပြဲမွာ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာကို ေျပာင္းေစႏိုင္တဲ့သူေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး NLD ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားဖို႔ လိုတယ္။
.
(၂) US ေရြးေကာက္ပြဲ သမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္တဲ့အခါ ဘာေတြ႔လဲ ဆိုေတာ့ အခ်ိန္နဲ႔အမွ် ဘယ္ညာ ယိမ္းေနတဲ့ နာရီခ်ိန္သီးကို သြားေတြ႕တယ္။ ပါတီတစ္ခုဟာ အမ်ားဆုံး ဆက္တိုက္ အုပ္ခ်ဳပ္တာ ၂ ခါပဲ။ ဒီမိုကရက္ ၁ ခါ၊ ဒါမွမဟုတ္ ၂ ခါဆက္ၿပီးရင္ ရီပတ္ဗလစ္ကန္ ျပန္လာတာပဲ။ အဲသလိုပဲ ရီပတ္ဗလစ္ကန္ ၁ ခါ၊ ဒါမွမဟုတ္ ၂ ခါဆက္ၿပီးရင္ ဒီမိုကရက္ ျပန္လာတာပဲ။ ပါတီတစ္ခုတည္းက ၃ ခါဆက္တိုက္ ႏိုင္တာမ်ိဳးဟာ ၁၉၄၈ ကေန အခုထိ ၁ ႀကိမ္ပဲ ျဖစ္ခဲ့တယ္။
.
ဘာလို႔လဲ စဥ္းစားၾကည့္ရင္ လူေတြက လက္ရွိအေျခအေနကို မေက်နပ္ရင္ အေျပာင္းအလဲကို လိုခ်င္တယ္။ အိုဘားမားက ၂ ခါ (ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီ ၈ ႏွစ္) ဆိုေတာ့ နည္းနည္း ၿငီးေငြ႔ေနၾကၿပီ။ လူဆိုတာ လက္ရွိအေျခအေနကို ေက်နပ္ခဲတယ္။ ျပည္သူဆိုတာ အစိုးရကို ေက်နပ္ခဲတယ္။ မေက်နပ္ေတာ့ အေျပာင္းအလဲကို ေတာင့္တေရာ။
.
၂၀၁၅ မွာ NLD ႏိုင္ခဲ့တာေတြဟာ ဒီသေဘာလည္း ပါခဲ့တယ္။ စစ္အစိုးရေအာက္မွာ ႏွစ္ရွည္လမ်ားေနခဲ့ရေတာ့ ေျပာင္းလဲေပးမယ့္ပါတီလို႔ ယူဆရတဲ့ NLD ကို အားရပါးရ အရသာရွိရွိႀကီး ၀ုန္းထည့္လိုက္ၾကတာပဲ။ ( ျမန္မာပီပီ ေရြးေကာက္ပြဲကလည္း မႀကဳံတာၾကာေတာ့ မဲကလည္း မထည့္ဖူးသေလာက္ျဖစ္ေနတာကိုး။ ထည့္ရတာနဲ႔ တင္ အေတာ္ပီတိျဖစ္ေနရတာ) ၂၀၂၀ မွာေတာ့ ဒီေလာက္ စိတ္အားထက္သန္မႈ ရွိခ်င္မွ ရွိေတာ့မယ္။ ဒါကို NLD အေနနဲ႔ တြက္ဆျပင္ဆင္ထားရမယ္။
.
(၃) တစ္ခ်ိဳ႕ေတြက ေျပာၾကတယ္။ ေဒၚႏြယ္ထြန္းကို မဲထည့္တဲ့သူေတြဟာ အျဖဴအဓိက ၀ါဒီ၊ လူနည္းစုကို ႏွိပ္ကြပ္ခ်င္တဲ့သူေတြ၊ လိင္တူခ်စ္သူေတြကို မုန္းတီးတဲ့သူေတြ လို႔ စြပ္စြဲၾကတယ္။ မွန္သင့္သေလာက္ မွန္တယ္။ ေဒၚႏြယ္ထြန္း ေထာက္ခံသူေတြထဲမွာ အဲဒီလို လူတစ္ခ်ိဳ႕ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အကုန္လုံးမဟုတ္ဘူး။ ဘာလို႔ အဲလိုေျပာရတာလဲဆိုေတာ့ ၂၀၁၆ မွာ ေဒၚႏြယ္ထြန္း မဲႏို္င္တဲ့ တစ္ခ်ိဳ႔ ေနရာေတြဟာ ၂၀၁၂ တုန္းက အိုဘားမားကို မဲထည့္ခဲ့တဲ့သူေတြ ျဖစ္ေနလို႔ပဲ။
.
ဒါဆို အခု ဘာလို႔ ေျပာင္းထည့္ၾကတာလဲ။ အလြယ္ဆုံးေျပာရရင္ေတာ့ အစိုးရက သူတို႔ကို လ်စ္လ်ဴရွဳထားၾကတယ္လို႔ ခံစားေနရလို႔ပဲ။ US ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔က တိုးတက္တဲ့တိုင္းျပည္ဆိုၿပီး အထင္ႀကီးတယ္။ ဒါေပမယ့္ US က တစ္ခ်ိဳ႕ေဒသေတြဟာ တစ္အား ေတာဆန္ေသးတယ္။ လူေတြကလည္း တစ္ကယ္ရိုးအတယ္။ ကိုယ့္ျပည္နယ္ကလြဲၿပီး ဘယ္မွ မေရာက္ဖူးတဲ့ လက္လုပ္လက္စား အျဖဴေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ ေတာဘက္ေတြ သြားရင္ တစ္အားသိသာတယ္။ ေျပာပုံဆိုပုံကအစ ခပ္ရိုးရိုး ခပ္အအ။ ထမင္းစားဖို႔ကို အေတာ္ရုန္းကန္ေနရတဲ့ အျဖဴေတြ ရွိတယ္။ သူတို႔ကို ဆိုရွယ္မီဒီယာ အပါအ၀င္ ဘယ္မွာမွ သိပ္ေတြ႔ရေလ့မရွိဘူး။ ဆိုေတာ့ကာ မီဒီယာေတြမွာ၊ poll ေတြမွာ သူတို႔ အသံကို မၾကားရဘူး။ သူတို႔ကို silent voters လို႔ ေခၚတယ္။ သူတို႔က အေျပာင္းအလဲကို လိုခ်င္ေတာ့ အားလုံးကို ေျမလွန္ပစ္မယ္လို႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ ဘီလူႀကိ္္မ္း ႀကိမ္းလာတဲ့ ေဒၚႏြယ္ထြန္းကို မ်က္စိက်ၾကတယ္။ silent ျဖစ္ေနေတာ့ သတိမထားမိခဲ့ၾကဘူး။ ပြဲၿပီးလို႔ ေဒၚႏြယ္ထြန္းက အႏိုင္ရမွသာ သူတို႔ အင္အားကို တအံ့တၾသ မွင္သက္ သေဘာေပါက္လာရတယ္။
.
ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီကာလမွာ US မွာသာမက ကမာၻ႕ဇက္ခုံမွာပါ ပက္ပက္စက္စက္ အေျပာခံရဆုံးသူက ေဒၚႏြယ္ထြန္းပါ။ ဆိုရွယ္မီဒီယာမွာလည္း ေလွာင္ခဲ့ေျပာင္ခဲ့ၾကတာ အားလုံးအျမင္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ေဒၚႏြယ္ထြန္းက မမႈခဲ့ပါဘူး။ သူဟာ silent voters ကိစၥကို အေစာႀကီးျမင္ခဲ့ သိခဲ့တယ္။ တိုင္းျပည္လူဦးေရ သန္း ၃၂၀ မွာ silent voter ၅၄ သန္း အထိေတာင္ ရွိႏိုင္တယ္လို႔ သူခန္႔မွန္းခ့ဲတယ္။ တစ္နည္းေျပာရရင္ေတာ့ အဲဒီ ၅၄ သန္းနဲ႔ အခုေရြးေကာက္ပြဲကို သူအေလာင္းအစားလုပ္ခဲ့တာပါ။
.
ျမန္မာျပည္မွာ လည္း ဒါမ်ိဳးဆန္ဆန္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၀ မွာ စစ္အစိုးရက NLD ကို အျပတ္အသတ္ရွဳံးမယ္လို႔ မတြက္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ စစ္အစိုးရ ထည့္မတြက္ထားတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ silent voters ေတြက NLD ကို ေတာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳ ႏိုင္ေစခဲ့ပါတယ္။
.
(၄) ဒီမိုကရက္ဘက္က ဟီလာရီ မတက္လာဘဲ ဘာနီဆန္းဒါးစ္ ဆိုရင္ ဒီမိုကရက္ ႏိုင္ေကာင္းႏိုင္မယ္လို႔ တစ္ခ်ိဳ႕က ေျပာတယ္။ ဒါဟာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏို္င္တယ္။ (အတိအက်ေတာ့ ဘုရားမွပဲ သိမွာပဲ) ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ ဟီလာရီက အစိုးရအဖြဲ႕ထဲမွာ လုပ္ေနတဲ့လူ။ ဟီလာရီက လက္ရွိအစိုးရထဲမွာ လုပ္ေနေတာ့ လက္ရွိအစိုးရကို ကို္ယ္စားျပဳသလို ျဖစ္ေနတယ္။ လက္ရွိအေျခအေနကို မႀကိဳက္ေတာ့ ဟီလာရီကိုလည္း ဒီပုပ္ထဲက ဒီပဲ ဆိုၿပီး ေအာ္တို ပယ္ၿပီးသား ျဖစ္သြားတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ဟီလာရီက အစိုးရ လုပ္ၿပီးသားလူဆိုေတာ့ ေ၀ဖန္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ အီရတ္စစ္ပြဲတုန္းက သူ႔ရပ္တည္ခ်က္တို႔၊ ကုန္သြယ္မႈ ေပၚလစီတို႔ အဲဒါေတြအေပၚ ေ၀ဖန္မႈေတြ ရွိတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲနီးေတာ့မွ အီးေမးဆာဗာကိစၥဘာညာ ထျဖစ္တာေတြကလည္း ရွိတယ္။ ေဒၚႏြယ္ထြန္းက အစိုးရအျပင္ကလူ။ အစိုးရမလုပ္ဖူးေတာ့ သူ႔ကို ဘာမွ သြားေ၀ဖန္စရာ မရွိဘူး။ US မွာအခုျဖစ္ေနတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြအတြက္ သူက ဘာမွတာ၀န္ခံစရာ မရွိဘူးလို ျဖစ္ေနတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ျပစ္ခ်က္ကင္းသလို ျဖစ္ေနတယ္။
.
၂၀၂၀ မွာ NLD လည္း ဒါမ်ိဳး ႀကဳံရမယ္။ ၂၀၁၅ ကေန ၂၀၂၀ အထိ ငါးႏွစ္လုပ္ခဲ့ရၿပီမို႔ လုပ္ခဲ့တာေတြကိုနင္းၿပီ ေ၀ဖန္ဖို႔ ေစာင့္္ေနတယ္ ဆိုတာ သတိခ်ပ္ရမယ္။ လူ႔အလို နတ္မလိုက္ႏိုင္ဆုိတဲ့ စကားလုိပဲ ျပည္သူ႔အလိုကို ဘယ္အစိုးရမွ အကုန္မလိုက္ႏုိ္င္ဘူး။ အဲဒါကို မေက်နပ္တဲ့သူေတြက ၂၀၂၀ မွာ NLD ကို မဲလာထည့္မွာ မဟုတ္ဘူး။ တစ္ခ်ိဳ႕မဲေတြ ေလ်ာ့မယ္။ ဒါကို ႀကိဳေတြးထားရမယ္။
.
(၅) တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ဟီလာရီဟာ အိုဘားမားတုန္းကေလာက္ မဲမရခဲ့ဘူး။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ ပါတီႀကီး မဟုတ္တဲ့ တတိယပါတီေတြကို မဲထည့္လိုက္ၾကလို႔။ (ဥပမာ - ဂယ္ရီဂၽြန္ဆင္)
.
၂၀၁၅ တုန္းကလည္း ျမန္မာျပည္မွာ ဒီလိုအကြက္ေတြ သုံးခဲ့တယ္။ မိ၀ုိင္းၾကည္တုိ႔၊ မတူကြဲျပားတို႔ အစရွိသျဖင့္ ပါတီေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနေအာင္ ေထာက္ပံံ့ခဲ့တဲ့ လက္မည္းႀကီးေတြ ရွိခဲ့တယ္။ illusion of choice ေပးခဲ့တဲ့ သေဘာပဲ။ ပါတီပြားေတြ ထားရျခင္း အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ NLD ကို မဲေခါင္းကြဲေစခ်င္ခဲ့လို႔ပဲ။ ဒါေပမယ့္ ကံေကာင္းတာက ျမန္မာ ျပည္သူက ဒီေလာက္ မအခဲ့ဘူး။ မအခဲ့လို႔သာ လ်ာထားခ်က္ျပည့္မီၿပီး သမၼတ တင္ေျမွာက္ႏိုင္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ အခုလည္း အမ်ိဳးသားေရးလို႔ ေအာ္ေအာ္ေနၿပီး ကမာၻ႔အလယ္မွာ တိုင္းျပည္မ်က္ႏွာ အိုးမဲသုတ္တဲ့ လူတစ္စုဟာ ၂၀၂၀ မွာလည္း တတိယအင္အားစုေတြ အေနနဲ႔ NLD ကို မဲေခါင္းကြဲေအာင္ လုပ္ပါလိမ့္မယ္။
.
.
အဲဒီေတာ့ NLD ဘာေတြ လုပ္သင့္သလဲ။
-----------------------------------------------
-----------------------------------------------
(၁) လူတိုင္းရဲ့ အသံကို နားေထာင္ဖို႔ လိုတယ္။ လ်စ္လ်ဴရွဳ ထားတယ္လို႔ ခံစားေနရတဲ့ သူေတြကို အာရုံစိုက္ရမယ္။ သူတို႔နဲ႔ ထိုင္ရမယ္။ သူတို႔ ထိုင္ခ်င္ မထိုင္ခ်င္ခ်င္ ကိုယ္က ဖိတ္ေခၚရမယ္။ သူတို႔နဲ႔ စကားေျပာရမယ္။ တည့္တည့္ ေျပာရရင္ေတာ့ ရခိုင္၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ မြန္ အစရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြပဲ။ ဘာသာျခားေတြလည္း ပါတယ္။ သူတို႔အျဖစ္က အေမရိကားက silent voters ေတြနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး နီးစပ္တယ္။ အႏွိမ္ခံ၊ အပစ္ပယ္ခံထားရတယ္လို႔ ခံစားေနရသူေတြ ျဖစ္တယ္။ အင္မတန္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၂၀ မွာ အေရးမႀကီးဘူးလို႔ ယူဆရင္ေတာင္ ၂၀၂၅၊ ၂၀၃၀ မွာ အင္မတန္ အာရံုံစိုက္ရမယ့္ ေဒသေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
.
(၂) လူေရြးမွန္ရပါမယ္။ ပါတီကိုပဲ ၾကည့္ပါ၊ လူကို မၾကည့္ပါနဲ႔ဆိုတဲ့ ကုထုံးက ၂၀၁၅ မွာ အလုပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၂၀၂၀ က်ရင္ေတာ့ ဒီေဆးနည္းရဲ့ အာနိသင္က က်လာပါလိမ့္မယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ NLD က အစိုးရမျဖစ္ဖူးတဲ့ ပါတီမဟုတ္ေတာ့လို႔ပါပဲ။ ၅ ႏွစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ၿပီးၿပီမို႔ ဒီ ၅ ႏွစ္အတြင္းမွာ ဘာေတြလုပ္ခဲ့သလဲလို႔ ျပည္သူေတြက ၾကည့္ကိုၾကည့္ပါေတာ့မယ္။ ၅ ႏွစ္အတြင္းမွာ သိပ္အျမင္မၾကည္ခဲ့တဲ့ သူေတြကို မ်က္စိစုံမွိတ္ မဲထည့္ဖို႔ သင့္မသင့္ စဥ္းစားပါေတာ့မယ္။ ဥပမာ ဆရာ၀န္အသိုင္းအ၀ိုင္းက ဦးႏိုင္ငံလင္းကို မဲထည့္ဖို႔ အင္တင္တင္ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါမ်ိဳးေတြကို စဥ္းစားထားရပါမယ္။
.
(၃) ၂၀၁၅ တုန္းက NLD ကို ေထာက္ခံခဲ့သူ အားလုံးက ၂၀၂၀ က်ရင္ NLD ကို ေထာက္ခံေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ေထာက္ခံသူတစ္ခ်ဳိ႕ကို တစ္ျခားပါတီေတြဆီ ဖဲ့ေပးရပါလိမ့္မယ္။ ဒါကိုေထမိေအာင္ ေထာက္ခံသူအသစ္ရွာဖို႔လိုပါတယ္။ ၂၀၁၅ တုန္းက ကိုယ့္ကို မဲလာမထည့္ခဲ့တဲ့သူေတြကို ၂၀၂၀ မွာ မဲလာထည့္ေအာင္ လုပ္ရပါေတာ့မယ္။ ၂ နည္းနဲ႔ လုပ္ရပါမယ္။
.
နံပါတ္ ၁ က voter turnout တက္ေအာင္ လုပ္တာပါ။ voter turnout ဆိုတာ အလြယ္ေျပာရင္ မဲလာထည့္သူအေရအတြက္ကို ေျပာတာပါ။ ေဒၚႏြယ္ထြန္းႏုိင္တာ voter turnout က်တာေၾကာင့္လည္း ပါတယ္လို႔ တစ္ခ်ိဳ႕က ေျပာၾကပါတယ္။ ၂၀၀၈ မွာ အိုဘားမား ႏိုင္တုန္းက မဲေပးႏိုင္သူဦးေရရဲ့ ၆၁.၆ ရာႏႈန္း မဲရုံေတြကို ေရာက္လာခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ၂၀၁၆ မွာ ၅၆ ရာႏႈန္းကပဲ မဲလာထည့္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ၂၀၁၅ တုန္းက မဲထည့္ခ်င္လ်က္နဲ႔ မဲထည့္ခြင့္ မရတဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ မဲစာရင္းေတြ မွား၊ အႀကိမ္ႀကိမ္ျပင္ အစရွိသျဖင့္ voter turnout က်ေအာင္ တမင္သက္သက္ လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ ထင္စရာရွိခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၂၀ က်ရင္ေတာ့ လူေတြ လြယ္လြယ္ကူကူ ေခ်ာေခ်ာေမြ႔ေမြ႕ မဲထည့္ခြင့္ရေအာင္ NLD အေနနဲ႔ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ စီစဥ္ရပါလိမ့္မယ္။
.
နံပါတ္ ၂ က ကိုိယ့္ကို အရင္က မေထာက္ခံခဲ့တဲ့သူေတြကို အခု ေထာက္ခံေအာင္ ႀကိဳးစားတာပါ။ ဒါက ပိုခက္ပါမယ္။ ရရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ စိတ္ခ်ရပါၿပီ။ အရိပ္အျမြက္ေျပာရရင္ေတာ့ ၁၉၈၈ အေရးအခင္းမွာ တပ္မေတာ္သားေတြ၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔ေတြ ပါခဲ့တယ္ ဆိုတာ မေမ့ပါနဲ႔။ သူတို႔အျပင္ တစ္ျခားသူေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။ သူတို႔ကို identify လုပ္ၿပီး ေျပာဆိုစည္းရုံးဖို႔ နည္းလမ္းရွာထားရပါလိမ့္မယ္။ ခက္ခဲမွာ ျဖစ္ေပမယ့္လို႔ ေအာင္ျမင္ခဲ့ရင္ မဲ ရရုံသာမက တုိင္းျပည္ပိုစည္းလုံးလာမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေရရွည္ဗ်ဴဟာအေနနဲ႔ ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္ပါတယ္။
.
(၄) ဒါကေတာ့ အေရးအႀကီးဆုံးအခ်က္ပါ။ NLD အလုပ္တစ္ကယ္ လုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ၂၀၂၀ က်ရင္ ဘယ္လို အေျခအေနေတြနဲ႔ ႀကဳံရမယ္ မသိပါဘူး။ ကံဆုိတာ အလုပ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီအခါက်ရင္ ကံေကာင္းဖို႔ အခုကတည္းက အလုပ္လုပ္ရပါမယ္။ အလုပ္လုပ္တယ္ ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ေရႀကီးတာ သြားရုံ၊ ေက်ာင္းေလး အမိုးလွဴရုံနဲ႔ မရပါဘူး။ ဒါေတြကို မလုပ္သင့္ဘူးလို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ လူျမင္သာတဲ့ quick wins ေတြအျပင္ လူမျမင္သာတဲ့ ေရရွည္စီမံကိန္းေတြ၊ ေပၚလစီေတြလည္း ခုိင္ခိုင္မာမာ ခ်ႏိုင္ရမွာပါ။ ဒါမွာ တိုင္းျပည္ဆင္းရဲတြင္းက တစ္ကယ္လြတ္ပါလိ္မ့္မယ္။ NLD မွာ ပရိတ္သတ္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတယ္ဆိုတာ သေဘာေပါက္ရပါလိ့မယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က အေမစုဆိုတာနဲ႔တင္ မဲထည့္မယ့္ ပရိတ္သတ္ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕က အဆိုေတာ္ေတြ၊ ရုပ္ရွင္သရုပ္ေဆာင္ေတြေတြ႔ရတာနဲ႔ကို မဲထည့္မယ့္ ပရိတ္သတ္ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ၅ ႏွစ္တာ လုပ္ခဲ့တာကို ၾကည့္ၿပီး မဲထည့္မယ့္ ပရိတ္သတ္ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ မဲဆြယ္ကာလမွာ ခ်ျပတဲ့ မူ၀ါဒေတြကို ၾကည့္ၿပီး မဲထည့္မယ့္ ပရိတ္သတ္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ပရိတ္သတ္လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ကိုက္ညီေအာင္၊ ဆြဲေဆာင္မႈရွိေအာင္ အခုကတည္းက ႀကိဳးစားျပင္ဆင္ထားမွ ေတာ္ကာ က်ပါမယ္။ ကိုယ့္ပြဲကို ၾကည့္ေနတဲ့ ပရိတ္သတ္ထဲမွာ အဆင့္ျမင့္ ပရိတ္သတ္ေတြလည္း ပါတယ္ဆိုတာ မေမ့ပါနဲ႔။
.
(၅) တစ္လက္စတည္းနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္လက္ရွိ ခံစားေနရတဲ့ ခံစားခ်က္ကို ေျပာပါမယ္။ ကၽြန္ေတာ့္တစ္ေယာက္တည္း အျမင္ပါ။ အဲဒါဘာလဲဆိုေတာ့ NLD ရဲ့ PR အင္မတန္ညံ့တယ္လို႔ ခံစားေနရတာပါပဲ။ (ကုိယ့္ပါတီမို႔ ခ်စ္လို႔ေျပာတယ္မွတ္ပါ) NLD က အမတ္ေတြ ဘာလုပ္လို႔ လုပ္ေနမွန္း လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက မသိပါဘူး။ ဘာလို႔မသိလဲဆိုေတာ့ အလြယ္တကူ မသိႏိုင္လို႔ပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ မဲထည့္မယ့္ ျပည္သူက သူမဲထည့္မယ့္ NLD ပါတီ ဘာလုပ္ေနသလဲ တကူးတက လုိက္စုံစမ္းေနရတာမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ ကိုယ္ဘာေတြလုပ္ေနသလဲဆုိတာ ျပည္သူက အလြယ္တကူ သိေအာင္ ျပည္သူ႔လက္ထဲကို ဒီသတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ထည့္ႏို္င္ရပါမယ္။ ဒီလိႈ္င္းဂ်ာနယ္ လူတိုင္း၀ယ္မဖတ္ပါဘူး။ PDF နဲ႔ အလကားေပးလည္း လူတိုင္း PDF မဖတ္ပါဘူး။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆို PDF ဘယ္လိုဖတ္ရမွန္းမသိပါဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ လူတိုင္းသုံးတာ ေဖ့စ္ဘုတ္ပါ။ ကိုယ့္ဆီကို ျပည္သူေတြလာဖို႔ဆြဲေနတာထက္စာရင္ ျပည္သူေတြၾကားထဲ ကိုယ့္သတင္းအခ်က္အလက္ေတြေရာက္ေအာင္ actively တြန္းထည့္လိုက္ဖို႔ ႀကိဳးစားရမွာပါ။ ကိစၥတစ္ခု ေဟာ့ေနၿပီဆိုရင္ ေဖ့စ္ဘုတ္မွာ ရွယ္တဲ့ပို႔စ္ေတြကို ၾကည့္ပါ။ NLD ဒါမွမဟုတ္ NLD ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူက တင္တဲ့ တရား၀င္ပိုစ့္ေတြ ဘယ္ႏွခါ ေတြ႕ဖူးပါသလဲ။ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ သိပ္မေတြ႔ဖူးပါ။ သတင္းဌာနေတြက သြားေရာက္ေမးျမန္းမွသာ၊ ဒါမွမဟုတ္ သိတဲ့သူက မေနႏိုင္မထိုင္ႏိုင္ ထေရးမွသာ သိရၾကားရၿပီး၊ (တစ္ခါတစ္ေလ ရန္ျဖစ္ေနတဲ့ ဟိုဘက္ဒီဘက္ပို႔္စ္ေတြ ၂ ခုမွ်ဖတ္ၿပီး) ေၾသာ္ ဒီလိုျဖစ္ေလာက္တယ္ေလ ဆိုၿပီး ကိုယ့္ဘာသာ ကြက္လပ္ျဖည့္ေတြးရပါတယ္။
.
မဲဆြယ္တယ္ဆိုတာ public opinion ကိုု influence လုပ္တာပါပဲ။ အဲဒါကို ေရြးေကာက္ပြဲနီးမွ ထလုပ္လို႔ မရပါဘူး။ သိပ္ေနာက္က်သြားပါလိမ့္မယ္။ အခုကတည္းက လုပ္ရပါမယ္။ ကၽြန္ေတာ္တစ္ေယာက္တည္း သေဘာထားေျပာရင္ NLD သတင္းျပန္ၾကားေရး နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အနည္းဆုံး ၂ ခုကို ျမင္ေတြ႕ ၾကားသိလိုပါတယ္။
.
(၁) Immediate quick wins - အခု ျပည္သူနဲ႔ တစ္အားနီးတဲ့ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျဖရွင္းေနတာေတြ သိလို ျမင္လိုပါတယ္။ ဥပမာ ရန္ကုန္မွာ ဘတ္စ္ကားမ်ား ရမ္းကားမႈ ပို႔စ္ေတြပဲ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ အတူတူ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ ပို႔စ္ေတြကို ေတြ႔လိုပါတယ္။ ေရႀကီးမႈပို႔စ္ေတြေတြ႔တဲ့အခါ ျပင္ဆင္ကယ္ဆယ္မႈေတြကို ေတြ႔လိုပါတယ္။ တစ္နည္းေျပာရရင္ ေဟာ့ျဖစ္တဲ့ ကိစၥေတြ တက္လာၿပီ ဆိုရင္ ေရတို လတ္တေလာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို အခ်ိန္နဲ႔ တေျပးညီ တရား၀င္သိခ်င္ပါတယ္။ ျပႆနာ ပို႔စ္ေတြပဲ ေတြ႔ေနရၿပီး ေျဖရွင္းခ်က္ပိုစ့္ေတြကို ျပည္သူေတြ အေတြ႔ရနည္းတာ ဘယ္သူ႔အားနည္းခ်က္ပါလဲ။
.
(၂) Long term strategic plans - ေဟာ့ျဖစ္ျဖစ္မျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္သူေျပာေျပာ မေျပာေျပာ လုပ္ကို လုပ္သင့္တဲ့ ေရရွည္သြားရမယ့္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြအေၾကာင္း သိလိုပါတယ္။ မဟာဗ်ဴဟာဘယ္လို ခ်မွတ္ထားတယ္၊ မခ်မွတ္ရေသးဘူး ဆိုရင္္လည္း ခ်မွတ္ဖို႔ ဘယ္လို လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြကို သိလိုပါတယ္။ ဥပမာတစ္ခု ေျပာပါမယ္။ ကၽြန္ေတာ္အခု ရန္ကုန္ လွည္းတန္း မီးပြိဳင့္ကို သြားပါမယ္။ လွည္းတန္းမီးပြိဳင့္မွာ ပိတ္မိေနတဲ့ ကား ၁၀ စင္းထဲက ကားေမာင္းသူ ၁၀ ဦးကို “အခုရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကားက်ပ္တာ ေျဖရွင္းဖုိ႔ ရန္ကုန္တုိင္းက တာ၀န္ရွိသူေတြ ေရရွည္ စီမံကိန္း ဘာေတြ လုပ္ေနသလဲဆို သိပါသလား” ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကို ေမးၾကည့္ရင္ အဲဒီကားေမာင္းသူ ၁၀ ဦးထဲက ဘယ္ႏွစ္ဦးေလာက္က ေျဖႏိုင္မယ္ထင္ပါသလဲ။ အဲသလိုပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မီးမမွန္တဲ့ကိစၥကို ဘယ္လိုေျဖရွင္းဖို႔ NLD ႀကိဳးစားေနပါသလဲ လို႔ အိမ္ရွင္မေတြကို လိုက္ေမးၾကည့္ရင္ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္က ေျဖႏိုင္မယ္ထင္ပါသလဲ။ ဒီကိစၥေတြကို NLD က ေျဖရွင္းမေနဘူးလို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ပါ။ ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို လူေတြက မသိဘူး။ အဲဒီသတင္း အခ်က္အလက္ေတြကို ျပည္သူေတြ လက္ထဲေရာက္ေအာင္ ထည့္ဖို႔ အားနည္းေနတယ္လို႔ ေထာက္ျပလိုရင္းပါ။ မလုပ္ဘူးလို႔ ေျပာတာမဟုတ္၊ လုပ္ေနတာေတြ ျပည္သူမသိဘူးလို႔ ေျပာခ်င္တာပါ။ အခုလက္ရွိအေျခအေနကိုၾကည့္ရင္ NLD ဟာ စစ္အစိုးရလက္ထက္က ေလာက္ေတာင္ သတင္းျပန္ၾကားေရးကို မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။ (စစ္အစိုးရလက္ထက္တုန္းက ဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္ဆည္ေဆာက္ေနလဲဆိုတာ ကေလးကအစ သိပါတယ္) NLD ဟာ အတိုက္အခံမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ အစိုးရျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဘယ္သူသိသိ မသိသိ ငါတို႔ ေကာင္းတာလုပ္ရင္ၿပီးတာပဲကြာဆိုတဲ့ အတိုက္အခံဘ၀က အေတြးမ်ိဳးဟာ ၂၀၂၀ ေအာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ လုံေလာက္တဲ့ အေတြးအေခၚမဟုတ္ပါဘူး။
.
တစ္ခါတည္း ဆက္ေျပာရရင္ ၂၀၂၀ မွာ အေမစု ရွိမယ္လို႔ ေသခ်ာေပါက္တြက္ထားလို႔ မရပါဘူး။ အတိတ္နဲ႔ ပစၥဳပၸန္မွာ အေမစုရဲ႕နားကပ္ေရာင္ေၾကာင့္ NLD ဟာ ပါးေျပာင္ေနခဲ့ပါတယ္။ ေတာ္ရုံတန္ရုံ ကိစၥေတြကိုလည္း ျပည္သူက ခြင့္လႊတ္သည္းညည္းခံခ့ဲၾကပါတယ္။ မေျပာေကာင္း မဆိုေကာင္း အေမစုမရွိခဲ့ရင္ NLD ဘယ္သူ႔ကို အားကိုးမွာပါလဲ။ အဲဒီအခါက်ရင္ NLD မွာ အားကုိးစရာ တစ္ခုပဲ ရွိပါတယ္။ အဲဒါ ျပည္သူပါပဲ။ ဒါေၾကာင္မို႔ ျပည္သူ သရဏံ ဂစာၦမိ ဆိုတဲ့ ဂါထာကို အခုကတည္းက ေန႔တိုင္း ရြတ္ဆိုေနၿပီး ျပည္သူကို ေန႔တိုင္း ထိေတြ႕ေနဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလို ထိေတြ႔ေနႏိုင္ေအာင္ သတင္းျပန္ၾကားေရးကို ေကာင္းေကာင္းႀကီး ဒီထက္ပိုၿပီး အင္တိုက္အားတိုက္ လုပ္ရပါလိမ့္မယ္။ လူအင္အား၊ ဘတ္ဂ်က္ အစရွိသျဖင့္ ပိုသုံးရပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာ ေလာေလာဆယ္မွာ NLD အတြက္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈတစ္ခုပါပဲ။
.
တစ္အားရွည္ေနၿပီးမို႔ နိဂုံးခ်ဳပ္ပါမယ္။ကၽြန္ေတာ့္ အျမင္ေျပာရရင္ ၂၀၂၀ က်ရင္လည္းပဲ ပညာတတ္အမ်ားစုက၊ elite အမ်ားစုက NLD ကို ေထာက္ခံပါလိမ့္မယ္။ NLD ႀကဳံရမယ့္ တကယ့္စိမ္ေခၚမႈက သာမန္လူတန္းစားနဲ႔ ေအာက္ေျခလူတန္းစားကို ကိုယ့္ရဲ့ ပရိတ္သတ္အျဖစ္ ဆက္ထိန္းထားႏိုင္ဖို႔ပါပဲ။ အေမရိကားမွာ ဒီမိုကရက္ေတြ ရွဳံးသြားတာ အဲဒါကို မထိန္းႏိုင္ခဲ့လို႔ပါပဲ။ အခု ရွဳံးသြားေတာ့မွ electoral college ေၾကာင့္ ရွဳံးတာ ဘာညာေအာ္ေနလည္း ေနာက္က်သြားပါၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရင္ထဲက ပါတီ NLD လည္း ဒါမ်ိဳး ျဖစ္မွာ စိုးတာေၾကာင့္ ေတြးမိတာေလးေတြ ေရးလိုက္မိပါတယ္။ မျဖစ္ခင္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ျခင္းဟာ ျဖစ္မွကုသျခင္းထက္ ပိုထိေရာက္၊ ပိုသက္သာတာမို႔ မိေက်ာင္းမင္းေရခင္းျပတယ္လို႔ မထင္ဘဲ သူမ်ားတုိင္းျပည္မွာ ျဖစ္ခဲ့တာကို ေတြ႔ၿပီး ကိုယ့္တိုင္းျပည္အတြက္ စိတ္ပူေနရွာတဲ့ ျပည္သူ႔တစ္ေယာက္ရဲ့အသံလို႔သာ သေဘာထား နားေထာင္ေပးပါခင္ဗ်ား။ ။
ထက္ေနလင္းဦး